Spiegelboeck
(1600)–Jacob Duym–
AuteursrechtvrijDe Keyser. De Veltmaerschalck des Keysers. Een der Hopluyden. VVelphus. Den Veltmaerschalck VVelphi.
De Keyser coemt uyt.
De Keyser.
Nu vvel aen dan ick heb, haer lang ghenoech beproeft
Met goetheyt, tis nu tijt, dat sy vvorden bedroeft,
Haer hartneckicheyt is, al de oorsaeck van desen,
Ghebruyct al het ghevvelt, ten sal anders niet vvesen,
Dus Maerschalck stelt te vverck, naer u cloecxste verstant,
Al dat den crijch vermach, sy hebbent verdient, vvant
Sy hebben ghemeynt my, om mijn schoon croon te bringen,
Dus vergheldet haer ras, eer ons den noot gaet dvvingen,
Op te trecken van hier, dus valter aen tis tijt,
Bringt haer al om den hals, laet haer doch gheen respijt,
| |
[Folio X3r]
| |
Bringt haest de leeren by, men sal daer niet lang grimmen,
Ghy moet met alle man, de vvallen ras beclimmen,
En toonen dat ghy zijt, crijchslieden tot als koen,
Tervvijlen dat d'een stormt, sal d'ander zijn beste doen
En loopen met ghevvelt, de stadts-poorten in d'asschen,
O Welphe ick sal u, hoop ick eer lang verrasschen,
Tsal u berouvven dat, ghy my so hebt veracht,
Bringt de muerbrekers by, overvaltse met macht,
Alleen moet ghy altijt, de goe borghers verschoonen,
VVant die onschuldich zijn, al die daer van outs vvoonen,
Iont die het leven, en, laet vrouvven ongheschent,
Stelt elck op zijn storm-plaets, ick gae hier in mijn tent,
Tot dat ghy ghereet zijt, dan sal ick by u comen,
Tbyvvesen van het hooft, doet de herten vervromen.
De Keyser gaet in de tent.
De Veltmaerschalck des Keys.
Onses Heer Keysers sin, hebt ghy nu vvel verstaen,
Hy spreect de Hopluyden aen.
Dus bereyt u ras al, doet de knechten vermaen
Dat sy haer selven nu, niet en soecken te sparen,
Laet haer des Keysers eer, en d'uvve vvel bevvaren,
Die hem allerbest draecht, sal best vvorden vereert.
Een der Hopluyden.
Des vyants hooghen moet, vvort hem vvel haest verleert,
Al souden vvy daer al, 'tleven en den hals laten,
Den vyant mach cloeck zijn, maer ten sal hem niet baten,
VVaren vvy slechts daer aen, den tijt dunct ons te lanck.
De Veltmaerschalck des Keys.
Gaet dan in Godes naem, maect u stracx op den ganck,
Met trommelen gheclanck, vvilt u ten strijt bereyden,
Hier op dees selfde plaets, sal ick u dan verbeyden.
De Hopluyden gaen de knechten halen.
Welphus.
Op, op, als crijchslien cloeck, 'tsalder nu ghelden,, jaet,
Toont nu vvie dat ghy zijt, en als vroom helden,, staet
Elck op zijn vervveir-plaets, toont u als cloecke mannen,
Maect u spiessen ghereet, en vvilt u boghen spannen,
| |
[Folio X3v]
| |
Den trommelslach doet ons, van svyants sin de vveet,
Hy is al op de baen, sy zijn tot storm ghereet,
Maer laetse comen vry, vvy sullen op haer koken,
Den hoochmoet vvort van ons, aen haer seer haest gevvroken,
Ick vved 'tsal haer dier staen, dit moetvvillich bedrijf,
Als mannen toont nu dat, ghy een hert hebt int lijf,
So vvy hem eens af slaen, so sal hy beschaemt loopen,
Sy sullen som vvel dier, haer huyt aen haer lijf coopen,
Dus hebt al goeden moet, vvy halen eer en prijs.
De Veltmaerschalck Welp.
So den vyant aen coemt, hy en is claer niet vvijs,
VVant vvy hebben op hem, ghekooct vry vvel ter deghen,
De knechten zijn ghemoet, als sy altijt vvel pleghen,
Als Leeuvven sullen sy, haer tanden laten sien,
Conrardus en vangt niet, al vvaren zijnder thien,
Sy hebben aen ons niet, het sal metter daet blijcken,
VVy sullense vvel haest, met schand' van stadt doen vvijcken,
Quamense slechts maer aen, het sou haer staen vvel dier,
VVy hebben hier ghereet, so menich constich vier,
Tgoet ghevveer en den brant, sal haer vvel haest bederven.
Welphus.
Tis voor haer een cleyn saeck, sy moeten doch eens sterven,
Dus laetse comen vry, vvy zijn tot strijt vervvect,
Maer ick bid hout u noch, vvat hier onder bedect,
Tot dat sy naer by zijn, dvvelck my seer doet verlanghen,
Men siet ghemeynlijck doch, Vossen met Vossen vanghen.
VVelphus trect zijn hooft in.
De Veltmaerschalck des Keys.
Ick sie vvel ons volck heeft, haer totten storm gherust,
Den Keyser sal ick sulcx, nu segghen, die met lust
Van ons tijding vervvacht, om het volck moet te gheven,
Hy gaet by den Keyser.
Machtichste Keyser goet, u Majesteyt verheven,
Sal ghelieven te sien, oft is naer haren sin.
De Keyser gaet by het Crijchsvolc.
De Keyser.
Ick coem u terstont by, ick vvil van aen begin
| |
[Folio X4r]
| |
By mijn knechten my met, haer cloeck maken ter banen,
Mit voordacht vvil ick haer, moet gheven en vermanen
Dat sy haer in als cloeck, toonen nu desen dach,
VVant een troostelijck vvoort, by 'tvolck al veel vermach,
De Keyser spreect het volck aen.
Niet veel van nood' en ist, mijn vroom ruyters en knechten,
Dat ick u veel vermaen, tot strijden en tot vechten,
V vromicheyt heb ick, al te dicmael beproeft,
Een saeck alleen is daer, die my mijn hert bedroeft,
Dats dat ick met ghevvelt, mijn eyghen stadt moet vvinnen,
En datter sulck ghetal, van goe borghers is binnen
Die haer stellen te vveer, vvel teghen haren danck
Den vyant vvas haer te, sterck, hy hielt haer in dvvanck,
En sy comen nu met, hem in seer groote schaden,
VVaer ghy een borgher kint, neemt hem doch in ghenaden,
Maer van des vyants volck, en spaerter doch niet een,
Sy hebbent vvel verdient, al naect haer groot ghevveen,
Brengt den vyant vry om, met alle zijne benden,
Maer ick bid boven al, vvilt doch gheen maechden schenden,
Eerlijcke vrouvven al, laet doch ongheschoffiert,
Denct tis mijn eyghen stadt, hout u vvel ghemaniert,
Ick can u vrome daet, vvel verghelden ten lesten,
Maer al het ghelt en goet, is voor u al ten besten,
Elck die can maeck hem rijck, 'tvvort u van my ghejont,
Dus toont u cloecheyt nu, tis nu tijt ende stont,
Ick en tvvijfel oock niet, ghy sult de stadt becomen,
Ghy hebt voor my so veel, stercten noch in ghenomen,
De dees en is voor u, claer maer eenen imbijt,
Valter dan cloecklijck aen, als ghy vvel ghevvoon zijt,
Toont dat ghy my lief hebt, als crijchslieden met eeren,
Elck die hem vroom hout sal, ick zijn soldye vermeeren,
Ontsiet den vyant niet, die beancxst is, en vreest
Vvven grooten hoochmoet, voor u beeft hy nu meest,
Die daer so menichmael, voor u heeft moeten vlieden,
Dus bid ick u, die ick, als Keyser mach ghebieden,
| |
[Folio X4v]
| |
Beloopt, beclimt de stadt, ghebruyct nu ghevvelt,, ghy,
Schier hebdy goets ghenoech, ja hoeden vol ghelt,, vry,
Valtaen, valtaen, valtaen, arm, arm, arm, arm.
Die van binnen ende buyten doen groot ghewelt van worpen, houwen ende steken, die van buyten beclimmen de stadt, die van binnen worpen vierwerck uyt, maer ten lesten steken sy de boeyen op, ende roepen om verdrach.
Verdrach, verdrach, hout op, vvy begheeren te spreken.
De Keyser.
Goe mannen hout doch op, ick sie hoeyen op steken,
Hadden sy noch vvat ghetoeft, het vvas bekans te spaed',
Veltmaerschalck daer is voor, de borghers noch ghenaed',
Laet die uyt komen ras, haer sal troost vvedervaren.
De Veltmaerschalck leyt het volc van de stadt.
Veltmaerschalck des Keys.
Heer Keyser ick sal haer, sulcx terstont openbaren,
Gaet ghy doch in u tent, en rust vvat als ghy meucht,
De Keyser gaet in de tent, ende de Maerschalc na de stadt.
VVy trecken schier in stadt, hoop ick met groote vreucht,
Hoort, hoort ghy borghers goet, laet u int legher vinden,
Voor u is noch ghenaed', ghy zijt des Keysers vrinden,
Hy vvil u hooren, maer, niemant anders voorvvaer,
Ghy stelden u vvel vry, in perijckel en vaer,
VVilt ghy comen, coemt haest, oft 'tsal u naer berouvven,
Coemt vry stoutelijck, en, vvilt uvven Heer betrouvven,
Nu vint ghy noch ghenaed', maer daer naer ist te laet.
Borghemeester.
Sy spreken over de vesten.
Heer Maerschalck bidt voor ons, als middelaer so gaet
By hare Majesteyt, vvy sullen terstont volghen,
Versoent ons doch met hem, die op ons is verbolghen,
Betrouvvende u vvoort, comen vvy metter spoet.
Veltmaerschalck des Keys.
Maect dat ghy terstont volcht, hebt in als goeden moet,
Al u saken sal ick, by den Keyser verschoonen,
Tgaet d'ondersaten vvel, als sy noch ootmoet toonen.
Gaet by den Keyser.
|
|