Vaderlandsche poëzy. Deel 3
(1840)–Prudens van Duyse–
Auteursrechtvrij
[pagina 80]
| |
I.Des Agrippyners zon ging onder,
In haren ondergang nog schoon.
Een nieuw verbazend gloriewonder,
Besteeg den ydlen wolkenthroon.
Min fier klimt de avondstar ten hoogen,
Die, heilig in des minnaers oogen,
De zachtvergrauwde transen tooit.
Antonides deed in zijn stralen
Den Dichterhemel heerlijk pralen,
Waer om geen nachtkrip werd geplooid.
Van waer die hooge vlucht, in 't spoor der adelaren,
Die 't starend oog ontrent, en lacht met aerdschen band?
Van waer dit godlijk vuer, gestort in jeugdige aêren?
Van liefde voor het vaderland.
| |
[pagina 81]
| |
II.In 't hart is Albion getroffen:
't Ziet, sidderend voor Ruiters vuist,
Den trots van staf en drietand ploffen -
Haer schedel in het stof vergruisd.
Die andre Michaël tart dapper,
Hoe breed des vyands zeevlag wapper',
De britsche wolven, scherp van tand;
En (als toen de Engel d'afgrond boeide,
Die, op zijn naven schuddend, loeide)
Schiet de Admirael den Teems in brand.
Het roofziek drakennest, in lichterlaeie vonken
Gestoken door Van Nes, beeft, en bezwijkt, verzonken
Voor Hollands eerevaen, die heilge rechten wreekt:
De maen van Mecca duikt, voor Neêrlands zon verbleekt.
En, Karel en Louis zien hun vereende vloten
Op een ontzachbre rots, op Tromp, te barsten stooten;
En, door Antonides geplukt, tot 's lands sieraed,
Heft zich dier braven palm, die onverganklijk staet.
| |
III.Het schoonste doelwit is bevochten:
De vreêolijf bot weeldrig uit,
En vruchtlooswrokkende gedrochten
Zijn in hun woesten ruk gestuit.
| |
[pagina 82]
| |
Bellona ligt aen band: de Zanger
Schetst ons het spook, van gruwlen zwanger,
In 't somber hol door Neêrlands Maegd
Bestreden, worstlend, overwonnen,
En, vloekend op de welvaertzonnen,
Voor 't vrye menschdom opgedaegd.
Antonides, wat doffe toonen
Ontvluchten uw geprangde borst?
Zie, welvaertroozen 't land bekroonen:
Geen bloed, dat meer het veld bemorst;
Geen bloed bepurpert meer de wateren:
't Kanon vergeet zijn heilloos klateren,
En gy, gy treurt met teeder hart?
Helaes, gy tradt een grafsteê nader:
't Is die van Vondel, u ten vader;
Onsterflijk, ja; maer slechts als bard.
Een andre zon zinkt in de baren,
Met goud door haer lang overstrooid.
Wat buskruidwolk haer toe mocht varen,
Heur glinstrend aenschijn taende nooit.
Die zeereus, ideael van grootheid,
De Ruiter, dreigt der Britten snoodheid
Te pletteren, zelfs in zijn val.
De Ruiter, als Achil getroffen,
Stort, maer met alverdelgend ploffen,
Gelijk de bombe in haren knal.
| |
[pagina 83]
| |
Gy zingt den grooten man, uit lagen stand gesproten,
En (als de blixem uit de nacht)
Op vyandlyken trots losbarstend afgeschoten
Met onweêrstaenbre heldenmacht;
Gy zingt hem naer zijn haerd gekomen,
Maer, ach! begraven in zijn waterzegeprael;
En deedt de tranen zachter stroomen:
O Bard, zoo veel vermocht uw vaderlandsche tael!
| |
IV.Had, neêrgedaeld van de oppertransen,
Een vliegend broeder u gemeld,
Dat, ras verdoofd in 't schoonste glansen,
Uw levenslamp ten grave helt?
Nog in den prilsten bloei der jaren,
Verhaest ge u om de teelt te baren,
Die onzen dichtschat eeuwig tooit.
Gy werdt onze eerste landstroomdichter,
Het Y ten eertrofeën-stichter.
Gy schiept: uw eerenaem sterft nooit.
Hoe groot een bard, die tafereelen,
Getuigen zyner vuerge ziel,
Met Rubens breede kunstpenceelen
Kon malen, en zoo jeugdig viel!
Vest de oogen op die eedle bladeren,
Ge ontdekt er 't stout vernuft der vaderen,
| |
[pagina 84]
| |
De kunst van Neêrlands letterstam:
Alom houdt zy u vastgeklonken;
Alom speelt met verheven vonken
De dichterlijkste scheppingsvlam.
Hier zijn de stroomgoôn bly vergaderd,
Aen Thetis weidschen bruiloftdisch.
De ontzachbre vorst van d'Ystroom nadert,
Omkranst met blad en wier en lisch.
Hem durft de Seine bits verachten:
Verschriklijk rijst hy in zijn krachten,
En 't tweedrachtsvuer dreigt uit te slaen.
De zeegod wenkte: zy bedaren,
Gelijk in 't zwerk gestoven baren,
Die zijn geducht bevel verstaen.
Ginds koomt een nare schim, ter grafstede uitgebroken,
Met bloedige ongeltoorts, voor onze vaerders spooken,
En dondert Flips zijn vloeken toe.
't Is de onverzoenbre vorst der Mexikaensche kusten.
Nu daelt hy weder, bly te moê,
In 't graf, om vrediger te rusten.
Hy hoorde Spanjes straf door Hollands geesselroê!
| |
V.De zon heeft vlekken; gy, gebreken,
Maer uit uw stoutheid-zelve ontstaen.
Aen 't daglicht woudt ge uw toorts ontsteken;
Gy spotte met de zwakker maen.
| |
[pagina 85]
| |
En mocht de wiek u soms bedriegen,
Waerop ge in 't zwerk u durfde wiegen,
Geen Eridaensgraf werd uw loon.
Het Y doet zijn bezongen wateren,
In zangerig gebruisch, nog schateren:
‘Antonides was Vondels zoon.’
Wie leent de tael zoo breeden vleugel
Als gy, in haer versnelde vaert?
Uw fier genie versmijt den teugel;
't Verliest zich, ja, maer boven de aerd'.
Zoo rent, steeds hooger opgevlogen,
Der vooglen vorst de zon in de oogen,
Als plots de storm te samenpakt.
Hy worstelt, in het klepprend rennen;
Het nat bevracht verlamde pennen,
En de yzren slagwiek is geknakt.
Maer tuimel' hy, by 't wassend storragewemel,
Ter neder uit den hemel -
Maer hyge hy in 't stof, met engbeklemde borst -
Maer drijv' hem't brekend oog, voorheen vol trotsch geflonker,
In overneevlend donker,
Hy heft voor 't laetste 't hoofd, en blijft der vooglen vorst.
|
|