De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 1. Brieven 1-141

42 Aan Jacob Batt
[Brussel of Mechelen?, zomer 1495?]

Deze brief bevat de eerste aanwijzing dat Erasmus van plan was de bisschop van Kamerijk, die hem niet meer nodig had en wat minder vriendelijk was geworden, te verlaten en in Parijs te gaan studeren. Om dat plan ten uitvoer te kunnen brengen, was hij aangewezen op de invloed die Batt had op de familie van de bisschop in Bergen-op-Zoom.

Erasmus van Rotterdam aan de zeer geleerde heer Jacob Batt, secretaris van de stad Bergen-op-Zoom, gegroet

Ik ben blij dat je mijn brief hebt ontvangen, want ik vreesde dat de schipper, een nogal luchtig type, niet al te zorgvuldig zou omgaan met mijn opdracht. Naar jouw brief keek ik met zoveel verwachting en verlangen uit dat, zodra die me bij de boot werd overhandigd, ik hem onmiddellijk ben gaan lezen. Daarna kwamen er allerlei gevoelens boven; bij de eerste blik was ik een beetje boos op je, omdat de brief zo kort was, want ik zou willen dat mijn dierbare Batt mij geen brieven, maar boekdelen schreef. Daarna heb ik je brief, met snelle blik, zoals men zegt, doorgenomen en toen ik las dat je -

[p. 102]

zoals je schrijft - geteisterd werd door een hardnekkige koorts, ging ik over mijn hele lichaam beven en begon ik hem met grotere aandacht te herlezen. Toen ik echter begreep dat mijn brief je weer had genezen, ben ik onmiddellijk van die angst en vrees verlost en heb wat vrolijker de rest tot me genomen.

Ik verlaat me in deze hele zaak, mijn beste Batt, op jouw wijsheid, maar ik dring er toch met klem op aan mijn zaken geen schade te berokkenen door al te veel te willen. Het belangrijkste is dat je eerst voor je Erasmus zorgt. Daarna zal ik, als mijn inzet, aanbeveling of geschriften iets vermogen, dat allemaal gebruiken om jou van dienst te zijn. Het doet mij natuurlijk veel genoegen dat mijn brief zo goed in de smaak is gevallen bij de heer van Bergen.^1. Ik heb hem echter niet geschreven om hem alleen maar te plezieren, maar om hem mijn wens te laten inwilligen. Je hebt nooit gezegd of die hoop gerechtvaardigd is. Ik heb je gesmeekt met alle kracht die ik in me had; nu bid ik je opnieuw, ik bezweer je, ik smeek je je uiterste best te doen in deze zaak, die mij zo ter harte gaat. Lees mijn brieven dus heel aandachtig en besef dat ik, hoe onbeholpen ook, daarin niets zomaar geschreven heb. Vaarwel.

1. Jan ii van Bergen (†1494), de vader van de bisschop, of Jan iii (†1532), zijn broer.