Van hare Oorlogen en Wapenen.
DE principale ordre, Authoriteyt en Commando die onder haer is, openbaert sich in tijden van Oorlogh en Oorloghs-saecken, evenwel soo groot niet datse naer haer ghevallen Geleederen, Troupen ofte Regimenten konnen houden, zijn altijdt gerotteert en buyten ordre, oock als sy in haer beste postuer zijn, sy zijn furieus genoegh in het eerste aenvallen, en onghenadighe overwinners, listigh om hare aenslagen te beleggen, en als die ghevaerlijck zijn voeren zyse gemeenlijck ter sluyck, seer stil en by nacht uyt: practiseren altijdt hinderlagen te leggen en haer Vyandt te verschalcken, maer voor de vuyst, in het vlacke Veldt of te Water zijn het sonderlinge geen Soldaten, maer wel gewoon het loopen in tijdts te gebruycken, of sy moeten beset zijn, dan vechten sy hartneckelijck tot den laetsten man, soo langh sy eenighsins staen konnen. De ghevanghens onder haer staen op gheen ratsoen, zijn oock haer leven niet seecker, voor datse aen yemandt overghegheven zijn die van te vooren inden Oorlogh een van zijn Bloedt-vrienden verlooren heeft, Vrouwe en Kinders sullen sy selden inde furie dooden, en daer naer nimmermeer; maer sy nemen die al (soo veel sy konnen machtigh worden) met haer: De Vrouwen gebruycken sy als de hare, en de Kinders voeden sy op als of sy daer onder haer gebooren waren, om soo hare Natie te verstercken: Sy vechten alle vrywilligh, sonder datse met gelt in ordinaris dienst gehouden werden: Sy konnen niet soo langh op eenige deseynen staen blijven, ofte eenige belegeringe uytvoeren. De Mans sullen aen de onse niet licht eenige aenslagen openbaren, maer wel aen hare Vrouwen, en die weten het soo ras niet of sy sullen het den Christenen (daer sy in 't gemeen veel van houden) te kennen geven, soo sy maer oordeelen het eenighsins tot haren naerdeel kan strecken. Alsser yetwes voorneemens onder haer te doen is, of datse voor eenigh aenstaende perijckel vreesen, moeten alle de Vrouwen ende Kinderen aen een kant, in eenige plaetsen uyt de wegh, daer sy meenen deselve wel verseeckert te wesen, ter tijdt ende wijle den aenslagh verricht ofte het perijckel gepasseert is. Hare Wapenen plachten voor desen altijdt en over-al Pijl en Boogh te wesen, met een Klop-Hamer aen den Arm, en een Schilt ontrent soo groot dat het haer vier-kante lichaem, tot de Schouders toe kan bedecken, aende Schouder hangen, sy Schilderen en vermaecken haer Aenghesichten soodanigh, datmen haer qualijk bekennen kan, al kent men haer van te vooren schoon heel wel, doen dan een Bandt ofte Slangen-vel om het hooft, en steecken een Vossen ofte Wolven steert (die recht over eyndt staet) op haer hooft, en treeden soo bars als Pauwen; maer nu ter tijdt gebruycken sy veel Snaphanen, ten Oorlogh, daerse wel ende handigh mede leeren omgaen, seer toe genegen zijn, en geen gelt aen sparen, soo dat quantiteyt alle haer wel duer, vande Christenen, in han-
Auteursrechtvrij