Wilhelmina Drucker en de schandaalroman George David

I.

Op een schoonen voorjaarsdag van het jaar 185. wachtte mijnheer Gofroy, een bekend bankier, op het perron van den spoor te 's Gravenhage de aankomst van den trein, waarmede zijn echtgenoote en zoontje, van eene reis naar Duitschland terugkeerende, zouden aankomen.

Het was juist vijf uur geslagen, toen mijnheer Gofroy op de wachtplaats aankwam. Vijf minuten later stoomde de trein onze residentie binnen.

Eene jonge, élegante vrouw stapte op het perron en liep met haastigen tred naar den heer Gofroy. Het was mevrouw Gofroy, zijne echtgenoote. Op beider gelaatstrekken las men de zich nooit verloochende uitdrukking, die den Israëliet kenmerkt.

‘Bonjour, August!’

‘Welkom in stad,’ zei mijnheer Gofroy, hartelijk de hand zijner vrouw drukkende; ‘waar is Alfred?’

‘O! zeer goed bezorgd’; en de jonge vrouw, omziende, wees aan haren echtgenoot een knaap van omstreeks vier of vijf jaar aan de hand eener

[p. 27]

jonge vrouw.

Mijnheer Gofroy kon niet nalaten verwonderd te vragen: ‘Beste kind, wie is dat!’

‘Pardon, lieve, ik heb geheel en al vergeten u te schrijven, dat ik eene Duitsche dienstbode zou medebrengen. Ge kunt u niet voorstellen,’ snapte ze al verder, ‘hoe aardig onze lieveling Duitsch begon te spreken, zoo dat ik het niet onverstandig vond eene Duitsche kindermeid te nemen; bovendien was het mij op reis erg gemakkelijk,’ ze voegde er dit te meer bij, wijl ze een wreveligen trek op het gelaat van haren man ontdekte. Deze omhelsde zijn zoon hartelijk en bedwong zijn ongenoegen, daar hij zijne vrouw bij hare tehuiskomst niet wilde beknorren, echter mopperde hij tusschen de tanden:

‘Ik begrijp het niet, ik begrijp het niet, zij kent mijn systeem op het punt van buitenlandsche dienstboden,’ verder was een lichte beleefdheidsgroet 't eenigste, waarmede hij te kennen gaf de Duitsche bemerkt te hebben.

Allen stapten in het gereedstaande rijtuig en tien minuten later betrad de familie Gofroy hare sierlijke woning, gevolgd door de nieuwe dienstbode.

Het diner was afgeloopen toen mijnheer zich tot zijne vrouw wendde met de vraag: ‘Waar en door wiens tusschenkomst hebt ge die Duitsche dienstbode gehuurd?’

‘Ik had te Baden-Baden, zoo ik u reeds geschreven heb, eene oude schoolvriendin ontmoet.’

‘Mevrouw Keizerschwaerter.’

‘Juist, zij vertelde mij veel van haar magnifique huis, dat zij te Hannover bewoonde en dwong mij letterlijk, voor ik naar Holland wederkeerde, eenige weken ten harent door te brengen. Ik gaf ten antwoord, dat zulks mij bepaald onmogelijk was, maar beloofde haar in ieder geval eenen afscheidsgroet te komen brengen. Ge weet dat ze mij echter wist te bepraten, twee dagen ten harent te logeeren. Op de badplaats had ik haar mijn wensch te kennen gegeven, om eene Duitsche meid voor Alfred te nemen, en bij mijne komst ten harent beval ze mij Thérèse aan, die wel is waar nooit als kindermeid gediend had, maar mij toch zeer geschikt toescheen en ook gedurende de paar weken, dat ik haar bij me heb, zeer is bevallen. Ze schijnt me toe erg voorkomend en zeer zachtzinnig te zin.’

‘Mij bevalt ze niet,’ was mijnheer's antwoord; ‘enfin, wij zullen zien, ge hebt echter reeds bij uwe aankomst gemerkt, dat ik niet zeer tevreden was over uwe keus, alhoewel ik mij hierover met geen enkel woord heb uitgelaten, weet ge zeer goed, dat ik steeds Nederlandsche dienstboden de voorkeur geef, vooral uit het oogpunt, dat men gemakkelijker hare vorige diensten en meer dergelijken kan nagaan, en in deze ben ik wel degelijk verplicht u te vragen, of ge papieren of getuigschriften van dat meisje hebt gezien.’

‘Ik heb er haar niet naar gevraagd.’

‘Noem mij dan iets noodzakelijks, waar gij wel naar gevraagd hebt. Laat

[p. 28]

haar binnen komen.’

Tien minuten later stond de Duitsche voor haren nieuwen meester.

Zij was eene vrouw van omstreeks drie- of vier-en-twintig jaar, niet mooi, niet leelijk, niet groot, niet klein, niet dik, niet mager, met een woord eene vrouw zoo als men ze bij dozijnen ontmoet. Het eenige opmerkenswaardige waren hare zonderling dwalende oogen, die een zekeren angst te kennen gaven, iets niet te noemen, maar dat den indruk gaf of ze altijd eene overrompeling had te vreezen, iets niet te omschrijven, wat u deed denken aan den moordenaar, die vluchtend zijnde, ieder oogenblik meent de hand der gerechtigheid op zich te kunnen voelen neêrkomen.

‘Gaat zitten,’ zeide de heer des huizes op eenigszins stroeven toon, ‘mevrouw heeft, toen zij u in dienst nam, eenige formaliteiten vergeten, die hoog noodig zijn, maar waaraan ik niet twijfel, dat gij zelve wel zult gedacht hebben. Ik bedoel dat gij behoorlijk getuigschriften, geboortebewijs etc. uit uwe geboorteplaats kunt overleggen.

‘Geboortebewijs, papieren,’ vroeg de jonge vrouw met verwondering haar heer aanziende, ‘heb ik die dan noodig?’

‘Zullen de vrouwen dan nooit verstandig genoeg worden om de kleinste zaak ter wereld tot een goed einde te brengen! U zult toch hoop ik uw naam wel weten?’ voegde mijnheer haar eenigszins ironisch toe.

‘Mijn naam is Thérèse Taamme,’ gaf de Duitsche deemoedig ten antwoord.

‘En uwe geboorteplaats?’

‘Het plaatsje M. - bij de stad H. in Hannover, mijnheer.’

‘Ik dank u, gij kunt naar uwe kamer gaan, ik heb u verder niet meer noodig.’

Thérèse verliet diep buigende, zooals alleen een Duitsche kan buigen, het vertrek.

Dien nacht sliep Thérèse Taamme voor het eerst op Nederlandschen bodem. Indien wij zeggen dat zij sliep, is dit niet de geheele waarheid; zij sliep niet, en toch droomde ze, maar het waren van die wakende droomen, zoo eigen aan de jeugd, en vooral aan Duitschers, die den voet op vreemden bodem gezet hebben. Droomen zij immers niet altijd, dat het land, waar zij zoo even hunne intrede gedaan hebben, hun al die rijkdommen zal verschaffen, die het moederland hun ontzeide?

Thérèse had eene van die droomen, niettegenstaande haar bitter, zelfs slecht verleden. Zij zag zich reeds rijk, geëerd, gevierd en aangebeden. Zij was immers in het Eldorado, in het rijke Nederland aangekomen!

Zij zag zich zelve reeds schitterend gehuwd, in eene prachtige woning, omringd door bedienden in schitterende livrei. Dan weder zag zij zich gezeten in eene dier heerlijke equipages, zooals zij ze te 's Gravenhage dien dag gezien had, maar de hare moest schitterender, weelderiger, prachtiger zijn.

Dat kwam haar immers toe, de Duitsche, daarvoor had ze immers hare

[p. 29]

geboorteplaats verlaten.

Dan weder zag ze zich moeder van zoons, eene hooge positie bekleedende, professors, ministers, misschien zag zij reeds een van hen koning. Wat was er in de verbeelding dier vrouw, dat voor haar onbereikbaar was? En bovendien, waarom zou zij voor haar en hare kinderen niet van titels droomen? Zij bezat geene talenten, geene kundigheden, maar waarom zouden hare zoons die niet verwerven, en als zij die niet bezaten, welnu dan moest geld hen helpen. Hadden de dagbladen haar niet geleerd, dat er te Parijs firma's waren, bij welke men staatsambten, ridderordes, ja zelfs het legioen van eer kon koopen?

In Nederland zou allicht eene dergelijke firma te vinden zijn.

Zij, de onbeschaafde Duitsche, wist niet, dat dergelijke zaken alleen in Frankrijk tehuis behooren, en in ons Nederland van dusdanige omkooperij geene sprake kan zijn.

Zij zwoer zich zelf dien nacht een duren eed om alles te lijden, alles te verdragen, ten einde die pracht en rijkdom te verkrijgen, van welke zij zoo even gedroomd had, daarvoor wilde zij desnoods door slijk en modder waden.

Zou zij haar doel bereiken?

Misschien!

Zij die niets te verliezen hebben, hebben alles te winnen door van elk middel gebruik te maken.

De enkele ogenblikken, die zij van de rust mocht genieten, waren dus niet van de onschuldigsten; dat zou ieder menschenkenner den volgenden ochtend op dat verwrongen gelaat hebben kunnen bemerken.

Doch wij zullen zien, op welke wijze zij haren eed getrouw bleef.