Logo DBNL
De sonne-bloeme (1700)

De sonne-bloeme

(1700)–Hieremias Drexelius–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het III. Capittel.
In wat maniere den mensch sijnen wille met Godts wil sal vereenighen.

Wy hebben gheseyt, wat bereydinge dat ter voor de vereeninge van dese twee willen moet voorgaen, ende welcken wille des menschs men den bequaemsten, om sich met den godtlijcken te vereenigen, houden moet maer nu sullen wy leeren, in wat manier sich des menschs wille metter daedt met den wille Godts sal vereenigen.

§. 1.

Den H. Thomas van Aquinen heeft seer wel geseyt, dat alle deughdelijcke wercken in deser voeghen Gode behagelijck zijn, alsse met een intentie geschieden, om den godtlijcken wille gehoorsaem te wesen. 'Ten is niet verdienstelijck, oock sijn leven ende bloet ten besten te geven, indien't niet en geschiet naer't welbehagen van den godtlijcken wille. Den

H. Poemen dit gheduerighlijck vermanende, seyde altijdt; En stelt noyt uwen wille tegen den wille Godts: maer dat u wille met den godtlijcken atijdt seer vast vereenight zy. Maer is dit eene heel recht-siinnige over-een-cominghe in alle dingen met den wille Godts, de welcke den mensch soo onder richt, dat hy geduerighlijck seght: Ghelijck Godt het wilt, soo wil ick't oock; als't Gode belieft, soo believet my oock.

Die loffelijcke Ruth sprack aldus tot hare schoon moeder Noemi: Werwaerts dat ghy gaet, daer sal ick oock gaen, ende daer ghy woonen sult, daer sal ick oock woonen. V volck is mijn volck ende uwen Godt is mijnen Godt. Wat aerde u ontfanghen sal, als ghy sterven sult, daer sal ick oock sterven. Dit doet my Godt, ende dat noch daer toe, is't sake dat u ende my jet scheyden sal, dan alleen de doodt a 'T selve ghevoelen heeft oock een mensch, die met Godt over-een-comt, ende spreckt even eens. Eertijts seyde Elias tot Elisens: Sit hier, want den Heere heeft my naer Bethel ghesonden. Tot wien Eliseus andtwoorde: Soo waerachtelijck als den Heere leeft, ende als uwe ziele leeft, ick en sal u niet verlaten b. Ende dat heeft hy dry-maels verhaelt, betuygende dat hy sijnen meester, sonder hem te verlaten, soude by blijven. Den Coningh Iosaphat antwoorde den Coningh Joram, die van hem bystandt versochte. Ick sal optrecken: die mijnen is, dien is uwen, mijn volck is u volck,

mijne peerden zijn uwe peerden a. Laet ons oock uyt het binnenste onses herten soo met Godt vereenight zijn, als Ruth met Noemi, Elisens met Elias, Ioram met Josaphat; laet ons met een heel groot betrouwen seggen: Uwen wille, mijnen Godt, is mijnen wille u herte is mijn herte; Heere, ick staen gheheel t'uwen beliefte.

Ende een jeghelijck moet dese vereeninghe van sijnen wille met den goddelijcken, ernstelijck in alle dinghen, in sijnen handel en officie, in sijn doen ende laten, in de sieckte, in de doodt beneerstighen, altijdt heel wel te vreden zijnde met't godtlijck wel behaghen, ende gheen woordt soo dickwils in den mondt oft herte hebbende, als dit: Vwen wille gheschiede. Doch ghelijck alle deughden in Christi lijden claerder hebben uytgheschenen, soo heeft oock de vierigheydt in't bidden haer als doen claerlijcker vertoont. Christus seyde in sijne aldermeeste benauwtheden: Vader, is't dat ghy wilt, neemt desen kelck van my wegh; maer nochtans, niet mijnen wille maer den uwen gheschiede b. Daer en is gheen beter, noch by naer corter: daer en is gheen volmaeckter, noch Gode aenghenamer, noch den mensche profijtelijcker ghebedt, dan dit alleen: Niet den mijnen, maer uwen wille gheschiede: niet

ghelijck ick wille, maer ghelijck ghy wilt. Dat den wille Godts gheschiede, al soude de wereldt vergaen. De heylighe Gertrudis was ghewoon dry hondert ende dry-en-sestigh maels te segghen: O mijne alderliefsten IESV, uwen wille gheschiede. Maer hier van sullen wy hier nae breeder handelen. Cassianus seght: Wat is dit, Vwen wille gheschiede op der aerde, als in den hemel, anders te segghen, dan dat de menschen souden moghen den Enghelen ghelijck zijn ende dat, ghelijck den wille Godts van hen in den hemel volbracht wordt, alsoo oock de menschen, die op der aerden zijn, niet hunnen, maer sijnen wille allegader doen souden? Ende niemandt oock en sal dit uyt der herten connen segghen, dan alleen die ghelooft, dat Godt alle sienelijcke dinghen, soo voorspoedige, als tegenspoedige t'onsen profijte beschickt, ende dat hy voor de saligheydt ende welvaren van de sijne meer besorght is, dan wy voor ons eyghen selven a. Soo dat den ghenen, die sijnen wille aldus naer den godtlijcken voeght (naer't ghevoelen van Cassianus) al reede in den ingangh ende porrael des hemels woont. Voor-waer, in den hemel zijn ontallijcke duysent duysenden van Heylighen, allegader van eenen wille. Hierom antwoorde seer wel Arsenius aen den Abt Marcus, die hem vraeghde, waerom hy hem niet dick-

wilder en quam besoecken? Het betaemt my beter (andtwoorde seer wel Arsenius) te handelen met de ghene die boven ons zijn, aenghesien die allegader maer eenen wille en hebben: want onder de menschen is by-naer soo groote eene verscheydentheyt van wille, alsser verscheyden aensichten zijn. Maer die, soo in tegenspoedt als in voorspoedt sijn selven naer Godts beliefte voeght, verstaet seer wel, 't ghene den Coninghlijcken Prophete met dese woorden wilde segghen: Siet, hoe goedt ende hoe ghenoeghlijck is het broeders met malkanderen te woonen a. Wie zijn doch dese broeders? Christus, ende den rechtveerdigen: want den oppersten Coningh en schaemt sich niet, in dese broederlijcke affectie een deel te hebben.

§. 2.

Ecclesiastes sprack eertijdts, als willende eene groote sake segghen: D'ooghen van de wijsen zijn in sijn hooft b. Hebben dan de dwase menschen hunne ooghen in de voeten, oft elders dan in het hooft? Den H. Gregorius leght dit aldus uyt: Die al sijn ghesichte op Godt, ende sijnen godtlijcken wille vestight, is inder waerheydt wijs: deses oogen, soo vele als hyer heeft, staen in sijn hooft ghehecht.

Epictetus, dat groot licht, der Philosophen, ten tijde van Nero, Domitianus,

ende M. Antonius, was soodanigh, dat hem gheen gheluck oft ongheluck en conne deeren. Hy en hadde niet dan een oudt wijfken dat hem diende, ende een aerden lampken (dit was allen sijnen huys raet) 't welck hem lichtede, om die godtlijcke boecken te schrijven; welck lampken, na sijne doodt, duysent dragmen, dat is, hondert philippen verkocht is, ter ghedachtenisse van sulck eenen man. Lucianus, al hoe wel hy met alle d'andere Philosophen geckte heeft nochtans desen eenen veel geacht. Desen Epictetus, segghe ick, heeft, beneffens sommighe subtijle disputatien een Hant-boecksken geschreven, weerdigh om met gouwe letteren ghedruckt te worden. Dit boecksken is soo vol van godtvruchtigheyt, ende van verborghene wijsheydt, dat ghy soudt meynen, dat het van den godtvruchtighsten mensch van heele de wereldt gheschreven is. Dit boecksken sal in den dagh des oordeels vele Christenen beschaemt maken, die vele vuyle dingen gheschreven, ende niet beter geleeft en hebben. Maer laet ons tot ons propost comen. Dit is desen Epictetus, die de heele wijsheyt in dese twee woorden bestloten heeft, Verdraeght ende Onthoudt. Desen, segghe ick, spreckt heel wel van den wille Godts gheheelijck te volgen. Wy sullen sijne woorden seer ghetrouwelijck hier by brenghen. Ick hebbe mijnen lust (seght hy) Gode onderdanigh ghemaeckt: wilt hy dat ick de kortse hebbe: ick wille't oock, wilt hy dat ick

eenige sake besitte? ick wilt't oock. En wilt hy't niet? ick en wille't oock niet. Wilt hy dat ick sterve? ick wil dan sterven. Wie kan my nu noch verbieden, oft teghen mijne meyninghe bedwinghen? En wordt ghy niet beroert, ô Christen mensch? en wordt ghy niet beschaemt, ghy hardtneckighen, dese woorden hoorende? Maer Epictetus gaet voorts: Een wijs man is de sake aldus overlegghende, ende dit by sijn selven peysende: Dat, gheeft hy hem Godt over, hy sonder perijckel de reyse volbrengen sal. Wat is dit, sijn selven Gode overgheven? Datmen wilt, 't ghene Godt wilt; ende dat hy niet en wilt, dat men dat oock niet en wille. Hoe sal dit dan geschieden? hoe soude't anders geschieden, dan Godts wille ende regheringe bemerckende? Wat heeft hy my ghegheven, dat mijn ende in mijne macht is? wat heeft hy voor sijn selven bewaert? hy heeft my eenen vryen wille gegeven: ende heeft ghewilt, dat de dinghgen, die in mijn vermogen zijn, noch belet, noch verboden en souden connen worden. Maer hoe heeft hy't lichaem, 't welck van slijck is, dusdanigh connen maken, dat het van niemandt en soude connen tegen gehouden worden? Hy heeft dan onder den omvangh der wereldt goederen, erven, vaten huysen, kinderen, huysvrouwe onderworpen. Waerom wederstaen ick dan Gode? waerom wille ick't ghene ick niet en moet willen, om in alle maniere te verkrijghen't gene my niet ghegeven en is? Ghelijck sy my gegeven

zijn, ende voor soo veel als't geschieden can. Maer, den ghenen die't ghegheven heeft, neemt het wederom. Waerom worstele ick dan daer teghen a? 'T is soo, lieven Epictetus, 't is t'eenemael soo: wat worstelen wy ellendige teghen den godtlijcken wille? wy zijn aen alle canten besloten: willen wy ons niet laten leyden, wy sullen ghetrocken ende wegh gesleurt worden. Seneca disputerende van de volcomen vryheyt, seght: Vraeght ghy, wat de vryheydt is? 'T is, noch menschen, noch Godt te vreesen; noch oneerlijcke, noch te vele dinghen te willen; over sijn selven de meeste macht te hebben. Het is een onweerdeerlijck goedt, dat men sijns selfs wordt b. Maer niemandt en can sijns selfs worden, dan die sich eerst soo naer Godt voeght, dat hy alle dinghen met Godt, oft niet en wilt, oft wilt. Men moet voorwaer een herte, dat sijns selfs begheerte worden, van alle uytwendighe dinghen afsnijden; het moet, soo veel als't can, wijcken van't ghene eens anders is, ende sich in sijn selven keeren; ten mach gheen ghevoelen van schade hebben, teghenspoedt oock moet het in't beste nemen c. Dit herte begint sijns selfs te wesen; dit is den vrydom des herten. Den H. Augustinus spreckt by-naer al even-eens: Een goedt mensch, seght hy, al dient hy,

is vry: een quaedt mensch, al regneert hy, is eens slave van soo velen Heeren, als hy gebreken heeft a,

§. 3.

Iudas Machabeus, dien cloecken heldt, om de soldaten teghen den vyandt te vercloecken, seyde: Om gordt u ten strijde, ende weest vrome kinderen, op dat ghy strijden mooght teghen de natien. Doch, ghelijcke't den wille in den hemel sal wesen, alsoo moetet gheschieden b. Mannen, laet ons dit doen, ende laet ons tot de godtlijcke beliefte heel veerdigh staen, 't zy dat Godt wilt dat wy verwonnen worden, vallen ende sterven, 't zy dat hy wilt dat wy verwinnen ende triumpheren ghelijck den wille in den hemel sal wesen, soo moet het geschieden. Soo sprack oock Joab tot sijnen broeder Abisai, als hy eenen perijckeleusen strijdt soude aengaen: Weest een vroom man, ende laet ons strijden voor ons volck, ende voor de stadt onses Godts: maer den Heere sal doen, dat goet is in sijn ooghen c. Daer is seer veel aen gelegen, sijn herte soo in alle dingen t'onderrichten, dat het alle uytcomste der sake aen de godtlijcke voorsichtigheyt toeschrijft. Want't gebeurt seer dickwils, dat geleerde, wijse, oorlooghsche ende heylige mannen eenighe dingen cloeckelijck ende vernuftelijck beschicken, die nochtans niet seer wel en lucken: nochtans dit ongheluckigh eynde moet soo wel aen de godtlijcke voorsienigheyt toegeschreven

worden, als d'alder voorspoedighste uytcomste. Hierom seght Ecclesiastes: Ick hebbe ghesien onder de Sonne, dat den loop niet en is voor de rassche, noch den strijdt voor de vrome, noch't broodt voor de wijse, noch voor de leeraers de rijckdommen, noch voor de konstenaers de bevallijckheydt; maer dat in alle dinghen den tijdt ende d'aventure te vinden zijn a. Hy noemt aventure, 't gene sulcks aen ons dunckt, maer niet aen Godt. Ten is voorwaer niet seltsaem, dat den wijsen ende den vernuften in hynne hope bedroghen worden. Dit achten wy voor eene quade aventure. Maer den heylighen Thomas van Aquinen verklaert, dat het uyt de woorden van den Ecclesiastes wel volght, datter niet en geschiet by geval, oft buyten den wille, ende voor wetentheyt van d'eerste oorsake die Godt is. Want d'aventuren worden ghevonden in de dinghen, die den tijdt, ende der menschelijcker wetentheyt onderworpen sijn; de godtlijcke macht ende voorsienigheyt heeft alle dingen, van der eeuwigheydt af, te voren gheweten regheert alle dinghen met't verloop des tijdts, ende stiert die tot de gestelde ende sekere eynden; als sy aen elcke hare tijden, ende aen't bestier der menschen eenige verscheydentheyt van te voren ordineert; om datse oock alsoo, der godtlijcker voorsienigheyt gedachtigh zijnde, uyt d'onverwachte gevallen, ende tegenspoedige uytcomsten souden leeren, niet te seer op hunne eyghene krachten te staen, ende weten souden, dat allen

dingen van Godts wille hangen. Wat is doch de fortuyne, die eertijdts van de Heydenen soo seer ge-eert wiert? eenen draeyenden, maer ydelen nacht gheest, uyt de helle voort gecomen. Die godtlijcke kracht die alle dingen, 't zy voorspoedige oft teghenspoedige, naer hare beliefte den menschen uyt deylt, is de voorsienigheydt Godts selve Godt, door sijnen alderheylighsten wille ende voorsichtigheyt, keert om ende om de menschelijcke dinghen, als een omdraeyende, radt. Hy bestiert de blinde ende onsekere loten: maeckende't licht, ende scheppende de duysternissen; makende vrede, ende scheppende't quaedt. Hy is den Heere, alle dese dinghen doende a. Eertijdts hadde de fortuyne by de Heydenen twee coleuren, aen de welcke sy oock twee aensichten toeschreven, het voorste wit ende schoon, het achterste swart, als of sy't goedt ende't quaedt in haer bewindt hadde. Dit zijn slechte rasernijen. Goede dinghen ende quade't leven ende de doodt, aermoede ende eerlijckheydt zijn al van Godt b. Seneca ten desen proposte, sijn selven vraghende, ende antwoordende, seght: Nu volght het deel, 't welck met recht pleegh te bedroeven, ende tot eene verwoestinge te brenghen, al waer de goede tot een quaet eynde comen. Soo is't dat Sucrates bedwongen wierdt in den kercker te sterven, Rutilius in ballinghschap te leven, Pompejus ende Cicero van hunne onderdanen onthalst te worden, &c. Ende wat sal een jeder nu voor sijn

selven hopen, siende dat de beste menschen het quaetste lijden? Hoort d'antwoorde. Wat is't nu? Siet doch, hoe elck een van die verdraghen heeft: zijnse cloeckmoedigh gheweest, wenscht dat ghy oock sulck een gemoet hebben moght; zijnse cleynmoedighlijck ende sonder kouragie ghestorven, soo en isser niet verloren. Oft sy zijn weerdigh, dat hunne deughden u behaghen moghen; oft onweerdigh, datmen om hunne vaddigheyt ende vrouwelijck herte soude wenschen a. Dies gelijcks hebben oock Job, David, Jeremias Abacuc, ende meest alle d'andere Propheten, van't geluck der booser, ende d'ellende der goeder menschen, ende van d'ongetijdige ende bittere doodt der Heyligen geklaeght. Maer d'aventure ende de fortuyne en hebben hier niet dat haer aengaet. Alle dese dingen worden van den voorsichtighsten Godt, tot eenige sekere eynden, heel wijsselijck beschickt. Hier van sullen wy breeder hier nae spreken.

§. 4.

Het volck van Israel willende eertijts tegen de Beniamiters oorloge voeren, om soo een leelijck feyt dat sy bedreven hadden, te vreken, hebben der Heere te rade gegaen, ende gevraeght, wie den velt-heere soude wesen? Godt heeft geantwoort: Laet Iudas uwen leytsman zijn b. Sy blijde om dese antwoorde, ende bykans versekert van de victorie, sijn met eenen machtigen leger, ende met eenen grooten moet tegen de Beniamiters te velde getrocken. Ende nochtans seer schandelijck verwonnen zijnde,

hebben twee-en-twintigh duysent van de hunne verloren, die allegader in eenen strijt verslagen zijn. Maer willende den strijdt noch een hernemen, hebben den Heere wederom te rade gegaen niet sonder lange gebeden ende vasten; soo dat sy te voren opgingen ende weenden voor den Heere tot den nacht toe Wien Godt wederom bevolen heeft, ende geseyt: Treckt teghen hen lieden op en bestaet te strijden. Sy hebben't gedaen ghelijck hen bevolen was: ende om dat sy nu de tweede reyse door Godts bevel ten strijde ginghen soo hopten sy voorseker eene geluckige uytkomste, ende begonsten met eenen kloecken moet te strijden; ende nochtans zijn sy wederom van de Beniamiters verstroyt ende verslagen, ghelijck te voren, soo datter achthien duysent van de Israeliten gevallen zijn. Wat heeft dit doch te bedieden? Godt heeft sijn volck twee-maels bevolen te vechten, ende nochtans hebbe sy beyde de reysen geene victorie becomen, maer veertigh duysent uytgelesene mannen verloren. Wie sal dit bevelen Godts verstaen? Ten laesten dan zijn alle de kinderen van Israel, voor de derde reyse, in't huys Godts by een gecomen, ende den Heere met veele tranen, onghewoonlijck vasten, ende overvloedige offeranden biddende, hebben hem gevraeght van hunnen staet, ende of sy wederom ten strijde souden trecken, ende de Benjamiters bevechten? Waer op Godt de derde-mael met dese woorden andtwoorde: Treckt opwaerts, want morgen sal ickse in

uwe handen leveren a. De cleynmoedigheyt soude hen hier lichtelijck doen peysen hebben: Godt heeft ons nu twee-maels gheraden te strijden, ende't is altijt qualijck geluckt; wie sal sich voorder in de verderffenisse worpen? datse vechten die willen, 't is sekerste t'huys te blijven. Maer't betrou en op Godt heeft d'overhandt gehadt, 't welck ander maerl bevolen heeft ten strijde te trecken, ende dat seer geluckiglijck, verslaende oock vijf-en-twintigh duysent Benjamiters. Hier staen twee saken te bemercken: het eerste, de verholenste oordeelen Godts, die van geenen mensch en moghen ondersocht worden; het ander, het volstandigh betrouwen op Godt, waer van wy op sijne plaetse breeder sullen handelen. In alle dese dingen moet men sijn oogen allen op den wille Godts slaen, ende sterlinghs vestigen. Dat niemandt beroert en worde, als eene goede sake eene quade uytkomste heeft, dat seer goede beginselen een ramp-saligh eynde hebben. De matighste worden wel sieck, de sterckste vallen in een uytteiringe, d'onnooselste worden gestraft, de stilste worden gequelt ende ontstelt b. In al dit moeten wy alleen op Godts wille berusten. In andere dingen magh men seggen: NOCH VOORDER, maer in soodanige moet men seggen: NIET VOORDER. Want't is Godt die in ons werckt, beyde het willen ende het volbrenghen naer sijnen goede wille c

§. 5.

Pelagius, een oudt schrijver, verhaelt dat Joseph den Abt Pastor eens aldus vraegde: Seght my, Vader, hoe sal ick moninck worden? Tot wien Pastor seyde: Is't dat ghy in dit ende in't ander leven begeert ruste te vinden, seght in al dat u overcomt: Wie ben ick, dat ick mijnen wille oft goetduncken soude voor den godtlijcken stellen? Voorts wacht u, dat ghy niemandt en oordeelt; want Godt heeft hier sijne Heyligen in alle staten. Eenen heel goeden raedt. Voorwaer Godt en ontfanght van niemant eenige wetten noch en geeft aen niemant rekeninge van sijne wercken. Alle wijsheydt der menschen moet hier heel stilswijgen ende de voetstappen van den godtlijcken wille t'allen kanten seer eeren. Want al dat hy wilt, dat sal hy doen, ende sijn woordt is vol machts, ende em en magh niemandt segghen. Waerom doet ghy alsoo a.

Maer gelijck in de steden meestendeel alle d'andere uer wercken ghestelt worden naer't principaelste uer-werck? alsoo is't wel reden, dat wy onse uerwerckskens (een jeder sijnen wille) stellen naer dat opperste, hemelsch, ende oneyndelijck groote uerwerck, 't welck Godts wille is. Kennelijck is't wat dien seer getrouwen dienaer Gidts Thomas à Kempis tot den Heere Christum seght: Niet en behoort uwen liefhebber, ende die uwe weldaden

bekent, soo te verblijden, als uwen wille in hem, ende het wel-behaghen van uwe eeuwighe ordinantie, &c. Want uwen wille, ende de liefde uwer eere, moeten alle andere dingen te boven gaen a. Maer op dat wy bykans met onse oogen souden sien, door wat middel, ende in wat maniere den menschelijcken wille met den godtlijcken moet vereenigt worden, siet hier van een treffelijck exempel.

Franciscus Borgia, Hertoghe van Gandien, heeft met sijne huysvrouwe Leonora achthien jaren met eene wonderlijcke eendrachtigheydt gheleeft. Als sy sieck gheworden was, siende dat hy sijn lief gheselschap verliesen soude, begonst hy vele gebeden te storten, ende de ghebeden van andere godtvruchtighe menschen te versoecken groote aelmoessen te doen, ende te vasten. Eens sijn selven in sijn bidt camerken alleen vertreckende, heeft Godt uyterlijck ende met overvloedige tranen gebeden, dat hem soude believen sijne huysvrouwe gesontheydt te verleenen, ende te laten leven. Ende siet, hy scheen een stemme te hooren, die inwendelijck (soo hy naeder hant vertelde) tot hem seydt: Wildy dat uwe huysvrouwe noch langher blijft leven, dat het gheschiede naer uwe begheerte, maer dit en is u niet oirboor. Waer door hy verbaest zijnde, en heeft gheenssins ghetwijffelt, of t'en was de stemme Godts, die hem heymelijck verweet dat hy niet en wiste wat hy begheerde. Hier

om weder in tranen overvloeyende, sprack uyt't binnenste sijns herten dese woorden: Mijnen Heere, mijnen Godt, van waer komt my dit, dat ghy in mijne beliefte stelt, 't ghene alleen in uwe macht is? Veel is my daer aen gheleghen, dat ick in alles uwen wille volght. Want wie weet beter, hoe't met mijne sake staet, dan ghy, mijnen Godt? Vwen wille moet dan gheschieden: ende ick bidde u, dat ghy niet alleen van mijn, Huysvrouwe, maer oock van mijne kinderen ende van my, ordineert ende schickt wat u belieft: uwen wille geschiede. Men heeft bemerckt, dat tot dien tijt toe de sieckte van sijne huysvrouwe in sulcken staet bleef, dat de medicijn-meesters niet en wisten, of het argerde oft beterde; maer nae dese ghebeden van haren man wierdt de huysvrouwe soo kranck, dat men van haer leven wanhopten a.

§. 6.

Op die maniere moeten wy in alle gewichtighe ende sware saken onsen wille naer den wille Godts voegen. Siet hier van noch een ander veel treffelijcker exempel. Den Coninghlijcken Propheta David heeft sijnen wille met soo vasten knoop der vereeninghe aen den godtlijcken ghebonden, dat Godt, als sich van desen man verblijdende, seyde: Ick hebbe David den sone van Iesse ghevonden, een man naer mijn herte, die alle mijne willen doen sal b. Ick hebbe gevonden, seght hy, als of hy hem sorghvuldelijck ghesocht, ende langhen

tijdt, eer hy hem vondt, verwacht hadde. Desen lof, aen den Coningh der Hebreen van Godt gegeven, gaet alle andere eer-tijtels te boven.

Christus, die aen sijnen hemelschen Vader in alles seer ghehoorsaem was, heeft ons door sijn exempel hier toe vermaent, seggende: Want ick ben nederghedaelt van den hemel, niet om dat ick mijnen wille doen soude, maer den wille des ghenes die my ghesonden heeft a.Ende: Mijne spijte is, dat ick den wille doen des ghenes die my ghesonden heeft; op dat ick sijn werck volbrenghe b. Want daerom ben ick van den hemel neder gedaelt. Ende op dat by aventure niemandt clagende segge: Hy spaert sijnen sone, maer niet de knechten; siet hier den Sone by de welcke, hoort toe, wat den Vader hem sel bevelen, ja oock den minsten der knechten en soude sulcke gheboden niet volbrengen. Aen wie van u-lieden ô gy hartneckighe, heeft hy soo veel opgheleght, als aen sijnen Sone? Wien heeft hy oyt aen soo vele bespottingen, ende lasteringen, ende tormenten onderworpen, als sijnen Sone? die sijnen Vader ghehoorsaem is geweest tot in't rechters huys van Pilatus, tot de smertelijcke colomne, tot op den bergh van Calvarien, tot de schandelijckste ende bitterste doot des cruys, tot in't graf, tot in't voor gheborghte der hellen. Hierom ben ick neder ghedaelt, seght hy, vanden hemel, op dat ick my gheheelijck aen desen wille mijns Vaders soude onderwerpen.

Wat sullen dan de knechten doen, als den sone dit doet? Daerom seght Christus, alle sijne gheboden in't corte begrijpende: Sy en sullen niet alle in't rijcke der hemelen comen, die my segghen, Heere Heere, maer die den wille mijns Vaders, die in de hemelen is, doet, dien sal in't rijcke der hemelen ingaen a. Soo wie sich daer toe brenght, dat hy, hoe groot hy oock zy, sich veel aen den godtlijcken wille overgeeft, die begint nu op't sop van eenen heel versekerden bergh te woonen, ende heeft den reghen, haghel, blixem, weder-lichten, ende allen onweder des lochts, ende alle veranderinghen der menschelijckheyt onder sijne voeten, ende is buyten alle vreese ende ghevaer, dit alleen vreesende, dat hy met den wille Godts toch niet ghenoch over-een en comt: hierom is hy gedurighlijck roepende: Vwen wille gheschiede op der aerden als in den hemel. Maer hier van sullen wy breeder in't navolgende capittel handelen.


Vorige Volgende