De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 1. Brieven 1-141

82 Aan een burger in Lübeck
Parijs [december 1498]

Deze brief gaat over een leerling uit Lübeck, die door Heinrich Northoff was geïntroduceerd bij Erasmus.

Erasmus aan iemand uit Lübeck, gegroet

Gegroet, edele heer. Uw zoon woont bij mij en wordt door mij onderwezen, op de voorwaarden die ik heb aanvaard van Heinrich, die mij, in uw naam, 32 kronen en een kledingstuk heeft beloofd. De jongen is onlangs ernstig ziek geweest, maar is aan de beterende hand door Gods gunst en het werk der artsen. Hij was verschillende maanden aan mijn zorg toevertrouwd en ik heb hem toen alles gegeven wat hij nodig had. In de maand oktober heb ik de jongen in mijn eigen huis opgenomen en ik verzorg hem, niet als een buitenstaander, maar alsof hij mijn eigen zoon is. Hij is bijzonder begaafd, en hij gedraagt zich, gezien zijn leeftijd, handelbaar en redelijk. Ik zal er, zoveel ik kan, aan werken om hem zó naar u terug te sturen dat hij mij, zijn onderwijzer, en u, zijn vader, waardig is. Het verbaast mij dat ik zijn boeken nog niet ontvangen heb. De Antwerpse koopman heeft mij geschreven dat hij ze via een Parijse koopman had verstuurd, die hij met name noemt, maar deze man blijft het steeds ontkennen. Ik heb tot nu toe geen geld voor hem ontvangen. Augustijn, onder wiens hoede hij stond toen ik, vanwege ziekte, in mijn vaderland verbleef, bekent dat hij vijf of zes florijnen van Heinrich heeft ontvangen. Hij heeft uw zoon drie maanden onderhouden en onderwezen, omdat ik toen dacht naar Italië te vertrekken. Ik heb het geld aan hem gelaten voor zijn hulp en ik heb er nog wat van mijn deel aan toegevoegd, aangezien hij bij hem ziek was geworden. Verder is hij op mijn kosten gekleed. Een bepaald soort koorts begon zich hier te verspreiden, zij het nog langzaam en daarom ben ik verhuisd naar de meest open en gezondste plek van de stad. Als deze ziekte weer de kop opsteekt, ga ik misschien nog verder weg, want niets moet voor ons belangrijker zijn dan onze gezondheid en ons leven. Als wij niet leven, kunnen wij niet goed leven. In dit verband zou ik graag van u willen weten of

[p. 179]

u wilt dat de jongen met mij meegaat. Heinrich vertelde namelijk dat u er zelfs mee zou hebben ingestemd, als ik uw zoon had meegenomen naar Italië.

U bent nu van alles op de hoogte. Rest alleen nog dat u me volledig op de hoogte stelt van uw wensen. Maar ik verzoek u me alleen geld of brieven te sturen als u een erg betrouwbare bezorger hebt en dan niet naar Parijs, maar naar de koopman in Antwerpen, zodat het niet in andere handen valt als ik de stad verlaat. Ik zou ook graag van u vernemen wat voor een beroep u in gedachten hebt voor uw zoon, en met welk studiemateriaal u hem het liefst ziet worden grootgebracht. We moeten immers bij iedere onderneming vooraf een einddoel vaststellen, waarop alles kan worden afgestemd, zoals de troepen zich opstellen achter een vaandel. Hoewel de jongens natuurlijk moeten worden onderwezen in ieder soort literatuur, is het toch belangrijk te weten waartoe die studie hen moet brengen, want als we niet alles grondig kunnen leren, moeten we op zijn minst het meest bruikbare leren.

Ik heb u een langere brief geschreven dan nodig was, en nog wel in het Latijn, niet omdat ik onze moedertaal veracht, maar omdat ik deze brief daarin niet zonder moeite had kunnen schrijven en u niet kunnen begrijpen. Ik wens u een goede gezondheid, evenals uw vrouw en verdere familie. Sta me toe u en uw gezin te verzekeren dat het mij niet aan toewijding, zorg en ijver zal ontbreken bij de opleiding van uw zoon.

Parijs [1497]