Logo DBNL
De sonne-bloeme (1700)

De sonne-bloeme

(1700)–Hieremias Drexelius–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het II. Capittel.
Welcken wille des menschs tot dese vereeninghe met den wille Godts meest bequaem is.

Uyt alle de provincien des rijcks wierden d'uytgelesenste maeghden in de hooftstadt Susan voor den Coningh Assuerus ghebracht. Dese moesten een heel jaer overbrengen met haer lichaem te vercieren. Wat wasschen, wat strijcken, streelen, palleren, ende salven en wierdt daer niet ghebruyckt? Hoe veel roosetsel ende blancketsel wiert daer verquist, om een schoon aensicht te hebben? Soo seer achte men't in des Coninghs oogen behaghelijck te wesen. En sal des menschs wille, als eene plompe boerinne niet vreesen sonder eenich cieraet wesende den oppersten Coningh t'omhelsen. Op dat dan des menschen wille wete, dat hy als dan eerst aen de

godtlijcke oogen behaghen sal, als hy niet alleenlijck en pooght de minste vleeskens af te wasschen, maer oock dat cieraet te becomen, 't welck den godtlijcken wille noodet ende aenlocke, om dit houwelijck met hem te maken: hierom, soo om goede orden te houden, als om alle duysterheydt te schouwen, onderscheyden wy de sake soo, dat wy den wille sijne namen als eenighe tijtels gheven: uyt de welcke hy magh leeren, wat bereydinghe daer van noode is tot dese vereeninghe met den godtlijcken wille. En ghelijck eenen heere, die eenen nieuwen knecht in sijn huys aenveerdt, vele conditien bespreckt, ende seght: Ick begeere dat gheere dat ghy gheenen clappaert en zijt, gheenen gecker, gheenen speelder, gheenen kijver, gheenen dronckaert; maer voor al dat ghy neerstigh, ghetrou ende gehoorsaem sult wesen. En't staet den heere tot sulcke dingen aen de knechten te gebieden. Ende waerom en soude Godt, die den wille des menschs sijne vriendtschap biedt, 't selve recht niet hebben? Oversulcks dat den wille des menschs wete, dat hy nu naer andere manieren ende wetten moet leven; principalijck naer dese.

§. 1.

1. Dat den wille ontschuldigh zy.Dit wordt voor al vereyscht. Den hemelschen bruydegom is seer delicaet ende kiem, hy haet ende verfoeyt alle sonde ende vuyligheyt. Oversulcks moet den wille, die met hem vereenight moet worden, noodtsakelijck oock alle

soorte van vuyligheyt haten; ende dat in sulcker voeghen, dat hy sigh niet alleen tot gierigheydt niet en begheve, noch tot oncuysheydt gheneghen en zy, noch tot gramschap, maer moet oock alle gheneghenheyt en affectie tot dese vuyligheden uyt sijn selve mannelijck uytroeyen; ende en moet niet alleen niet vuyls willen peysen, maer oock willen heel suyvere ghepeysen hebben. Doch wy en spreken niet dan van dinghen die aen een jeghelijck claer zijn. Daer is een ander ghebreck, te weten, den Haet en Nijdt, 't welck niet alleen wonderlijck subtijl, maer oock heel snel is: dat den wille hier onnoosel zy, ende sijn selven van dese peste vry make. Den wille, die sich met den wille Godts begeert te vereenigen, moet van alle vlecke reyn zijn; niet besmet met de nijdigheydt van eens anders wel-vaert, noch te seer besorght voor de sijne. Want dit met Godt oprechtelijck vereenight is, siet wel in andere d'overvloedighe gaven ende rijckdomme, maer nochtans en benijdt die niet, dan sich tot Godt keerende, seght: O Heere, begheerdy dat desen oft dien tot rijck dommen ende eere verheven worde, ende ick veracht? ick en stelle my daer niet teghen, mijnen Godt, noch en begheere d'oorsake des selfs niet te weten. Uwen eenighen wille is my eene ghenoeghsame oorsake ende reden. Want ick ben wel versekert, dat het, ten ware ghy dat toelietet, ende dat tot mijn profijt, niet en soude gheschieden, noch eenighen mensch en soude

dat verkrijghen, 't welck door uwe geheugenisse, sonder eenighe moeyte, ende misschien met weynige woorden te wege ghebracht is. Soo oock in alle andere dingen wete ick Heere, datse door u toelaten geschieden, dat desen my dus overgaet ende toesnapt, dat dien soo met my handelt, dat dien anderen my soo te quellen neemt: ick en hebbe die noy[t], dat ick weten, jet misdaen; maer in uwen wille wordt my daer op ghenoegh beantwoordt. Ghy hebt dese dinghen toeghelaten ende bevolen: dat sy dan Semei zijn, ende laet my David wesen; dunckt het u soo goet, mijnen Godt.

Dien heyligen martelaer Ignatius Bisschop van Antiochien seyde: Ick ben een koren graen Christi, ick sal met de tanden der beesten gemalen worden, op dat ick een suyver broodt bevonden worde. Aldus maeckt Godt ons een heeren-broot voor sijne tafel. Wat hebben wy dan over de menschen te claghen? sy zijn de meulen steenen, die ons, als koren daer ingestort, malen. om dit dieper in onse herten te prenten, is't gheradighste, alle uren somwijlen't gemoedt tot Godt op te heffen, met dese oft diergelijcke schiet-gebedekens: Ghebenedijdt zy Godt inder eeuwigheydt Heere, wat wilt ghy dat ick doen? Vwen wille gheschiede. Dit is d'eerste bereydinge van den menschelijcken wille, dat hy van alle vlecken suyver zy, besonderlijck van geveynstheyt ende nijdigheydt. Maer daer-en-boven wordt vereyscht.

§. 2.

II. Eenen verdraghenden wille. Als jemandt met teghenspoedt overvallen wort, dat hy allen bystant van de verduldigheyt verwachte, segghende met een oprecht herte: Al dat ick lijde, comt van Godt; maer't is my van Godt door dese occasie, door dien mensch, met dese gelegentheyt toe-ghesonden. Ende hier van ben ick soo versekert, als ick seker wete dat ick leve. Hier staen vele menschen vertelt, die soodanigen gheloove in Godt niet en hebben, datse sich vastelijck laten voorstaen, dat soo wel den tegenspoet ende alle ongelucken, als alle geluck ende voorspoeden van Godt comen. Waer't dat wy dit voor gewis hielen, 't welck in sijn selven heel ghewis ende seker is, wy en souden niet lichtelijck jet onverduldelijck verdraghen, noch met dese woorden, Ghy kleyne van gheloove. soo dickwils behoeven vermaent te worden. Maer Christus ons leerende, dat allen tegenspoet ontwijfelijck van Godt ghesonden wordt, door wien dien ons oock aenghedaen wordt, seght: En worden der gheen twee musschen om eenen kleynen penningh ghekocht ende eene van die en sal op d'aerde niet vallen sonder uwen Vader? Ende't selve herhalende: En verkoop men niet, seght hy, vijf musschen om twee kleyne penninghen, ende niet een van die en is hy Godt vergheten? maer oock

de hayren uwes hoofts zijn al ghetelt. Daerom en wilt niet vreesen, ghy lieden zijt beter dan vele musschen a. Valt Godt dan op d'aerde met eene musschen? Voorwaer den wille Godts met de musschen, waeren dan niet de Godt selve? Want ghelijck hy in alle gheschapene dinghe ghedurighlijck werckt, soo swemt hy met de visschen, vlieght met de voghelen, cruypt met de slangen, gaet met't vier-voetigh gedierte; Godt en verlaet sijne creaturen niet. Oversulcks al wordender soo dickwils soo veel duysent leeuwercken t'seffens met de netten ghevangen, nochtans en worter niet eene der selver, jae niet het minste vogelken, sonder den wille Godts gevangen: Gheenen van die en valt op d'aerde niet sonder den hemelschen Vader. Doch voor soo veel als den voorsienighsten wille Godts aengaet, soo geschiet al't selve met den arent, met de mussche, ende met den mensch. En valter dan niet een vogelken in des vogelaers nette sonder Godts wille suldy, ô mensch, gelooven, dat gy, die naer des Scheppers ghelijckenisse gheschapen zijt, ende die erfghenaem van sijn rijcke wesen sult, met eenighen tegenspoedt gepraemt wordt, eenigh onghelijck ende schade lijdt, ende eenighe droefheyt hebt sonder dat Godt dat uytdruckelijck wilt? Op dat wy dit beter souden begrijpen, ende niet lichtveerdelijck t'eenigen tijt en seggen, dat Godt alleen van de dingen die leven, sulck eene sorghe draeght, soo heeft onsen Salighmaker daer by ghevoeght: Alle de hayren uws's hoofts zijn ghe-

telt. Wat mensch heeft oyt't ghetal sijner hayren connen weten? Godt weet soo wel't ghetal der hayren van alle menschen, als van eenen alleen; ende sonder Godts wille en salder niet een uytghetrocken worden. Daerom, soo dickwils als wy in teghenspoedt onse verduldigheydt verliesen, aen andere quaedt wenschen, nu op desen, nu op dien de schuldt legghen, ende vele lasteringhen teghen die uytspouwen; soo toonen wy dat wy seer cranck in't gheloove zijn, te weten, wy vreesen door eene waenschijnlijcke godtvruchtigheydt Godt den autheur te maken van de dinghen, die wy quade noemen.

Den H. Joannes is alleen gheweest, die den Heere op de zee bekende (daer alle d'andere discipelen hem niet en kenden) ende seyde: T'is den Heere. Aldus zijnder vele, die in't midden van de baren van teghenspoedt Godt niet en kennen voor den autheur van de beroerde zee; maer hebben sich seer bitterlijck ende leelijck teghen de ghene, die sy voor vyanden houden. Dien beroeyden quidam, segghense, dien guyt, dien galghen-aes, dien nacht-dief, dat booswicht heeft my dat stuck berockt. Maer den lijdtsamighen wille is ghewent heel anders te spreken. Al dit quaedt, seght hy, comt van Godt. Ick hebbe ghenoegh verdient, om van Godt ghestraft te worden. Hy is Heere, dat hy doet't ghene goet is in sijn ooghen. Maer laet ons voorts gaen.

§. 3.

III. Eenen vrolijcken wille.Desen maeckt dat den mensch soo met Tijnen nootdruft, als met alle andere dinghen, die hy daghelijcks, als van de handt Godts, ontfanght, seer wel te vreden is. Dusdanighen mensch seght: O Heere, ick ben te vreden met al wat gy my geeft, al dunckt dat dickwils aen mijne gierigheyt seer weynigh te wesen: jae ken hebbe oock dat gheenssins verdient, ghy zijt al te mildt t'mywaerts: want ick houde my oock onweerdigh der locht, die ick scheppe.

Eenen oprechten lief hebber van den godtlijcken wille en claeght noyt; niemandt en sal hem oyt hooren segghen: Ick en winne nauwelijcks den cost; andere eten seer leckerlijck, ende en doen nauwlijcks half soo veel arbeydts als ick: sy saeyen weynigh, ende maeyen vele vruchten. Seer wel heeft eertijts dien vermaerden Poëte Horatius gevraeght:

 
Hoe komt Heere, dat niemant niet
 
Te vreden leeft met sijnen staet,
 
Die hem de reden, fortuyn toeliet,
 
Prijst eer eens anders toe of daet a?

Dit is d'oorsake, Orati: te weten, dat wy ons soo noode aen den godtlijcken wille overleveren. Onse begeerlijckheyt tracht altijt nae andere ende andere dinghen, ende dickwils nae de gene, die verre boven onsen staet zijn; ende daer en is noyt eynde van te begeeren. Ende soo wanneer wy de begheerde saken niet en verwerven, soo beginnen wy te

claghen en te murmureren. Het is een cleyn en engh herte, 'twelck soo grooten vermaeck in aertsche dinghen neemt.

Laet ons gheduerighlijck voor oogen nemen de Sonne-bloeme van de welcke Plinius aldus schrijft: Wy hebben, seght hy, seer dickwils vertelt het wonder werc der Sonne-bloeme, die haer altijt naer de sonne draeyt, oock als't duyster weder is, soo seer is sy haer beminnende. En des nachts, als begeerigh van de selve, sluyt sy hare geluwe bloeme toe a. Noteert, mensch, dat de Sonne bloeme, als't duyster weder is, uyt liefde der sonne, haer oock naer de sonne draeyt. Den godtlijcken wille is onse sonne; desen en schijnt ons niet altijt buyten de wolcken, de donckere dagen worden met de clare gemenght, die door regen, windt, ende haghel verduystert worden. Daer en is gheenen Christen mensch, of hy en ghevoelt dickwils dese duysterheden ende onwederen des lochts: maer wy moeten ons met de Sonne-bloeme, oock als't duystere dagen zijn, naer onse sonne, dat is, naer den godtlijcken wille drayen: soo seer moeten wy dese onse sonne beminnen. Ende voorwaer, wy en sullen noyt volle ruste hebben, hier en daer sullen ons ontallijcke dingen mishagen, niet en sal naer onsen sin wesen, noyt en sullen wy met ons lot te vreden zijn, het sal ons al duncken t'ontbreken, al is't dat wy't al hebben: wy en sullen noyt sonder vreese zijn, dickwils met verdriet overvallen, beroert,

roert, cleyn-moedigh, vol clachten ende nijdigheden wesen, altijdt ellendigh, soo langh als wy ons met de Sonne-bloeme raer dese sonne, dat is den godtlijcken wille, niet en sullen draeyen. Wy moeten dese sonne, werwaerts sy haer oock keert, gedurighlijck ende heel sterlinghs aensien. Dit alleen moet men altijdt dencked: Het belieft Godt soo, het belieft my oock soo: den wille Godts is my den eenighen reghel in mijn leven ende doodt: ghelijck't den Heere belieft heeft, alsoo is't gheschiedt, alsoo sal't gheschieden; den naem des Heeren zy gebenedijdt Onse sonne is nu wel onder eene wolcke verborghen; maer sy sal corts haer blijde aenschijn buyten dese wolcke van droefheydt vertoonen. Oversiet den afloop van alle eeuwen, ende verscheyden geschiedenissen; ende gy sult dickwils bevinden duystere uytcomsten nae schoone beginselen; ende ter contrarie, een schoon eynde nae duystere beginselen. Laet ons dan ons soo schicken, dat wy voor allen gheval niet soo seer en begheeren, als den wille Godts te volghen. Eertijdts seyde eenen schriftgeleerden van de Hebreeu, die voorwaer met de woorden heel veerdigh was, om Christo aen te hanghen: Meester, ick sal u volghen, waer ghy sult henen gaen a. Aldus moeten wy, soo met woorden als met wercken, tot allen wenck van den wille Godts heel bereydt zijnde, hem volghen, waer hy oock henen gaen sal.

§. 4.

IV. Eenen langhmoedighen wille.Door ghebreck van langhmoedigheydt bederven wy meesten-deel alle onse dinghen. Om dat het aen't volck van Israel verdroot dat Moyses soo langh wegh bleef, begaf het sich tot afgoderije, ende aenbadt't gulden kalf in plaetse van Godt, om dat Moyses al te langh wegh bleef. Insgelijcks seyden die twee discipelen, die naer Emaus ginghen: Ende boven al dit is heden den derden dagh; dat dese dinghen gheschiede zijn a. 'T is waer mannen, 't is nu den derden dagh; maer is nu desen derden dagh voor-by? en isser geenen tijdt meer om te verrijse? is alle uwe langhmoedigheyt soo vergaen? O gy cleynmoedige! ware nu desen derden dagh voor by, ware nu den vierden ende den vijfden gecomen, soo soude't schijnen, dat gy eenighsins reden haddet om uwe cleynmoedigheyt te toonen: maer aengesien ghy desen derden dagh noch niet en hebt te avont gebracht, waerom verliesdy soo haest den moedt, nopende de verrijssenisse des Heeren? Wy zijn al te driftigh in onse begeerten, ende en gheschiet het terstont niet't ghene wy begheeren, soo laten wy haestelijck alle onse hope tot een onverduldigheydt, oft oock tot eene wanhope vervallen. Godt doet heel anders. Den Heere is ghenadigh ende ontfermende, seght David, langhmoedigh, ende seer bermhertigh b. Noch hy en wilt niet dat eene ziele sal verloren gaen, maer hy overlegghet,

denckende, dat die verworpen is, niet heel verloren en gaet a, Een gierigh mensch sal eenen stuyver wel twee of dry-maels omkeeren, als hy dien uyt gheeft; soo oock Godt, traegh in't straffen, overleght het wel rijkelijck, eer hy't vonnisse uyt-spreckt ende jemandt naer de helle oft de tormenten sendt.

Wy cleyne van geloove ende van hope, als wy jet van Godt twee oft dry-maels versocht hebben, ende dat niet en verwerven, gheven terstont allen den moedt verloren; ende doen als de bedelaers, die, als sy eenighe reysen een aelmoesse met toepen oft met cloppen voor't huys gheeyscht hebben, ende dat hen niet en wort geopent, wegh gaen, seggende: Daer en is niemant t'huys. Clopt, ghy luyaerts, clopt; aen de cloppende wort dese deure open ghedaen. Wat eene hardtneckige langhmoedigheydt toonen wy dickwils in andere dingen? Daer zijnder, die vele jaren nae een officie staen, ende dat dickwils noch te vergeefs. Met wat eene sachtsinnighe patientie verwacht men eene rijcke erffenisse? Ende, op dat aen den erf-ghenaem't beyden niet en soude verdrieten, soo troost hy sijn selven met de snelheydt des tijdts. Nochtans stellen wy eene mate ende tijdt aen de godtlijcke ordinantie: de handt Godts, die ons in de sieckten behulpigh is, beydt ons al te langh; ende wy roepen: Wanneer doch ten laetsten, Heere? waerom draelt gy? waerom steldy uyt om my te helpen? hoe langh sal ick noch moeten bidden

ick hebbe al-reede soo vele jaren geroepen, ende gy en verhoort my niet. Heere, 'ten zy dat gy my dit jaer helpt, ick sal ophouden van bidden, ende dencken dat het al verloren is. Hier in doen wy voorwaer, ghelijck de borghers van Bethulien, die seyden: Wy nemen heden tot ghetuyghe hemel ende aerde, &c, dat ghy lieden de stadt nu in de handt der krijghs volck van Holofernes levert, op dat ons eynde, door't scherp van den swaerde, magh kort zijn, 't welck langher wordt door de dorrigheydt des dersts. O ghy cleynmoedighe! sal men soo uyt wanhope de stadt aen den vyandt overgheven? en isser gheene hulpe meer van den hemel te verwachten? Dese verlorene langhmoedigheyt der borgeren wiert oock grootelijcks van den Priester Ozias gesterckt, die, met tranen overgoten, seyde: Hebt goeden moedt, Broeders, ende laet ons dese vijf daghen bermhertigheydt van den Heere verwachten, want hy sal by avonture sijne verbolghentheydt afkeeren, ende glorie aen sijnen naem gheven. Maer is't datter nae vijf daghen gheene hulpe en komt, soo sullen wy die woorden doen, die ghy-lieden ghesproken hebt a. O Ozia, ô Priester Godts, hoe weynigh zijt ghy hier wijs boven't ghemeyn volck! Suldy soo Godt eenen tijt stellen ende hem eenen dagh bestemmen van sijnen bystant te senden? Is soo alle uwe langhmoedigheyt niet alleen vergaen, maer oock begraven? Dit en heeft die cloeckmoedighe Judith niet connen verdragen; maer de Priesters by haer ontbiedende

seyde: Wat woordt is dit, daer Ozias in gheconsenteert heeft, dat hy de stadt den Assyriers sal leveren, is't datter binnen vijf daghen u-lieden gheene hulpe en come? Ende wie zijt ghy-lieden, dat ghy den Heere tenteert? Dit en is gheene redene, die bermhertigheydt verwecke? maer eer de gramschap verwecke ende den rasenden toorne ontsteke. Hebt ghy-lieden aen de bermhertigheydt des Heeren eenen tijdt ghestelt, ende hem, naer uwen wille, eenen dagh bestemt? Wel, wat raedt ghy dan Iudith, dat men doen soude? Laet ons al weenende tot den Heere segghen, dat hy naer sijnen wille soo met ons haestelijck sijne bermhertigheydt doet, laet ons ootmoedigh sijnen troost verbeyden a. Voorwaer den langhmoedighen wille vereenight door desen middel soo den mensch met Godt, dat hy, hoe seer hy oock benauwt ende bedruckt is, nochtans seght: Naer uwen wille, ô Godt, doet soo met my uwe bermhertigheydt. O Heere, al waer't dat ick tien jaren, al waer't dat ick twintich oft dertich jaren ja oock vijftigh jaren tot u gheroepen hadde, nochtans en sal ick niet ophouden van roepen; ick en stelle u gheene mate, noch tijdt: ende al waer't dat ick wiste, dat ick gheenssins van u en soude verhoort worden, nochtans leert my't vast ende onbedriegelijck gheloove, dat ghy my niet en sult ydel laten wegh gaen; is't dat ghy weyghere't ghene ick versoecke, ghy sult my wat beters geven. O Heere, is't dat ghy vertoeft, ick sal u

verwachten; Want ghy sult komende komen, ende niet toeven a.

§. 5.

V. Eenen vierighen wille.Desen is daer in gheleghen, dat hy niet alleen wilt, of niet en wilt, dat Godt wilt, oft niet en wilt; maer oock om dit selve niet willen oft willen Godts, uyt eenen vierighen jever, dit verworpt, ende dat ontfanght; noch en heeft geen andere redene om dit te doen, of dat te laten, dan't eenigh wel behagen Godts. Vraeght jemant eenen mensch, die met desen wille begaeft is, waerom hy dit niet en wilt, ende dat ander wilt? sal andtwoorden, dat hy daer toe gheen andere oorsake en heeft, dan om dat hy bevint, dat Godt dit niet en wilt, ende dat ander wilt. Ick beminne, seght den H. Bernardus b, om dat ick beminne; ende ick beminne, om dat ick soude beminnen: want't is de liefde die bemindt wordt. Den H. Augustinus vermaent ons, ende seght: Dat wy de selve affectie behoorden t'aenveerden, soo dat, gelijck Godt begeert heeft, dat alle dinghen souden wesen om sijn selven, wy oock insgelijcks souden begheeren, dat noch wy selve, noch jet anders en souden wesen, dan om Godt, ende om sijnen wille. Ende Epictetus spreckt op de selve maniere: Maer wat is't sijn selven aen Godt over te leveren? dan dat men dat oock wille, 't gene hy wilt; ende dat men dat oock niet en wille, 't ghene hy niet en wilt.

Hoe sal dit dan geschieden? Hoe soude't anders gheschieden, dan met sijn oogh merck te nemen op den wille ende regheringhe Godts?

Godt wilde in d'oude wet, dat allen't gewaet, dat den autaer ende het tabernakel aengingh, in een hemelsch blauw kleet soude gewonden, ende soo van de Leviten ghedragen worden. Dit zijn sijne woorden: Alle de vaten daer men in't heylighdom mede dient, sullen sy in een hemelsch blauw deck kleedt winden, ende daer over sullen sy een decksel van hemelsch blauwe vellen trecken, ende de handt boomen daer in steken. Ende dit gheschiede om de reden die daer volght: Op dat d'andere uyt gheene nieuwsgierigheyt de dinghen en besien, die in't heylighdom zijn, voor datse inghewonden worden, oft anders sullense sterven a. Soo en sagen de draghers vande heylighe ghereedtschap niet van al't ghene sy droeghen, maer gevoelden alleen den last: want alles wierdt door't hemelsch blauw decksel kleedt voor hen verborgen. Insgelijcks soo wie sijn selven Godt geheel heeft opgedragen, en weet heel soetkens niet, jae en begeert oock niet te weten, waerom dit oft dat van Godt toegelaten oft bevolen wordt; maer neemt allen last, hoedanigh dien oock zy, seer veerdighlijck op sijne schouderen, doch desen last is met een hemelsch blauw decksel, dat is, met den godtlijcken wille, overdeckt; 't is hem ghenoegh, dat hy dien siet.

§. 6.

VI. Eenen al-branden wille Wy noemen eenen al-brandende wille die als eene seer vruchtbare aerde, alle soorten van seer goede begeerten voorts-brenght, en de selve, als eenige eerste vruchten, aen den wille Godts opdraeght. Hier verheft sich een hoogh gemoet en dat van den hemel begeerigh is: hier stort het minnelijcke suchten; hier versucht het vyerighlijck tot den Heere. O mijnen Godt, hoe begeer ick, niet alleen voor u veel te lijden, maer oock eene bittere doot te sterven! Door dit hemelsch gewelt des herten, comen Godt ende den mensch in alle dingen soo over een, dat uyt dese soo soete over-een-draginge, ende een gevoelen, eene heel ghenoeghlijcke ghemeynsaemheyt der raetslagingen, ende eene seer vaste vriendtschap tusschen Godt ende den mensch spruyt; soo dat ten laetsten den mensch, in al watter voorvalt, seght: Ia vader, ja vader, want het heeft alsoo voor u behaghelijck gheweest a. Is dat wy't goedt van Godts handt ontfangen hebben, waerom en sullen wy't quaedt niet ontfangen b? Aldus ontfanght hy soo wel verdrietige als aengename dingen, seer goedertierlijck en gewillighlijck, als van de handt Godts. Het is wonder, hoe seer d'oude Philosophen in dese sake verlicht zijn gheweest. Onder de welcke Epictetus dese treffelijcke vermaninghe gheeft: En seght noyt, dat ghy jet verloren hebt, maer dat ghy't

weder ghegheven hebt. Is u soonken ghestorven? het is weder ghegeven. Is u eene hoeve ghenomen? en is die oock niet wederghegheven? Maer ghy sult segghen: 'T is een boos mensch, diese my ghenomen heeft. Wat licht u daer aen, door wien hyse weder eyscht, diese u ghegeven hadde? Maer soo langh als hy't u sal leenen, soo langh besight ende acht dat als eens anders sake, ende niet als d'uwe, gelijck eenen reysenden man de herberghe a.

Alsoo oock den ghenen die met Godt heel vast wilt vereenight wesen, wat hem oock wordt ontnomen, en spreckt niet anders, hy en siet niet nae den nemer, maer nae Godt, die't sijne wederom begheert. Daer heeft hy dit woordt Christi gheduerighlijck in den mondt. Ia Vader, want het heeft voor u alsoo behaghelijck gheweest, ja mijnen Vader, ja. Ick bidd' u, beminden leser, bemerckt hier de rechtsinnighe uyt-legginghe van dit woordt Christi. Den hemelschen Vader hadde eertijts door den Propheet Isaias, tot sijnen Sone sprekende, gheseydt: Ende ick hebbe u ghegheven tot een verbondt des volcks, tot een licht der Heydenen. Als of hy seyde: 'Ten is my niet ghenoegh, dat ghy d'overblevelinghen van't volck van Israel tot my brenght, ick wille oock dat ghy de Barbare natien ende Heydenen sult leeren. Dit heeft den hemeslchen Vader acht honder jaren te voren ghesproken, eer sijnen Sone van de Magher MARIA+

ghebaert is. Dese ordinantie des Vaders soo vele jaren te voren uytgesproken, heeft den Sone met eenen heel bereyden wille aenveerdt, ende gheantwoordt, dat hy't selve begheerde, dat sijnen Vader wilde. Hierom seght den H. Apostel Mattheus: In dien tijde heeft IESVS antwoordende, gheseydt. Ende aen wien heeft hy gheantwoordt, aenghesien hem niemandt en was vraghende? Hy heeft sijnen hemelschen Vader geantwoort, die van over soo veel hondert jaren tot sijnen Sone gesproken hadde. Maer siet doch eens, hoe blijdelijck den Sone, sijns Vaders wille omhelsende, seght: Ia Vader, want het heeft alsoo voor u behaghelijck gheweest: Vader houdt het voor gedaen, al wat ghy ghebieden sult. Doch, ghelijck den hemelschen Vader door Isaiam voor soo veel hondert jaren tot sijnen Sone ghesproken heeft, ende gelijck den Sone den Vader geantwoort heeft; soo heeft Godt oock met een jeder van ons vander eeuwigheyt gesproken; heeft veel punctuelijck ende ordentlijck gheschickt, op wat tijdt elcken mensch soude geboren worden, ende op wat tijdt hy sterven soude; heeft allen bystant, om d'eeuwighe saligheydt te becomen, bereydt; heeft voorsien, wat een jeder sijn heel leven door soude peysen, seggen, doen, ende hoe hy d'aengeboden hulpe ende bystandt soude waernemen. Nae-de mael dan dat Godt vander eeuwigheydt, in deser voeghen tot ons seer minnelijck gesproken heeft, en is't dan niet wel reden, dat wy lieden oock, elck t'sijner tijt met

antwoorden: Ja Vader, ja mijnen Vader want het heeft soo, en soo, en aldus voor u behagelijck geweest, ja Vader; ende dat wy't selve alle uren, vernieuwende somwijlen onse begeerten, herhalen, ja Vader ende met een onghebrokene volstandigheyt, tot den laetsten oogen blick onses levens toe, daer in volherden? Maer hier van sullen wy breeder hier naer spreken.


Vorige Volgende