Dagen van honger en ellende

[p. 76]

Ik plas in mijn jurk

Op een avond moest ik een gulden gaan halen bij het bureau voor liefdadigheid. Die kregen we altijd in rolletjes centen met buitenlandse muntjes ertussen, waarvan ze heel goed wisten dat wij er niks mee konden doen. Het is mij meer dan eens gebeurd dat winkeliers mij de deur uit gooiden als ik probeerde ze kwijt te raken.

Het sneeuwde en het vroor dat het kraakte; ik liep over de Prinsengracht waar ik onderweg twee jongens en een meisje van mijn eigen leeftijd tegenkwam, die ook naar het bureau van liefdadigheid gingen. Wij begonnen hard te lopen, gooiden sneeuwballen en trokken belletje aan de huizen, waarna we wegholden. Maar opeens moest ik erg nodig, en vanwege de jongens was het onmogelijk om het te doen.

Wij kwamen bij de Westerkerk, deden verstoppertje om de kerk heen en tuimelden door de sneeuw. Ik wou me verschuilen onder een kar of in een hoek maar de anderen liepen mij steeds achterna.

Het werd een kwelling voor me. Ik werd stil en kon niet meer meespelen; ik zei aan mijn vriendjes dat ik bevroor van de kou.

Op de terugweg, vlak voor dezelfde kerk, gebeurde het. Ik voelde een warme straal langs mijn benen tot in mijn klompen lopen, en daarin van mijn hielen naar mijn tenen. Mijn kleren begonnen aan mijn lijf te bevriezen; het beet en het schrijnde tot bloedens toe. Ik begon te huilen.

De sneeuw viel in dichte vlokken neer en zette zich onder mijn klompen vast als een bultige, stijve massa waar

[p. 77]

ik maar met moeite op vooruit kwam. Thuiskomend had ik amper tijd om de deur open te doen; toen viel ik.

Vader kleedde mij uit en veegde zachtjes het bloed weg, steeds weer zeggend:

‘Arm klein Poeske van mij, je vel is overal open, arm klein Poeske.’

Hij zette mij op een stoel voor de kachel en gaf mij een kop koffie die voor driekwart met drab gevuld was; maar ik kon daar beter niets van zeggen, want vader bedoelde het zo goed en werd kwaad als je dat niet goed opvatte. En daarbij, vader was zo'n knappe man en ik vond hem zo lief en zorgzaam, dat ik hem voor niets ter wereld boos had willen maken. Dus zei ik:

‘Hè, wat lekker, vader, wat is hete koffie lekker als je het zo koud en naar hebt gehad.’

‘Ja, vind je niet, Poeske? Ik had hem voor jou bewaard. Ik dacht : Keetje komt direct terug, ze zal het wel koud hebben en dan is niets zo goed als een kop lekkere hete koffie.’

‘Ja vader, hij is heerlijk, héérlijk!’

En moedig goot ik het vettige bezinksel naar binnen.