De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 5. Brieven 594-841

[p. 23]

602 Aan Johann Froben
[Leuven, juli 1517]

Deze brief bevat het voorwoord dat Erasmus in naam van Froben schreef voor Lodovico Ricchieri, Antiquae lectiones, een verzameling wetenswaardigheden over de Oudheid. Het werk was voor het eerst gepubliceerd door Aldo Manuzio in februari 1516. Froben bracht in maart 1517 een uitgave uit, Joost Bade deed hetzelfde in juni 1517. Na ontvangst van deze brief bracht Froben in zijn resterende exemplaren van Ricchieri's werk een nieuwe titelpagina aan met de door Erasmus geschreven tekst.

Gegroet. Bade heeft je werk nagedrukt met een voorwoord, waarin hij beweert dat men het boek nu kan kopen voor minder dan de helft van de prijs. Jij kunt daartegenover van het volgende voorwoord gebruik maken.

Johann Froben aan de welwillende lezer, gegroet

Bij het drukken van boeken heb ik altijd mijn best gedaan evenzeer te denken aan het algemeen belang van de studie, als aan mijn persoonlijk voordeel, en met mijn werk liever de goedkeuring van de besten dan van velen te verwerven. Ach, waren alle drukkers bezield met deze geest en behandelden ze iets heiligs maar met zuiverheid en eerbied! Nu heb je er die slechts uit zijn op eigen gewin ten koste van de studie en die hun boeken bij de lezer aanbevelen alleen om hun lage prijs, erop vertrouwend dat alleen een kleine minderheid over boeken kan oordelen. Men beoordeelt schilderijen, paarden, wijnen niet volgens het criterium dat het best verkoopbaar is wat het minste kost. Waarom zijn we bij het kopen van boeken minder verstandig dan bij zaken van geringer belang? Wie een goed gecorrigeerd boek koopt betaalt weinig, al is de prijs hoog. Wie een manuscript vol fouten koopt betaalt veel, al is de prijs heel laag. Bedenk, beste lezer, wat de kosten zijn van het zo vaak corrigeren van handschriften. Alleen geleerde mannen kunnen dit werk doen en hun diensten zijn niet goedkoop. Het is dan evenzeer in uw belang als in het mijne, dat ik u vraag, beste lezer, mijn welgemeende inzet bij het drukken van boeken te beantwoorden met een eerlijk oordeel bij het kopen ervan. Vaarwel.

Aan de heer Johann Froben