Beschryvinge van Nieuvv-Nederlant, (Ghelijck het tegenwoordigh in Staet is) Begrijpende de Nature, Aert, gelegentheyt en vruchtbaerheyt van het selve Lant

Van het Pluym-gedierte soo wel te water als te lande en eerst de Roof-voghels.

ROof-vogels vallender in Nieuw Nederlandt seer veel ende van verscheyde slag, als tweederley Arenden, soo seer onderscheyden dat sy malkander gants niet

[p. 39]

gelijcken, zijnde de eene soorte ghemeen, als diemen hier te Lande ende elders dickwils siet en gewoon is, de andere valt in 't gemeen wat grooter, en de veeren zijn ongelijck bruynder, behalven dat sy het heele hooft wat van den hals, den heelen steert en slagh-pennen t'eenemael snee wit hebben, dat haer seer genoeghlijck ende lustich om te sien maeckt, sy noemense daer Wit-koppen en zijnder vry veel, daer vallen oock Valcken, Havicken, Swervers, Steen-krijters, Kerken-dieven en veel andere Roofvogels, die wy niet noemen konnen, maer het is al te mael ghenegen om quaet te doen, eten niet als Vis en Vlees, naer sy best bekomen konnen. Het soude oock meerendeels wel ter Iacht te ghewennen zijn en tot gebruyck konnen worden, 't welck daer uyt afghenomen wert dat sy daer van haer selven, haer bejagh wonder wel weten waer te nemen, trachtende de kleynste altijt eenigh kleyn ghebeente te verschalken, en de middelbare ofte die haer daer toe machtigh ghenoegh rekenen, loeren op de Spreeuwen, Lijsters, Mayerdieven, Korhoenders, en dierghelijcke yder naer sich best dunckt te sullen konnen overmannen.

Maer de Arenden zijn op hoogher bejagh uyt, en brenghen over al daer sy ontrent verkeeren groot ontsagh by, in 't gemeen onthouden sy haer daer het Bos, out en dierhalven niet heel dicht op den gront beset is, ontrent de Waterkanten ofte groote Revieren, dat sy met eenen het oogh over den Vis, Swanen, Gansen, ende Eenden, daer sy haer ten deele grootlijcx mede onderhouden konnen hebben, niet dat sy die altijt selfs verschalcken ghelijck sy den Vis doen, die sy dickwijls levendich uyt den stroom weten te rucken, maer soo erghens een Voghel by de Schutters gequest ofte elders een geraecktheyt krijght, daer zijn sy datelijck ontrent te vinden, al zijn der van te vooren met menschen oogen gheen ontrent ghesien, maer dese Beeste sweeft seer hoogh buyten het bereyck van ons oogh in de Lucht, altijt op d'eene ofte andere proje sterck loerende daer sy veel ontrent gewoon zijn te verkeeren, sullen haer gheen ofte heel weynigh Mayerdieven ofte andere diergelijcke Vogels die de Vruchten verderven onthouden. Sy eeten seer geerne Herten vlees, daerom loeren sy veeltijts waer hier ofte daer, de Wolf een Hert verrast en gevangen hebbende, en weder heeft verlaten of ten deele gegeten, soo weten sy dan het selve al vliegende te gaen uytsoecken, en verscheyde lieden die daer van weten, hebben sulck seylen en omvliegen dat dan in 't gemeen niet seer hoogh is naer gevolcht, en sijn selfs by de Herten gekomen die gheschonden en in 't gemeen half, en minder ofte meerder van den Wolf gegeten waren, 'tgebeurt oock wel dat eenigh Schutters de Beesten quetsende, en niet krijghen, die evenwel door bloet-verlies sterven, en soo heele ongheschende Herten ghevonden worden. Daer is oock noch een ander Roofvogel, het hooft hebbende gelijck een groote Katte, de veeren heel licht asgrauw, sy wetender in Neerlandt geen naem toe, maer den Directeur Kieft wildese kennen, en seyde datmense in Vranckrijck Grand Dux noemden, dat sy daer by de Grooten die haer alleen gebruycken, seer waerdich ghehouden werden, en als sy ter Iacht afgerecht zijn, daer sy in 't eerste seer swaerlijck toe ghewennen, maer ghewent zijnde seer uytmunten, en het stuck voor hondert France Kroonen verkocht worden.