Mestreechter spraok, doe zeute taol!

[p. 127]

Herman, Hubert Knippenberg (1879 - God wèt wienie)

In de mijnstreek

Woe ins kroet en blomwas stónt,
Geurig, kleurig, blank en bónt,
Tösse fris-fluwelig greun,
Davert noe masjiengedreun.

Bij de sjouwen en gebouwe
Stank stijg op aon alle zij,
Ligk het broen en zwart gerei.
En het vuur brandt wie flambouwe
Op 'n heidens rouwgetij.

Wee diech zuut zoe oetgebuut,
Dreuf dat paradies ontluusterd,
Reump neet eus verlichte iew,
Die zoeväöl te gruzel hiew.

De bookvink

'n Bookvink zit,
In zomerpekske
Van deftig roed en broen,
Te koketteren in de blajergreunte.

Heer zingk met kloke klaank
Z'ne blije zaank,

[p. 128]

 

Dat de muziek us kietelt in eus oere.

 

Veer stoon te luusteren en te loere,

 

Meh zien d'astrantert neet,

 

Dee ziech verborge heet

 

In 't zonprieel dao bove.

 

 

 

Z'n trillers tjoekere löstig rónd,

 

Giftiger,

 

Driftiger,

 

Alsof de wereld

 

Mer allein veur häöm bestónd.

 

 

 

Och bieske, pas toch op!

 

Diech bis nog jóngk en ónervaren.

 

 

 

Kumste oet dee boum straks op de grónd,

 

Dao ligk veur diech väöl smerig gare

 

Van nèt en strik in 't rónd.

 

 

 

Dee kerel aon dat touw,

 

Es dee diech vingk,

 

Dan zitste gaw, vermink,

 

Met touwgebrande ouge

 

Achter de tralies in 'n kouw,

 

Erm veugelke!

Heimwee

Es nao rös iech hunker
In het daags labeur,
Zeuk iech troes in 't zuie
Bij de bónte fleur
Van de streke, die iech
Toch zoezier bemin
Es het allerleefste,
Dat iech kin.

Och, iech bin zoe gere
In die bossestreek,
Woe de heuvels stijge
En de roesj der beek,
Miech het hart verrök
Kabbelend door de weie,
Mèt get stèl gelök!

[p. 129]

tekstkritische noten

hapsjarig = vol begeerte, hebzuchtig; Visé-fermèt = de stuw te Visé.

De aw brögk

Iech druimde: dao waor oorlog in Mastreech,
De vijand had mien vajerstad genómme,
Väöl burgers waore doed, väöl hoezer leeg,
Soldaoten euveral mèt peerdevolk in drómme.

Ze staoke, woe ze meister woorte al in brand
En sleibden ongeniedig mins en bies nao boete,
Waoren op däörpe van het platteland
Hapsjarig mèr nao sjatten aon 't wroete.

Tot zelfs de brögk, eus sjoen Mastreechter brögk,
Die beerzden ónder dynamietgedonder;
Häör bäög verdwene griezlig stök veur stök,
De blauwe stein vloog rónd wie meteoorgeklónter.

Meh 's anderdaogs loos iech in de gazèt:
Van oorlog waor in Limburg niks te mèrke,
Mastreech waor koed um de Visé-fermèt
En wou met sjeepvaart z'ne bleuj verstèrke.

Dat aaid stök brögk heel te väöl water op,
Ze dreigde bij 't verkier inein te zakke
Modernizere ging men ze van tien tot top
En daorum had men heur mèt dynamiet te pakke.

De nui brögk

'n Nui brögk heet Mastreech gekrege,
Die stik Paries zelfs nao de kroen,
Meh is die nui ouch noe zoe sjoen,
Ze mis den adel van de iewe,
Dao kin geine meister get aon doen.

Al beitelt men ouch pronkjuwele,
De hiel gesjiedenis der stad,
In häöre stein, ze heet neet dàt,
Wat us bekore kin, verworve,
En dit gief häör bij us de klad.

[p. 130]

tekstkritische noten

alterasie = beslommeringen.

In Memoriam Chrétien Mertz 1883-1931

Es 's mörgens iech bei in de kèrrek,
M'n awwers en vrun dan gedink,
Veurdat iech miech zèt aon 't werrek,
In nui alterasie verzink,
Dan zeen iech somtijds ouch het printsje,
Woe-op die portret miech bekiek,
En miech kump veur de geis dat momintsje
Van leve, mer 'n lente geliek.

Het is, of iech diech weer huur praote,
Begeisterd door speul en muziek,
Euver heilige, dieste wouws laote
Herleve veur 't Treechter publiek.

Het leid, hij eineder besjore,
Heet diech wel biezunder gedrök,
Umdatste artiest waos gebore
En druimdes van loeter gelök.

De levende volksspraak... is niet eene gekweekte vrucht, waar onderzoek en schifting het hunne bijbrachten; maar zij leeft en ontwikkelt zich in en door het volk, onbewust, wel is waar, doch naar vaste wetten, als eene welige plant in de vrije natuur.
(Dr. L. Simons).