De sonne-bloeme

[p. t.o. 77]

EMOLVMENTA .2
Mirificauit omnes voluntates meas. Psalm. 15. v. 2.

[p. 77]

Het II. Boeck.
Vande vereeninghe van onsen wille met den wille Godts.

Het I. Capittel.
Inleydinghe tot de vereeninghe van onsen wille met den Godtlijcken.

Eertijdts isser eenen vermaerden Theologant gheweest, die Godt acht jaren langh gedurighlijck gebeden heeft, dat hy hem doch eenen mensch wilde wijsen van wien hy den cortsten wegh tot den hemel moghte leeren. Op den selven dagh dan als hy de meeste begeerte hadde van aen sulck eenen mensche te spreken, ende niet soo seer en wenschte, als den meester van eene soo verholene waerheyt te sien: docht hem dat hy eene hemelsche stemme hoorde, die hem vermaende: Gaet eens naer de kerckdeure, ende ghy sult vinden den ghenen dien ghy soeckt. Dus is hy uyt gegaen, ende heeft aen de kerckdeure eenen bedelaer gevonden met sweirende beenen, daer veel etters uyt liep, wiens cleedt nauwelijcks dry mijten weerdt en was. Den Theologant heeft hem eenen goeden ende voorspoedigen dagh gewenscht. Den bedelaer antwoorden: My en heught niet, dat ick oyt eenen quaden oft tegenspoedigen dagh ghehadt hebbe. Doen seyde den Theologant,

[p. 78]

d'eerste groete als verbeterende? Wel aen, Godt wil u veel ghelucks gheven. Ick, antwoorde den bedelaer, en hebbe noyt ongeluckigh gheweest. Den Theologant was hier van verwondert? maer of hy misschien hem niet wel verstaen en hadde, sijne toewenschinghe hernemende, maer met wat andere woorden, heeft tot hem gheseyt: Wel, wat seght ghy? ick wensche u dat ghy geluckigh mooght wesen. Den bedelaer antwoorde wederom: Ick en ben noyt ongheluckigh gheweest. Den Theologant meynende dat den clappenden bedelaer wat wilde balghen en disputeren, om sijne vernuftheydt t'onder-tasten, seyde: Ick wensche dat u gheschiede't ghene ghy begheert. Hier van antwoorde hy, en hebbe ick niet te claghen. Alle dinghen gheschieden ghelijck ick begheere? hoe wel ick niet en meyne, dat dit by gevalle oft door de fortuyne gebeurt. Maer den doctoor hem wederom groetende, oft adieu segghende, sprack Godt wille u mijnen vriendt, bewaren, aenghesien ghy de fortuyne haet. Maer seght my, bidde ick u, zijt ghy alleen gheluck saligh onder de catyvighe menschen? Soo moet Job dan lieghen, als hy seght: Den mensch vande vrouwe gheboren, corten tijdt levende, wordt met vele ellenden vervult ^a. Ende hoe zijt ghy alleen alle de quade daghen ontgaen? Ick en verstaen uwe meyninghe niet wel. Waer op den bedelaer gheandtwoordt heeft: 'T is alsoo, mijn Heer

a Job. 14.

[p. 79]

ghelijck ick u gheseyt hebbe. Als ghy my eenen voorspoedighen dagh wenschte, seyde ick dat ick noyt eenen tegenspoedigen gehadt en hadde: want ick ben met mijnen roep ende staet, dien Godt my hier toegeschickt heeft, seer wel te vreden: mijn gheluck is, dat ick gheen gheluck van doen en hebbe. Dese monsters van Geluck oft Ongheluck en hinderen niemandt, dan die selfs wilt, oft immers vreest daer van beschadight te worden. Oversulcks en aenroepe ick noyt de fortuyne, maer den hemelschen Vader, die d'uytkomsten van alle saken beschickt ende regeert. Ende daerom segghe ick dat ick noyt ongheluckich gheweest en hebbe, na de mael my alle dinghen naer wensch gheschieden. Praemt my den hongher, ick love daer van Godt den voorsichtighen Vader. Quelt my de kouwe, overvalt my den slagh reghen, beschadight my de locht met andere injurien, ick love Godt insghelijcks. Als ick van andere bespot worde, en love ick Godt niet te min: want ick wete voorseker, dat Godt den autheur van alle dese dingen is: ende dat het niet en can dan heel goedt wesen, dat Godt doet. Hierom is't my al-even willekom wat Godt geeft oft laet geschieden, 't zy lief oft leet, soet oft suer; want ick ontfange alle dese dingen met een bly ghemoedt, als van de hande van eenen alderbesten vader en de dat wille ick alle en dat Godt wilt; ende daerom geschieden alle dingen naer mijnen wensch. Hy is ellendigh die gelooft dat de fortuyne, jet op hen

[p. 80]

magh: ende dien is voorwaer wel ongheluckich, die (ick en wete niet wat) gheluck in dese wereldt versiert ende droomt. Dit is het waerachtich geluck in dit leven den godtlijcken wille alleen heel vastelijck aen te hangen. Godts wille is den besten ende den rechtsinnighsten wille, die niet rechtsinniger en can worden, noch quaedt wesen. Desen gheest oordeelt van alle dinghen, ende niemandt van hem. Ick doen alle neerstigheydt om desen te volgen; dit alleen trachte ick met alle sorghvuldigheydt, dat al't ghene Godt wilt, ick oock soude willen. Om dese reden en achte ick my gheensins ongheluckigh, als ick allen mijnen wille soo gheheelijck in Godts wille overghegheven hebbe, dat by my gheen ander willen, oft niet willen en is, dan dat Godt wilt, oft niet en wilt. Jae wel aen (seyde den Theologant) spreckt ghy dit uyt der herten? Maer seght my doch, soudt ghy van dit selve ghevoelen oock zijn, indien u Godt gheschickt hadde in de helle te werpen? Waer op den bedelaer op den staenden voet antwoorde: Soude hy my inde helle worpen? souden hy my dat doen? maer weet dat ick twee armen hebbe van eene wonderlijcke sterckte, met dese soude ick hem heel vast houden, ende sterckelijck omhelsen. Den eenen erm is eene heel onderworpene oodtmoedigheydt, door sijns selfs opdraginghe; den anderen eene heel oprechte liefde, door de beminninghe Godts. Met dese twee ermen soude ick my soo vast aen Godt houden, dat

[p. 81]

ick hem soude mede trecken, waer ick gesonden oft geworpen werde. Ende't sonde voorwaer meer te wenschen sijn met Godt buyten den hemel te zijn, dan in den hemel sonder Godt. Den Theologant hier over verwondert sijnde, heeft begonst by sijn selven te peysen, dat dit dien cortsten wegh tot Godt was, dien hy begeert hadde te weten. Maer wilde hem noch eens voorder vragen, ende de wijsheyt in een soo onbequamen huys woonende, voor den dagh doen comen. Van waer (vraeghde hy hem) zijt gy hier gecomen? Ick ben van Godt gecomen antwoorde den bedelaer. Tot wien den Theologant wederom seyde: Op wat plaetse hebdy Godt doch gevonden? Daer ick, seyde den bedelaer, alle de geschapen dingen verlaten hebbe. Doen vraeghde hem den Theologant wederom: Maer waer hebt gy Godt gelaten? In de suyvere herten, ende die van goeden wille zijn, seyde den armen mensch. Wat zijt ghy doch voor een mensch? vraeghde den Theologant. Den anderen antwoorde Wie ick ben oft niet ick ben met mijnen staet soo wel te vreden, dat ick dien niet en soude willen vermangelen met de rijckdommen van alle de Coninghen der aerde. Hy is eenen Coningh, die sijn selven weet te ghebieden. Sal ick u dan voor eenen Coningh houden? seyde den anderen: waer is u rijcke? Daer is't, andtwoorde den bedelaer, ende stack sijnen vingher naer den hemel: hy is eenen Coningh wien dit rijcke hier boven met een seker hant-teecken op ge-

[p. 82]

draghen is. Ten laetsten den Theologant, om een eynde van't vragen te maken, seyde: Wie heeft u dese dinghen gheleert: wie heeft u desen sin ghegeven! Den anderen antwoorde: Ick sal't u segghen, mijn Heere? Ick swijghe heele daghen langh, ende becommere my alsdan met bidden ende goet te dencken, ende dat besorge ick voor al, dat ick met Godt altijt heel vereenigt zy. De vereeningh en de gemeynsaemheyt met Godt, ende met sijnen godtlijcken wille leert alle dese dinghen. Den Theologant wilde hem wel meer vragen, maer geraden vindende dit tot op een ander tijt uyt te stellen, heeft hem voor als doen Godt bevolen. Als hy wegh gingh, veel by sijn selven peysende, seyde hy tot sijn selven: Siet, ick hebbe den leeraer van den rechsten en cortsten weg tot Godt gevonden. Och, hoe waerachtelijck segt den H. Augustinus ^a D'ongeleerde staen op, ende nemen den hemel in, ende wy met onse gheleertheyt sonder couragie, siet waer wy in't vleesch ende bloet wentelen? Dit is dat Christus, Godt danckende, seyde: Ick belijde u Vader; Heere van hemel ende aerde, dat ghy dese dinghen voor de wijse ende voorsinighe verborghen hebt, ende die den kleynen kinderen gheopenbaert ^b. Voorwaer, onder een vuyl cleedt is dickwils eene groote wijsheydt verborghen. Wie soude doch eene soo groote godtlijcken gheleertheydt in eenen soo verworpen mensch soecken? Wie souden ghelooven, datter soo veel geests in eene soo on-

a August. 1. 8. Cof. c. 8.

b Matth. 11.

[p. 83]

ongheleerde eenvoudigheydt soude schuylen ende verborghen wesen? Siet hier die twee ermen van een onwinnerlijcke sterckte, d'opdraginghe sijns selfs, ende de beminninghe Godts. Dese trecken Godt waer men wil. Met dese ermen laet Godt sich heel vast omhelsen, ende ontseght alle andere aenrakinghen.

Dese historie beschrijft ons Ioannes Taulerus een treffelijck ende seer godtvruchtigh predicant, van d'Oorden der Predick heeren, die gheleeft heeft in't jaer 1350.