De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 13. Brieven 1802-1925

1851 Van Jan Becker van Borssele
Leuven, 28 juli 1527

Een hartelijke groet. Je brief deed me zeer veel genoegen, zeer geleerde leermeester, al was hij van een Laconische beknoptheid,^1. maar meer kon je natuurlijk niet schrijven wegens de belangrijke dingen waar je het voortdurend druk mee hebt. Die brief gaf namelijk aan dat je het goed maakt en dat je nog denkt aan je oude vriend, die drie volle jaren niets van zich had laten horen en de eerste zal zijn om te erkennen dat hij eerder een flinke uitbrander verdiende dan een zo vriendelijke en zo vleiende brief. Maar je hebt dus het vermoeden dat onze vriendschap, of liever mijn genegenheid en respect voor jou bekoeld zijn, omdat je in een brief van Dorp las dat iemand in zijn bijzijn een vol uur van alles over je heeft gezegd om mij van je te vervreemden.^2. Ik vind het heel vervelend dat jij ervan overtuigd was dat ik, wat voor onbeduidende beschermeling en leerling ik ook van je ben, door vluchtige kritiek van de eerste de beste leuteraar ertoe gebracht had kunnen worden dat ik jou niet langer liefheb, vereer en hoogacht. Daarmee zou ik mijzelf tot het ondankbaarste wezen op aarde maken. Erasmus heeft immers zoveel voor mij gedaan, en niet alleen voor mij, maar ook voor de literatuur, waarvan ik een groot liefhebber ben en altijd ben geweest, bovendien voor de christelijke godsdienst en voor iedereen die zich toelegt op de gewijde literatuur, onder wie ik ook mijzelf wil rekenen. Erasmus heeft zoveel voor iedereen gedaan dat hij iedereen uitermate dierbaar moet zijn. Zelfs de vurigste en effec-

1. Zie brief 1809, noot 1.

2. Over dit incident is alleen bekend wat in deze brief en het antwoord daarop (nr. 1860) wordt gezegd.

[p. 161]

tiefste redevoeringen van Demosthenes en Cicero, al werden ze allemaal bij elkaar gedaan en met elkaar versmolten, zouden mij niet van de minste graad van genegenheid voor jou afgebracht hebben. Niets is voor een mens zo ongepast als het voor mij zou zijn, wanneer ik degene niet vurig zou liefhebben wiens weldaden ik al meer dan twintig aaneengesloten jaren mag ondervinden, die hij ons uit zichzelf en zonder beloning bewijst, ondanks alle inspanning, ondanks alle vijandige kritiek. Wees er dan ook van overtuigd, mijn beste Erasmus, dat het nooit zover zal komen dat ik je niet meer genegen ben.

Maar tot zover dit betoog, dat zich eerder door breedsprakigheid en hartstocht kenmerkt dan elegantie. Verder bedank ik je voor je toezegging dat je mijn raad zult volgen en bij het ordenen van je zeer vele brieven, over de meest uiteenlopende onderwerpen, de volgorde zult aanhouden waarin ze ooit lang geleden of nu onlangs zijn geschreven.^3. Ik zou je bovendien willen vragen (als ik nog even door mag gaan nu ik toch brutaal ben) dat je, wat je nu belooft, niet zolang uitstelt als de handleiding voor het preken die je acht jaar geleden beloofde. Die belofte heb je, voor zover ik weet, ook nu nog niet ingelost.^4.

Zoals je weet woon ik op dit moment in Leuven; naar het zich laat aanzien blijf ik hier de komende twee jaar samen met de oudste zoon van de heer van Beveren.^5. Zou je alsjeblieft, als je eens tijd hebt, zo nu en dan (voor zover mogelijk) aan Borssele willen denken, in je brieven aan je talrijke vrienden hier of - wat ik evenwel niet van je durf te verlangen - aan mijzelf. Het ga je goed, bijzonder geachte leermeester.

Leuven, 28 juli 1527

Jan van Borssele, je zeer onderdanige beschermeling

Aan Erasmus van Rotterdam, beslist de grootste op het gebied van gewijde en profane geleerdheid, zijn bijzonder geachte leermeester. Te Bazel

3. Becker deed deze suggestie in brief 1787. In de eerstvolgende uitgave van Erasmus' brieven (Opus epistolarum, 1529) is de volgorde niet chronologisch.

4. Erasmus' Ecclesiastes sive de ratione concionandi zou uiteindelijk in 1535 verschijnen.

5. Maximiliaan van Bourgondië, zoon van Adolf van Bourgondië, heer van Beveren.