De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 15. Brieven 2082-2203

2198 Van Alfonso de Valdés
Barcelona, [circa juli 1529]

Hartelijk gegroet. Onlangs heb ik twee brieven van u ontvangen; een brief waarvan u schrijft dat u een kopie via een ander hebt gestuurd, is op 2 maart verzonden en de andere op 6 april.^1. U kunt zich nauwelijks voorstellen hoeveel vreugde u over mijn ziel uitstort. Wat Carvajal betreft verbaast het mij dat de Fransen zo dwaas zijn dat ze zo'n waanzinnig boek^2. het drukken waard achten. Want bij ons is het in aanwezigheid van de auteur binnen drie of althans vier dagen vernietigd en niemand kan een exemplaar ervan krijgen. De franciscanen zelf hebben immers naar ik vermoed het boek achtergehouden om uw vrienden de mogelijkheid tot een reactie te ontnemen. Toch hadden twee vrienden een antwoord opgesteld en beiden gaven het mij te lezen. Het ene was uitermate wetenschappelijk, maar te scherp, het andere was tegelijk scherp en niet wetenschappelijk. Ik heb hun een publicatie ontraden, omdat ik zie dat niets minder voor uw zaak van belang is dan deze horzels verder op te jagen,^3. vooral omdat ze zelf al bij wijze van antwoord het boek hadden achtergehouden.

Uw vermoedens over de auteur zijn geheel en al onjuist.^4. Want hoewel dit broedertje veel landen heeft doorkruist is hij toch een Spanjaard van geboorte, in Spanje geboren en getogen waar hij ook nu in Salamanca woont. Maar hij verbleef een tijdlang in Parijs. U lijkt hem bovendien enige geleerd-

1. Zie voor de brief van 2 maart brief 2126, noot 1. De brief van 6 april is niet bewaard gebleven.

2. Zie brief 2110, noot 10.

3. Adagia 60.

4. Zie brief 2126, p. 124 en 125.

[p. 312]

heid toe te kennen hoewel hij tot niets anders in staat is dan lappen die hij uit uw werken heeft vergaard, aan elkaar te naaien. Want wanneer u de man aan zijn lot overlaat en hij iets uit zijn eigen werkplaats tevoorschijn wil halen, vervalt hij onmiddellijk tot barbarismen en grammaticale fouten zodat u moeiteloos de edelstenen in de mest herkent. Wij vermoeden dat Lee^5. niet de minste rol in dit verhaal heeft gespeeld; hij verbleef toen met veel vrije tijd in Vallalodid, waar hij ook nu leeft zonder dat hij tot dit hof toegang heeft. Ook de naam Aleandro^6. horen wij hier niet. De anonieme brief die naar uw zeggen Carvajal ertoe heeft aangezet tegen u te schrijven, heeft een bisschop gepubliceerd die u zeer is toegedaan en een grote vriend van mij is.^7. Maar de brief verscheen een jaar voordat het boek van Carvajal uitkwam. U moet niet geloven dat die brief het broedertje heeft uitgedaagd om tegen u te schrijven. Maar wat kon hij anders doen dat meer indruk wekte dan tegen Erasmus schrijven, toen hij als een onbekend iemand uit Parijs kwam, bij ons roem wilde najagen en in de wereld bekend wilde worden? Maakt u zich geen zorgen over het feit dat hij met ‘een nieuwe alleenheerschappij’ en ‘onbillijke voorwaarden’^8. u een vijand van de keizer wilde maken omdat hij bij ons met zijn boosaardigheid overal is uitgejouwd.

Ik ben blij dat u een brief van de aartsbisschop van Toledo^9. hebt ontvangen en tegelijk een wissel voor tweehonderd dukaten. U zult er goed aan doen die uitgave^10. aan hem alleen op te dragen, want zijn welwillende houding tegenover u verdient dit ten volle. Daarnaast zou ik het zeer waarderen als u de delen waarover u schrijft, ook naar de aartsbisschop van Sevilla^11. stuurt. Maar u moet niets naar mij en de kanselier^12. sturen voordat u zeker weet waar ter wereld wij verblijven, want dat is nog onzeker. De boekhandelaren die u me aanbeveelt, heb ik niet gezien. Als ze komen zal ik me ervoor inzetten dat ze begrijpen hoeveel voordeel een aanbeveling van Erasmus hun bezorgt.

Het ga u goed.

Barcelona

5. Zie brief 2094, noot 7.

6. Wellicht genoemd in de verloren brief van 6 april.

7. Het gaat om de Epistola de un celoso de Erasmo, waarschijnlijk geschreven door Diego Cabrero, bisschop van Huesca.

8. Zie brief 2126, p. 122-123.

9. Alonso de Fonseca; zie brieven 2003 en 2004, p. 174.

10. De editie van Augustinus; zie brief 2157.

11. Alonso Manrique de Lara.

12. Mercurino di Gattinara.