De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 15. Brieven 2082-2203

2121 Aan Bernhard von Cles
Bazel, 14 maart 1529

Erasmus groet Bernhard, bisschop van Trente

Zeer geachte bisschop, ik weet dat u mij terecht vrijpostig vindt omdat ik u, terwijl u onder zoveel zware bezigheden bijna bedolven bent, met mijn brief lastigval. Maar in een paar woorden zal ik aangeven wat de reden is. Kort geleden heb ik een zekere Polyphemus,^1. die niet veel verstandiger en minder drankzuchtig is dan de Cycloop^2. van Homerus, eropuit gestuurd om een werkje^3. dat aan koningin Maria is opgedragen, naar Hongarije te brengen. Want hij verlangde zo naar deze taak, hij zat me zo op de nek en bracht me zo in het nauw dat ik dacht dat ik met de twaalf goudstukken die ik hem als reisgeld meegaf, voor weinig geld mijn rust had teruggekocht. Nu stuur ik hetzelfde werk naar de zeer illustere koning Ferdinand die daarin enkele

1. Felix Rex.

2. Een duidelijke verwijzing naar het colloquium Cyclops sive Evangeliophorus, dat voor het eerst in de Colloquia-editie van maart 1529 bij Froben verscheen; zie asd i, 3, p. 603-609; vertaling: Gesprekken, p. 411-419.

3. De vidua christinana; zie brief 2100.

[p. 116]

keren wordt vermeld.^4. Wilt u in al uw wijsheid het hem op een geschikt moment aanbieden^5. als u tenminste van oordeel bent dat hij die door zoveel bezigheden wordt overspoeld, enig vrij moment heeft hiernaar om te kijken?

Het boek wordt tegelijk met brieven^6. bezorgd door Christoph von Carlowitz, een jongeman van adellijke komaf, maar die heel ver afstaat van alle ondeugden waaronder dit slag mensen doorgaans gebukt gaat. Want zijn talenten zijn mij door en door bekend omdat hij bij mij in huis woonde. In het Latijn is hij zo bijzonder bedreven, dat ik mij niet schaam de zegepalm aan hem af te staan; in het Grieks is hij niet onervaren en met goed resultaat heeft hij rechten gestudeerd. Deze gaven gaan vergezeld van een bijzonder ingetogen en bescheiden wijze van optreden. Ik twijfel er niet aan dat heel veel mensen verlangen onder de dienaren van de zeer illustere koning te worden opgenomen, maar denk dat er heel weinig aan hem gelijk zijn. Daarom meen ik dat u, als u zo goed wilt zijn hem overeenkomstig uw gebruikelijke vriendelijkheid bij de koning te introduceren, evengoed voor de belangen van de uitmuntende vorst als die van deze jongeman hebt gezorgd. Als u in uw wijsheid een ander besluit neemt moet u zich door mijn aanbeveling niet bezwaard voelen.

We leven hier niet zoals we willen, maar naar beste kunnen.^7. Ik zou willen dat Gods goedheid tegen deze ziekte een middel vindt zonder oorlog! Want dergelijke middelen zijn intussen erger dan de kwaal zelf. De rest zult u van Carlowitz te horen krijgen als u zo vriendelijk wilt zijn met hem een gesprek te voeren. Moge de geest van Christus bij uw vergadering^8. aanwezig zijn en de goedheid hebben ons door middel van u in plaats van de stormen van dit moment enige rust te geven. Het ga u goed.

Bazel, 14 maart 1529

4. asd ii, 6, p. 266, 268 en 332.

5. De bisschop had de officiële aanbieding al geregeld; zie brief 2130, p. 136.

6. Brieven 2121, 2122 en 2123 en andere aan Ferdinand en Johann Henckel; zie brief 2130, p. 137.

7. Adagia 743.

8. De Rijksdag van Speyer; zie brief 2107, noot 1.