De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 7. Brieven 993-1121

1046 Aan Jan Robijns
Leuven, 1 december 1519

Erasmus van Rotterdam aan de heer Jan Robijns, deken van Mechelen, gegroet

U ziet, beste man, hoe het menselijk leven ervoor staat. Maar wat kunt u eraan doen? Het gaat nu eenmaal niet anders. Paulus beroemt zich erop de gevangene van Jezus Christus te zijn. Rutger kan zich erop beroemen de gevangene te zijn van het Drietalencollege.^1. Hoewel ze hun best doen het niet te laten blijken, is het college hun een doorn in het oog. Toch denk ik dat deze voortekenen aankondigen dat het college eens tot grote bloei zal komen. Op dezelfde manier is het Romeinse Rijk geboren. Op dezelfde manier is de glorie van de Hebreeërs gegroeid en op dezelfde manier is het christelijke geloof ontstaan, verbreid en gevestigd. Voortreffelijke zaken ontstaan

1. Rutger Rescius, hoogleraar Grieks aan het Drietalencollege, was op deze dag door de rector van de Leuvense universiteit onder huisarrest geplaatst vanwege zijn vermeende betrokkenheid bij een opstootje dat twee dagen eerder had plaatsgevonden. Vier mannen hadden toen de rector een dreigbrief bezorgd uit ontevredenheid over de weigering van de universiteit Wilhelm Nesen toestemming te verlenen voor een collegereeks over de Chorographia van Pomponius Mela.

[p. 154]

slechts uit een zeer moeizaam begin. U zult de volledige toedracht vernemen van Bartholomeus,^2. die niet slechts toeschouwer was maar op de rand van gevaar verkeerde. Zelfs als er iets ernstigs was gebeurd, had toch de menselijkheid vereist dat u het tot op zekere hoogte voor de hoogleraar had opgenomen, in aanmerking genomen dat menselijke affaires zelden duidelijk zijn. Gezien zijn reputatie en volkomen onschuld mag u nu des te minder in gebreke blijven. Ik weet niet of men een geleerder man kan vinden, maar zeker is dat u nauwelijks iemand kunt vinden met een grotere toewijding en reinere zeden. Hij en ik delen dezelfde tafel en babbelen tijdens het drinken over van alles. Hij is op zoveel manieren aangevallen - zij richten zich namelijk op hem om geduchtere types niet voor het hoofd te stoten - en toch heb ik uit zijn mond nooit een onvertogen woord gehoord.

O waarlijk christelijke ziel! Zojuist vergeleek ik Rutger met Paulus. Rutger is in dit opzicht beter af dat degenen die Paulus belaagden, dwaalden omdat de evangelische levenswijze hun al te vreemd was, terwijl degenen met wie Rutger het te stellen heeft, de vaandeldragers zijn van de christelijke leer en te werk gaan met verstand en overleg. Ze hebben ook Nesen een verbod opgelegd toen hij werk wilde maken van de Geografie van Pomponius Mela. Was hij bij hem thuis een bordeel begonnen, dan was er niets aan de hand geweest. O heilige universiteit, als men haar met andere vergelijkt! Alleen verdient zij het door anderen te worden bestuurd. Ik vind dat Rutger het om diverse redenen heeft verdiend dat zijn salaris, dat al enigermate was verhoogd, wordt opgetrokken tot achttien pond. Men ziet uit naar een hoogleraar Latijn die, als ik me niet vergis, uw goedkeuring kan wegdragen.^3. Over die voor Hebreeuws kan ik niet oordelen, maar ik zal de raad inwinnen van mensen die dat ongetwijfeld kunnen.^4. Moge de almachtige Jezus Uwe Excellentie in goede gezondheid bewaren.

Leuven, 1 december 1519

2. Bartholomeus van Vessem, een van de executeurs-testamentair van Jerôme Busleiden, uit wiens nalatenschap het Drietalencollege werd bekostigd.

3. Conrad Goclenius werd juist op deze dag benoemd, als opvolger van Adriaan van Baerland.

4. Robert Wakefield, die per 1 augustus 1519 was benoemd, had zijn leerstoel kort tevoren opgegeven.