| |
| |
| |
| |
VI.
Nu ryst de dappre B..! die Spellingsfabriekant
En Taelinquisiteur houdt, met onwrikbre hand,
Den leeraerstaf. Hy gruwt van Siegenbeeksche kluister,
En leent aen 't belgisch Vlaemsch een ongezienen luister,
Dien onze Moedertael, by versche oorspronklykheid,
Van Brussels franschen wal tot binnen Schaerbeek spreidt.
Zoo leent de gouden zon, schoon uit ons oog gedreven,
Haer weêrschyn aen de maen, en aen den nacht het leven.
Met vollen ademtogt ontstroomt hem 't heldenwoord:
‘O tyd! o zede! o euveldaden nooit gehoord!
God!... achter banken ligt de Spraekkunst nu gesmeten!
Wat vindt men nog dan romantieken en poëten,
Die schreeuwen, daer 't hun slechts aen vitlust niet ontbreekt,
Dat geene spraek of kunst in myne Spraekkunst steekt!
Elk wil van Poëzy nu 't vaderland gerieven!
Zelv' vrouwen baren 't rym: deez' biedt u Madelieven,
Eene andre Moedertroost, en zulke bloemtjes meer!
Nieuwhollandsch, op myn woord! ellendig, op myne eer!
| |
| |
Geen zonne daegt er meer, of nieuwe schriften dagen
In 't Spellingskleed, gemaekt om afschrik aen te jagen.
Wat heeft aen 't Belgische Muzeum toch de Belg?
Aen oude deuntjes ryk, is Willems gryze telg
Aen kunstsieraden arm. En wat toch leest men heden,
Zoo 't op geen plaetjes pronkt, door Britschen stift gesneden?
't Jaerboekje laet ik daer, waerin een vreemd poëet,
Uit dichtervryheid, 't schoonst, den Almanak, vergeet.
Wat geeft me een wetenschap, daer niets is by te winnen?
Zoude ik op 't oude Vlaemsch myne afgesloofde zinnen
Gaen breken? Hy, wien 't lust, doorblaêr' Theophilus,
Of dwael' met Sint Brandaen; wie schryft of spreekt er dus?
'k Beken 't, myn dochter heeft Consciences Leeuw gelezen,
En pryst hem: alles wordt van 't rokje toch geprezen,
Zoo maer de dartle pen de liefde malen wil.
'k Lees Aymons kindren liefst: dat draeit op andre spil.
Ik lees Griselidis, die parel harer kunne,
En Fortunatus beurs (die ons de Heer vergunne!),
En beide kinderkens, door een beerin gelaefd,
En doctor Faust, die in de lucht ten sabbat draeft
Op bezemstok, als op Pegaes een heldendichter!
Ik lees ook Malegys, dien heldendaênverrigter,
En vaek den Reinaert, weêr in schoolvoogdy hersteld,
Maer door besnoeijend stael.... Wie huivert niet, die 't meldt?...
Den Reinaert... o, die naem doet al myn bloed ontvonken...
Myn overgrootvaêrs haerd zag reeds het kunstwerk pronken,
Dat, met meer regt dan Cats, den Bybel van de Jeugd
Door menig schoolvos wordt genoemd. Ik lees met vreugd
| |
| |
De schriften, erfdeel van die oude goede dagen,
Met perkementen dos voor de eeuwigheid omslagen.
Ik lees Jan van Parys, den Ridder met de Zwaen,
Al boeken, daer men plag ter schole meê te gaen
By onze vaedren, die verheven Rhetoristen,
Vol geest in-folio, en nog geen Jacotisten.
En heb ik nog wat tyd, 'k schryf, in den nieuwen styl,
Een Spraekkunst, Siegenbeek ten trots en.... Vander Pyl!’
De reednaer heeft gezeid, en al de handen klappen:
‘Dat is de dappre, die B....... na zal stappen!’
Roept ieder. En weêr vliet, naer vaderlandsch gebruik,
De geestdrift en het bier by stroomen uit de kruik.
|
|