De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 3. Brieven 298-445

317 Van Ulrich Zasius
Freiburg in Breisgau, 7 november 1514

Aangezien, driewerf grootste Erasmus, ik nu geen tijd heb om je uitvoerig te schrijven, gebonden als ik ben door gebrek aan vrije tijd en mijn officiële verplichtingen, moet je het maar doen met deze bescheiden brief. Ik ben van harte bereid mijn steun te verlenen aan onze Lukas,^1. een voortreffelijk en welsprekend man, omdat hij een bijzonder voorbeeld vormt van geleerdheid en bovendien en vooral omdat jij hem mij aanbeval in een prachtige brief, een brief van jou, zeg ik, die ik vereer als een licht dat uit de hemel is neergedaald. Ik kan geen woorden vinden om je te danken voor de Plutarchus, door jou in Latijns gewaad gestoken en mij geschonken, aangezien mijn armzalige stijl niet die stroom van woorden toevloeit waarmee ik jouw elegante, lieflijke en, voeg ik er aan toe, zo geleerde arbeid zou kunnen navolgen! En ook al zou ik het toppunt van welsprekendheid zijn, dan nog zou ik tekenen van dankbaarheid in daden, niet in woorden, moeten tonen. Jij, Jupiter, hebt mij in je vorige brief met je bliksem zo gedreigd omdat ik je groot en gelukkig noemde, dat ik nu, overdonderd, mijn woorden intrek en je niet groot, maar driewerf de grootste noem. Want wat moet ik anders zeggen? Met welke andere titel moet ik een man, die iedere menselijke lof te boven gaat, een man zoals er maar één in de duizend jaar voorkomt, een ware halfgod die maar weinig lager zetelt dan de onsterfelijken, anders aanduiden? Ik weet

1. Lukas Klett.

[p. 48]

dat je zult zeggen dat Zasius vervalt in vrouwengevlei, dat een Germaan een Germaan vleit, wat geen pas geeft, want dat heb jij, integere en onbuigzame, ernstige en krachtige man, als met zwarte kool ooit in mij gebrandmerkt. Maar ik kon niet anders; mijn gemoed, mijn talent, mijn enthousiasme, mijn genegenheid drijven mij daartoe. Want, Erasmus, groot door je faam en - om de woorden van Cicero aan te halen^2. - nog groter door je daden, hoe zou men je niet op alle punten eer mogen betonen? Die verering kent geen getallen, maten, gewichten, die hun eigen grenzen niet zullen overschrijden.

Maar ik moet stoppen, want ik ga college geven over de Digestum vetus.^3. Meer, en in meer woorden, later, want het doet mij oprecht veel genoegen met jou te spreken als met een goede geest. Vaarwel, mijn ziel, mijn sieraad, of liever sieraad van de filosofie en van encyclopedische kennis; vergeef me als ik zo te onpas een Grieks woord^4. bezig, want ik ben daarin maar een leek.

Vanuit Freiburg, 7 november 1514

Je Zasius

Je vriend Bonifatius, liever gezegd onze vriend Bonifatius, durft je niet te schrijven, getroffen als hij is door je bliksem, maar hij blijft mij maar vragen hem bij jou aan te bevelen en jou uit zijn naam de groeten te doen. Wat ik graag doe, nu ik toch zo brutaal ben je mijn onverzorgde brief te geven; zowel om werkelijk onbeschaamd te zijn als om een vriend die mij hier in Freiburg het allerliefst is, zijn zin te geven. Aanvaard daarom de eerbiedige groeten namens Bonifatius van je nederige dienaar.

2. Een toespeling op Vergilius Aeneis xi, 124, waarvan Macrobius zegt (Saturnalia vi, 2, 33) dat het is overgenomen uit een verloren werk van Cicero over Cato.

3. Het eerste deel van Justinianus' Digesta.

4. Zasius schreef: philosophiae encyclicae.