Reformatorische rederijkersspelen uit de eerste helft van de zestiende eeuw
(1937)–L.M. van Dis–
Auteursrecht onbekend
[pagina 118]
| |
 | |
Brugghe.aant.
Redelic ghevoelen.
1[regelnummer]
Gracye zy u en vrede int levenGa naar margenoot+
Van God den vadere en Christo den heere,
De welcke hem zelven heift ghegheven
Voor onze zonden naer Paulus leere.
Twijffelick zin.
5[regelnummer]
Vriendt, my verwondert boven maten zeere,
Midts dat ghy leeck zijt van cleender doctryne,
Ghy puert in schrifture; hoe mueght ghy de pyne
Dat ghy niet met u broeders en blijft
In u simpel gheloove?
| |
[pagina 119]
| |
Schriftuerlic troost.
10[regelnummer]
Alle goede ghevijnghe ende gave vulmaeckt
Es van boven neder op ons ghedaeckt
Vanden vadere der lichten reene.
Redelic ghevoelen.
Voorwaer, onder alle ghiften ghemeeneGa naar margenoot+
Van Godt den vadere ons ghelaten,Ga naar margenoot+
15[regelnummer]
Oorboorlicker gheene tot onzer baten
Dan dhelighe schriftuere, waer duer men kendt
Van onzen gheloove het recht fondament,
Want duer haer zien wy hooghst van waerde
Wat inden hemel es.
Schriftuerlic troost.
20[regelnummer]
Wat inder aerde,
Wat inde helle magh zijn gheschiende,
Al dat gheleden es, zijn wy duer haer ziende,
Wat teghenwoordigh es, wat toecommende zy.
Zonder deze ghifte, zo waren wy
25[regelnummer]
In Egypten, dats in duusterheyt ghezeten.
Twijffelic zin.
Eyst niet ghenough datse de gheleerde weten,
Op dat zy ons waerschuwen van ghebreken
Daer wy in mesdoen?
Schriftuerlic troost.
Hoort Paulum spreken:
30[regelnummer]
Al datter gheschreven es, verre of naer,
Es tot onzer leerijnghe gheschreven voorwaer.
Ende een andere gheift ons verstandt,
Dat elc magh nemen boucken inde handt
En lezen, erlezen, waer dat zy gaen,
35[regelnummer]
Tot dat zyze duer veil lezens verstaen,
Zo cryghende een vast gheloove expres.
Twijffelic zin.
Maer, midts dat hy noch pastuer noch precaer es,
Wat gaet hem zo zeere schriftuere an?
Redelic ghevoelen.
Waer omme zijn wy hier ghecommen dan?
40[regelnummer]
Hoe zullen wy solveren best tonzen wensche:
‘Welc meesten troost es den stervenden mensche’,
Hebben wy vander schriftuere gheen hulpe schier?
Schriftuerlic troost.
Daer omme commic, schriftuerlic troost, tot hier
Om met redelic ghevoel, ten daghe van heden,
| |
[pagina 120]
| |
45[regelnummer]
U, twijffelic zin, te stellen in vreden.
Want die solveren zal deis vraghe int clare,
Hem waer wel noodt, dat de Heere ware
In zynen mond, als hy bin Moyses monde was,
Ende dat hy hadde tijdt, huere en pas,
50[regelnummer]
Davids leppen en der Apostelen mondt,Ga naar margenoot+
Ende ten lesten bekende in zynen grondt
Tmisterye van Godts rijcke schoone.
Twijffelic zin.
Stelt doch te vreden my nu in persoone,
Zeght wat schriftuere es met goeden bescheede.
Schriftuerlic troost.
55[regelnummer]
Daude ende tnieuwe testament beede,
De wet, propheten en evangelyen reyn;
De wet, duer Moyses ghegheven certeyn,
Ghenade en waerheyt, duer Christum beseven,
Den welcken moet eere en lof ancleven,
60[regelnummer]
Nu en altijts en inder eeuwigheyt.
Neimt danckelic, dits voor prologhe ghezeyt.
Gheestelic bewijs.
Naer dat ghy verzouckende zijt an my raedt,
Al dat ic weet willic ghaerne wten
Als gheestelic bewijs, wt ionstigher daet,
65[regelnummer]
Maghher eere, welvaert wt spruten.
Dus ontsluut u beghaerlicke conduten,
Op dat ghy solucye zijt verwaervende
Van schriftuerlic troost.
Twijffelic zin.
‘Welc den mensche stervende
70[regelnummer]
Meesten troost es’, dats hier de vraghe.
Gheestelic bewijs.
Daer op zegghic tot uwen behaghe
Dat den meesten troost es boven alle zaken,
Twelc den mensche helpen magh en zaligh maken
En anders niet, dit es voor mijn advijs.
Redelic ghevoelen.
75[regelnummer]
Zo ben ic alree de solucye wijs.
Daer staet: ‘haer ghewaercken zullen hen volghen naer’,
En Paulus schrijft daer op zeer claer:
‘Dat de mensche zaeyt, dat zal hy maeyen’.
Twijffelic zin.
Zo sprekende zaudt ghy my lichtelic paeyen:
| |
[pagina 121]
| |
80[regelnummer]
Volghende ons onze verdiensten en waercken,
Zo hebbicker een deel.
Gheestelic bewijs.
Zo ic can maercken,
Ghy wilt u zelven rechtvaerdigh achten.
Wilt ghy den Pharizeus met ghewaercken slachtenGa naar margenoot+
85[regelnummer]
En zoo een vanden rechtvaerdyghen wezen?
Och, dats al niet.
Schriftuerlic troost.
Hebdy niet ghelezen:
‘Willic my zelven rechtvaerdigh schryven,
Van mynen mondt zallic gheoordeelt blyven’?
90[regelnummer]
O wat cleender troost, o wat slechter vermaen!
Twijffelic zin.
Zijn dan al ons ghewaercken te vergheifs ghedaen?
Zo vreezic, laes, teghen sdoods comste snel.
Redelic ghevoelen.
Es schriftuere valsch?
Gheestelic bewijs.
Neenze, verstondt ghyze wel,
95[regelnummer]
Maer ghy schijnter noch als de blende naer tasten.
Schriftuerlic troost.
Wat heet ghy goe ghewaercken?
Twijffelic zin.
Pilgremagen, vasten,
Bidden en feestelicke daghen vieren,
Messe hooren en al zulcke mannieren,
100[regelnummer]
Kaercken stichten, aultaren, capellen,
Voor de zanten, zantinnen kaerskins stellen,
Op dat zy ons verwachten voor thelsche refuus.
Gheestelic bewijs.
De mondt es inde kaercke, therte es thuus,
Wy drijncken droncke, wy vieren de daghen,
105[regelnummer]
Wy hooren messe, wy vloucken, wy plaghen,
Wy stichten kaercken met ander liens goet,
Wy vesten kaerskins, wy stillen den moedt
Omme tanziene eens anders meszit;
Wy loopen tot smeikins, wy laten den smit,
110[regelnummer]
Wy dienen de zanten, God stel wy bezyen.
Redelic ghevoelen.
Eyst qwalick ghedaen?
| |
[pagina 122]
| |
Schriftuerlic troost.
Hoort, mueght ghy wat lyen,
Ghy zult ghepayt werden naer u ghevough,
Want ten es alleenlic niet ghenouch
115[regelnummer]
Kaercken stichten, maer tgheloove hauden van dien.
Vele lezen zonder gheloovigh engien,
Apostelen heeten bin swaerelts bedelveGa naar margenoot+
En niet volghen naer, want Christus zeght zelve:
‘Alle die zeght heere, heere, duer zulc bediedt
120[regelnummer]
En comt int rijcke der hemelen niet,
Maer die den wille doet mijns vaders eerbaer’.
Gheestelic bewijs.
Dats: die den gheloove naer volghen, voorwaer,
En der helyghen leven, naer haer vermueghen.
Redelic ghevoelen.
Die leerijnghe doet my therte verhueghen.
125[regelnummer]
Tes wel ghezeyt, ten dient niet vergheten.
Twijffelic zin.
Bey, en hebbic dit niet eer gheweten,
Zo hebbic langhe in mijn ghewaercken ghefaelt.
Gheestelic bewijs.
Voort de ghewaercken die ghy daer verhaelt
En mueghen niet helpen teenygher hueren,
130[regelnummer]
Want zy moghen zonder gheloove ghebueren
En Paulus seght wt ionstyghen gronde:
Schriftuerlic troost.
‘Al dat niet wt gheloove gheschiedt, es zonde’.
Voort zeght hy tot een ander nacye:
‘Ghy zijt zaligh ghemaeckt duer gracye
135[regelnummer]
En niet duer u ghewaercken’; dats, zoo ic beseffe,
Dat niemant hem verwane of verheffe.
Ende voort bevindic in een ander plaetse
Als ghy Gracye hoort, voor niet verstaetse
Es zu voor niet ghegheven, niet hebt ghy verdient
140[regelnummer]
En hebdyze duer verdienste, dit op u zient
Ten es gheen gracye, maer verdienste of loon.
Redelic ghevoelen.
De heere, die loonet u met den hemelschen throon,
Die my, redelic ghevoel, dus stelt te vreden.
Gheestelic bewijs.
Noch onze ghewaercken, verdiensten, ghebeden,
145[regelnummer]
Zoo wy by schriftueren zijn verhalich,
En moghen ons naer tleven niet maken zaligh
| |
[pagina 123]
| |
Zonder gheloove; en die ghelooft betraut.
Hoe zullenze den staervende mensche benaudt
Met onzeker beloften troost toe schicken?
Twijffelic zin.
150[regelnummer]
Daer doet ghy my therte gheheel verschricken.
Wat zullen wy dan doen om behauden tzyne?Ga naar margenoot+
Redelic ghevoelen.
Ja, zeght ons dat, eerwaerde, ten fyne,
Dat wy daer onzen meesten troost wt nemen.
Gheestelic bewijs.
Ons raedt en zal van ulier niet vervremen,
155[regelnummer]
Maer u goeddienstigh met trooste begorden.
Schriftuerlic troost.
Christus es ons van gode ghemaect gheworden,
Wijsheyt, rechtvaerdigheyt, dit my verhalen greyt,
Helighheyt en dat meer es, onze zalighheyt.
Voort een ander troost op ons noch breeder daeckt:
160[regelnummer]
Wy zijn zaligh zonder ons verdiensten ghemaect;
Hy es rechtvaerdigh ende maect rechtvaerdigh
Die in hem ghelooven.
Redelic ghevoelen.
O vrienden eerwaerdigh,
Wie zal zijn ghenade te vullen bedancken?
Gheestelic bewijs.
165[regelnummer]
Ic ben de wijngaert en ghylier de rancken.
Die in my blijft, ic blyve in hem altijts.
Deze voortbrijnght vruchten met veil proffijts
En zonder my en mueght ghy niet vulbrijnghen.
Twijffelic zin.
Maer dit dijncken my al te wonderlicke dijnghen.
170[regelnummer]
Hoe es Christus ons rechtvaerdighheyt ghebleken,
Wijsheyt, helighheyt, zoo ic u hoore spreken,
Ghenough doen, verlossijnghe, groot en smal?
Schriftuerlic troost.
Daer staet: wt der natueren wy waren al
Kinderen der gramschapen en verdommenessen
175[regelnummer]
En zo belast met zondighen excessen,
Dat wy alle verdomt hadden ghebleven, ach,
Inder eeuwigheyt.
Gheestelic bewijs.
En de Heere zach
Hoe wy alle duer tsondigh bezwaren
| |
[pagina 124]
| |
180[regelnummer]
Onder deze sentencye waren.
Wy hadden al ghezondight, dies ons behoufde
Wel Godts glorye.
Schriftuerlic troost.
Noch meer ons behoufde.
Wy waren onderdanigh alvooren de wet,Ga naar margenoot+
185[regelnummer]
Die meer beghaerde dan de mensche vermochte,
De zonde, die altijts spreedde om vanghen tnet,
De doodt, die ons te verslindene zochte,
De vyandt, die altijts dagh en nacht wrochte
Om ons te waerpene tot inder hellen.
Gheestelic bewijs.
190[regelnummer]
Men zach den mensche noch daerlic qwellen
Van waerelt en vleesch vul zondighe blamen.
Schriftuerlic troost.
Wy waren al kinderen des doodts te zamen
Zonder troost op tleven, dagh, tijdt en huere,
Alzo ghy zien mueght in deze figuere.Ga naar margenoot+
Gheestelic bewijs.
195[regelnummer]
Maerct, hoe duer Adam de zonde began
By toedoene vanden vyandt vul hatye
En hoe duer de zonde eerst fortse ghewan
De doodt, contrarye ons levens partye.
Redelic ghevoelen.
Maerckt voorts, hoe corts daer naer Adams hoorye
200[regelnummer]
Grooten nijdt heift op elc anderen ghecreghen.
Dies de doodt creegh de vulle heerschappye
Duer Abel, van Caym zijn broeder versleghen.
Gheestelic bewijs.
Maerct voorts hoe de mensche was beleghen
Bloot, van alderande wapene onbevrijdt,
205[regelnummer]
Daer hem was vyandt, vleesch, waerelt teghen,
Wiens leven ter waerelt es altijts strijdt.
Maer Godt de vader ghebenedijdt
Heift duer zijn groote ghenade ghezien
Dat gheen sacrificye mocht gheschien,
210[regelnummer]
Die den mensche conste stellen in payze.
Twijffelic zin.
Wat esser ghebuerdt?
Gheestelic bewijs.
Bin den palayze
Des hemels es corts sacrificye ghereedt.
| |
[pagina 125]
| |
Twijffelic zin.
Ic biddu, zeght daer of tvulle bescheedt,
215[regelnummer]
Op dat ic, twijffelic zin, magh troost ghewinnen.
Schriftuerlic troost.
Godt heift de waerelt zo willen beminnen,Ga naar margenoot+
Dat hy zynen eenighen zone heift gheghevenGa naar margenoot+
Wt gracyen, niet wt verdiensten beseven
Van ons, maer wt grooter ghenadigheden.
220[regelnummer]
Hy heift zynen zone ghezonden beneden
En cam de doodt haer cracht berooven,
Up dat zy alle die in hem ghelooven
Niet en vergaen ten helschen verzijcke,
Maer zullen hebben het eeuwigh rijcke.
225[regelnummer]
O, schoonen troost, om ons alder verhueghen!
Redelic ghevoelen.
Tschijnt dat wy niet verdomt zijn mueghen.
Wilt ons tverstandt wat breeder wtlegghen.
Gheestelic bewijs.
Hoort, ic zal u tverstandt daer af zegghen.
Zo heift ons de vader in liefden ghewone
230[regelnummer]
Ghegheven zijn eenighen gheboren zone;
Het welcke en haddijt zo niet ghedaen,
Daer en hadde gheenen wegh gheweist om gaen
Totten vader, noch middel, noch duere.
Twijffelic zin.
Es Christus dan duer zijn ghenade puere
235[regelnummer]
Gheworden ons middel, duere en wegh?
Schriftuerlic troost.
Voorwaer, ia hy, tblijct an zijn selfs ghezegh,
Schriftuere bewyzet met grooter claerheyt:
‘Ic ben den wegh, tleven ende waerheyt’.
Hy es ooc de duere, zoot zeer claerlic staet:
240[regelnummer]
‘Ic ben de duere, die duer my ingaet
Die werdt behauden’, dits troostbarighe mare,
‘Maer tes een dief’, zeght hy, ‘en een moordenare
Die anders in te clemmene beghaert’.
Twijffelic zin.
En wie es datte, zeght, die hem ghenaert
245[regelnummer]
Om anders inclemmen, zo ghy dat vertelt?
Gheestelic bewijs.
Die al tbetrauwen op zijn verdiensten stelt
En zonder den middel Christus inclemmen wilt.
| |
[pagina 126]
| |
Twijffelic zin.
Hoe, es hy ons middele, mijn twijffel doch stilt,
Het dient ooc met redene wel wtgheleyt.
Gheestelic bewijs.
250[regelnummer]
Hy es ons middele der zaligheyt,
Want daer staet: Christus Jesus tonzen wenscheGa naar margenoot+
Es middelare tusschen Godt en mensche,
Zelve als mensche met ons ghemeene.
Redelic ghevoelen.
Zonder dezen middele, groot noch cleene,
255[regelnummer]
Noch duer pilgrymagen, noch duer vasten,
Noch duer bedijnghe, niet mocht ons ontlasten.
Noch cappe noch crune, noch palster noch schelpen
Noch perdoenbrieven, ten moght al niet helpen
Zonder dezen middelare tonzen accoorde.
Twijffelic zin.
260[regelnummer]
Maer my dijncke dat noyt middelare behoorde,
Daer en moeste eenighe gramschap ryzen.
Gheestelic bewijs.
Dats waer, en dat zal ic u wel bewyzen,
Hoe Godt vergramt was op den mensche, dats claer,
Want den hemel ghesloten was zo menigh iaer
265[regelnummer]
Voor den mensche duer tzondigh anthieren.
En om verzoenen in eenigher manieren
En es niet ghevonden om ons ghevough
Eenigh staervende mensche, machtigh ghenough
Die den anderen bystondt als beradere.
Schriftuerlic troost.
270[regelnummer]
Dit voorziende, de hemelsche vadere
En heift voor ons gheenen ijnghel ghelaten,
Maer zynen eenighen zone wt charitaten,
Op, dat de mensche niet doen en moghte,
Hy mensche wierde, came en vulbroghte,
275[regelnummer]
Van welcker verdiensten wy al zijn deeligh.
Gheestelic bewijs.
Hy heift hem ant cruce gheoffert gheheeligh
En ons verzoendt an zijn vader ootmoedigh.
Redelic ghevoelen.
Duer zijn bitter doodt en wonden bloedigh,
O schoonen troost die op ons vierigh blaect.
Schriftuerlic troost.
280[regelnummer]
Christus hevet voor onslien al vulmaect,
Duer zijn verdiensten af ghedweghen ons zonden.
| |
[pagina 127]
| |
Gheestelic bewijs.
Wy hebben in Christo verlossijnghe vonden,
Verghevijnghe van zonden tonzen behaghe,
Want als hy opstondt ten derden dagheGa naar margenoot+
285[regelnummer]
Hevet wel ghetooght, dies zy hy ghedanct,Ga naar margenoot+
Dat al vuldaen was, alle crachten ghecranct
En wy verlost, duer zijn ghenadigh gheschien,
Wanof ghy hier figuere mueght zien.
Schriftuerlic troost.
Doen Christus, zoo hy voorzeyde, verrees,Ga naar margenoot+
290[regelnummer]
De wet was vuldaen, de zonde veriaeght,
Want de prophete sprac, doen hy up hem wees:
‘Ziet hier tlam Godts dat de zonde draeght’.
Twijffelic zin.
Hoe heift hy de wet vuldaen?
Gheestelic bewijs.
Dats wel ghevraeght.
295[regelnummer]
Hy heift bemindt zynen vader excellent
Wt gheheelder liefden, met herten, met zinne.
Dies sprac hy: ‘dat nu de wasrelt bekendt,
Dat ic mynen hemelschen vader beminne’.
Redelic ghevoelen.
Zijn liefde en was tot ons menschen niet dinne.
300[regelnummer]
Niemandt en heift gheweist zo in liefden ghehelt,
Dat hy zijn leven tot anders ghewinne,
Als ic het myne, hebbe te pande ghestelt.
Gheestelic bewijs.
Sghelijcx heift hy ooc de zonde ghevelt.
Dit Paulus duer de wet bekende recht,
305[regelnummer]
Want hy heift bevochten het zondigh ghewelt
Ende thandtgheschrift van dien ant cruce ghehecht.
Twijffelic zin.
Zo en esser gheen zonde meer, zoo ghy zeght,
Waerom heeten wy zondaers, ken cant niet verstaen.
Gheestelic bewijs.
Christus heift de zonde te niete ghedaen.
310[regelnummer]
Niet datter gheen zonde es in onslien gheschacht,
Maer hy heift de zonde benomen haer cracht,
Datse in ons gheen macht en heift,
Als in yemandt die zonder gheloove leift,
Maer wilt duer zijn eyghen ghewaercken ter nood
315[regelnummer]
Zaligh zijn.
| |
[pagina 128]
| |
Schriftuerlic troost.
Voort de loon der zonden, dat es de doodt,
De welcke van Christus moet verwonnen blijven,
Want hy es voor ons ghestorven bloot
De dood, die gheen recht in hem en moght beclyven.Ga naar margenoot+
320[regelnummer]
Dus heift hy ons verlost, naer Paulus schriven,
Vander wet en zonde ende doodt voorwaer.
Gheestelic bewijs.
En hebt voor den vyandt ooc gheenen vaer.
De prince des waerelts es ghecommen ziet,
Zeght Christus, en an my en heift hy niet.
325[regelnummer]
Heift hy an Christum dan groot noch cleene,
Wy die in hem zijn ende hy in ons ghemeene,
Wat macht can hy ons dan vooren legghen?
Schriftuerlic troost.
En daeromme moghen wy wel zegghen:
O doodt, waer es u strale beseven?
330[regelnummer]
O helle, waer es u verwinnijnghe bleven?
O zoeten troost vul ghenadighhede!
Gheestelic bewijs.
Christus heift de waerelt verwonnen, mede
Den auden mensche, met al zijn ghewaercken;
‘Wilt betrauwen’, zeght hy, om ons verstaercken,
335[regelnummer]
‘Ic hebbe de waerelt verwonnen zaen’.
Redelic ghevoelen.
Dit heift Christus al voor ons ghedaen
Ende ne ware ons ghebuert tgheluckigh gheval,
Onder de verdommenesse waren wy noch al,
Dats onder de wet, zonde, doodt, vyandt, helle.
Schriftuerlic troost.
340[regelnummer]
Dies moghen wy wel zegghen buten gheqwelle:
Christus es om onze zonden ghestorven,
Rechtvaerdigheyt es duer zijn opstaen verworven,
Ende wy duer tprecyoos bloedt Christi claer
Die verre waren, zijn ghewoorden zeer naer.
345[regelnummer]
O schoonen troost tonswaerts wt liefden gheheel!
Twijffelic zin.
Maer hebben wy dan van als paert en deel,
Wies Christus ghedaen heift, stelpt ons verzeer.
Gheestelic bewijs.
Hy hevet al voor ons ghedaen ende noch meer.
| |
[pagina 129]
| |
Hy hevet ons al goethertigh ghegheven,
350[regelnummer]
Zo dat wy zegghen moghen zonder sneven:
Christus es onze, zijn passye, zijn lyden,
Zijn doodt, zijn verryzijnghe, tallen tyden,
Zijn opclemmen, verdiensten, vrough en spade,
Tes al onze duer zijn groote ghenade.Ga naar margenoot+
355[regelnummer]
Ghylien zijt Christi ende Christus es Godts;
Die hy gheordonneirt heift, dits thende des slots,
Dien heift hy gheropen om veil proffijts;
Dien hy gheropen heift, gherechtvaerdight altijts;
Dien hy gherechtvaerdight heift, vry onghelaect,
360[regelnummer]
Dien heift hy met allen groot ghemaect.
Hoe moghten wy meerderen troost beghaeren?
Redelic ghevoelen.
Es Godt dan met ons, wie magh ons daeren?
Heift hy zynen eenighen zone niet ghespaert,
Maer voor ons ghegheven, zoo ghy verclaert,
365[regelnummer]
Zal hy ons niet gheven dan alle dijnghen?
Gheestelic bewijs.
Godt maect rechtvaerdigh; wie zal ghehijnghen
Ons verdommen, daer zulcken troost bewezen es?
Schriftuerlic troost.
Christus es die ghestorven ende verrezen es,
Die ons talder meeste zo ghenadigh ian,
370[regelnummer]
Hoe zal hy ons talder minste ontzegghen dan?
Daer om niet magh ons van zijnder liefde scheeden.
Gheestelic bewijs.
Ancxt, druc, perijckel?
Redelic ghevoelen.
Niet en magh ons verleeden,
Vervolghijnghe noch zwaerdt.
Schriftuerlic troost.
375[regelnummer]
Hongher noch naectheyt.
Gheestelic bewijs.
Doodt noch leven ons daert,
Redelic ghevoelen.
Noch gheen mesmaectheyt,
Schriftuerlic troost.
Inghel noch heerschappye,
Gheestelic bewijs.
Ghewelt noch cracht,
| |
[pagina 130]
| |
Redelic ghevoelen.
380[regelnummer]
Nijdt noch hatye,
Schriftuerlic troost.
Noch alle svyandts macht,
Diepte noch hoogheyt, noch eenighe natuere.
Maer met David wandelende talder huere
Inde schaduwe sdoodts mueghen zegghen zeere:Ga naar margenoot+
385[regelnummer]
‘Ic en zal de qwade niet vreezen Heere,
Want ghy met my zijt in alle mijn verdriet’.
Twijffelic zin.
Noch en zeght ghy het principale niet.
Wy zijn veil schoonen troost van u verwaervende,
Maer welc meesten troost es den mensche staervende,
390[regelnummer]
Dat wisten wy ghaerne, moght ons gheschien.
Redelic ghevoelen.
In de huere des doodts voor ooghen wy zien
De doodt, (zeer noode tleven ontbaeren wy),
De helle, (ende den hemel beghaeren wy),
Het oordeel, (en wy zoucken gracye dan).
Twijffelic zin.
395[regelnummer]
Duer dry zaken comt dan vreeze an.
Eerst van natuere, dits an Christus gheprouft:
‘Mijn ziele es totter doodt toe bedrouft’.
Ten anderen, bevreest ons het zondigh stijncken.
Redelic ghevoelen.
O doodt, hoe bitter es u ghedijncken
400[regelnummer]
Den mensche, die vrede in zijn rijcdom heift.
Ten derden, de mensche zeer vreezende beift
Duer toordeel, twelc niemandt ontgaen en magh.
Gheestelic bewijs.
Hoort, wy zijn niet verzekert eenen halven dagh;
Gheboren zijnde, wy staerven met veil gheweens,
405[regelnummer]
Want allen menschen es gheordonneirt eens
Te staerven en daer naer zal toordeel wezen;
En mueghen wy van dit staerven niet ghenezen,
Zo zijn wy alle staervende menschen beseven.
Maer van dit staerven zo gaen int leven
410[regelnummer]
Alle gheloovighe, vry van gheschille.
Schriftuerlic troost.
Dat wy hier staerven, tes svaders wille.
Ghelievet zo den wille svaders ten fyne,
Wy en behooren niet onghewilligh tzyne;
Die daghelicx bidden met grooter waerde:
| |
[pagina 131]
| |
415[regelnummer]
‘Uwen wille gheschie in hemel, in aerde’.
Wat dient dan zo zeere voor toordeel ghevreest?
Twijffelic zin.
Eylacen, en dat vreezic alder meest,
Want daer moet redene zijn ghegheven
Van ydel woorden en in waercken bedreven.Ga naar margenoot+
420[regelnummer]
Wie zal niet vreezen voor deze gheruchten?
Gheestelic bewijs.
Laett daer vooren de ongheloovighe duchten,
Die up vernuftheyt hem rechtvaerdigh schriven.
Maer ghelooft, en laett al u betrauwen blyven
Up Christus verdiensten en de uwe versmaedt.
Schriftuerlic troost.
425[regelnummer]
Int meeste verdriet, mensche, u ooghen op slaet.
Wilt met Pieter, Jan, Jacob, Tabor anschauwen
En Jesum anzien voor u toeverlaet.
Dat es: stelt in hem alleen u betrauwen,
Danckt hem der verdiensten zonder verflauwen,
430[regelnummer]
Zouckt gheen ander wegh, middel noch duere.
Gheestelic bewijs.
Gheen ander behoeder talder huere,
Ghenough doen, hulpe voor ons menschen al,
In hem alleene ons conscyencye zal
Gherust zijn, hier in dit tydelic bezwijck,
435[regelnummer]
Als duve inde gaetkins des steens ghelijck
En de steen es Christus tot sdoots ghespan.
Redelic ghevoelen.
Midts dat hy es ons zalighmaker dan,
Zo moet hy ons meeste trooster blyven,
Want diemen zalighmakijnghe magh toeschryven,
440[regelnummer]
Dien moetmen voor vertroostijnghe maercken.
Gheestelic bewijs.
Ghelijc niet dan Christus verdiensten, ghewaercken,
Ons zalighmaken moghen van tzondigh afdwaen,
Sghelijcx gheen weldaden om ons verstaercken
Ne moghen ons helpen, van yemandt ghedaen;
445[regelnummer]
Dus wy die onzeker int leven gaen,
Elc staervende mensche zijnde, hoe iongh ghedaeght,
Voor solucye der vraghen, hier ghevraeght,
Dits meesten troost voor de mensche ghemeene:
‘Betrauwen duer dwoordt op Christum alleene’.
Twijffelic zin.
450[regelnummer]
Danck hebt vrienden, tes zo goetionstigh ghezeyt.
| |
[pagina 132]
| |
Redelic ghevoelen.
Het woordt des Heeren blijft inder eeuwigheyt,
Wel hem dan die op des Heeren woordt betraut.
Twijffelic zin.
Maer of ooc de mensche metter doodt benaut,Ga naar margenoot+
Zeer vast betrauwende op Christus woordt
455[regelnummer]
En alzo staervende, wordt behauden voort,
Zeer licht van dueghden bin swaerelts bedelve?
Schriftuerlic troost.
Betraut int woordt, dat Christus es zelve,
Ende duer gheenderande twijffel ducht:
In zo wat huere dat de zondare verzucht
460[regelnummer]
Voor zijn zonden, niet meer sal icse ghedijncken.
Gheestelic bewijs.
Hoe ghenadigh wildy zijn rijcke schijncken
Den schakere, duer gheloovighe zede!
Schriftuerlic troost.
Wie heift in hem betraut teenigher stede
En es met verdriete bleven belast?Ga naar margenoot+
Gheestelic bewijs.
465[regelnummer]
David, betrauwende inden Heere vast,
Heift Golyam versleghen, zijnde vul noodts.
Schriftuerlic troost.
Ezechias, hebbende de bete des doodts,
Betrauwende inden Heere de doodt ontghijngh.
Gheestelic bewijs.
Om u te troostene, noch ander dijngh
470[regelnummer]
Wilt hier anschauwen, boven, beneden,
Up dat ghy, twijffelic zin, mueght zijn te vreden.
Schriftuerlic troost.
Susanna, stellende gheheel haer herte
Op den Heere, int middel des doodts gheiaeght,
Wiert vertroost duer tbetrauwen vry van smerte
475[regelnummer]
En zach haer vyanden voor haer gheplaeght.
Gheestelic bewijs.
Dry kinderen inden fornayze belaeght,
Gloyende, hebben inden Heere verblijdt
Ende, betrauwende in hem onversaeght,
Hebben hem met lofzangh ghebenedijdt.
Schriftuerlic troost.
480[regelnummer]
De kinderen van Israel, duer Pharaoos nijdt
Vliende duer twreedelic persequeren,
| |
[pagina 133]
| |
In tmiddel des doodts ghesloten wijdt,
Duer tbetrauwen zachmen de zee passeren.
Twijffelic zin.
Maer, zo ic dit tooghen can imagineren,Ga naar margenoot+
485[regelnummer]
Al deze voor Christus gheboorte waren;Ga naar margenoot+
Wat verdiensten was doe, wilt my verclaren,
Op dat ickt eeuwigh teghen u verdiene.
Gheestelic bewijs.
Twas al ghepropheteirt, dat stondt te gheschiene,
En daer op stondt al haer betrauwen waerlic.
490[regelnummer]
Hoe meer dan zullen wy betrauwen eenpaerlic,
Daer nu alle verdiensten zijn vulbroght.
Schriftuerlic troost.
Dus dient van ons naer schriftuere ghewrocht:
Betraut inden heere, al zijt ghy in weene,
Dats in Christus hulpe en verdiensten reene,
495[regelnummer]
Die voor ons allen heift vuldaen de wet,
Gheestelic bewijs.
De zonde vernielt;
Redelic ghevoelen.
De doodt haer cracht belet,
Den vyandt verwonnen en de helle zaen;
Twijffelic zin.
Ende es verlost, den hemel ontdaen,
500[regelnummer]
Ons zonden vergheven voor thelsch verdommen.
Schriftuerlic troost.
Niet om swaerelts iugieren es hy ghecommen,
Maer om de waerelt te makene zaligh.
Gheestelic bewijs.
Laett ons met David dan zijn verhaligh:
‘In zynen pays zullen wy slapen in rusten’.
Schriftuerlic troost.
505[regelnummer]
Ende met Symeon magh ons wel lusten
Tkindt Jesus te nemene inde handt,
Dats ons betrauwen wt een gheloovigh verstandt;
Ende alzoo staervende zegghen voort:
‘Heere, nu laett uwen knecht naer u woordt
510[regelnummer]
In payze leven met u zonder verganck’.
Twijffelic zin.
Schriftuerlic troost, u weetic danck,
Dat ghy met redelic ghevoel, constigh ghehelt,
My, twijffelic zin, hebt te vreden ghestelt
Ende met gheestelic bewijs my dus caemt leeren.
| |
[pagina 134]
| |
Redelic ghevoelen.
515[regelnummer]
Oorlof. notabele wyze heeren,
Opstelders van deze tryumphante feeste.
Twijffelic zin.
Godt beschaerme altijts voor aerghs verzeeren
Den prince, hier binnen den ghendtschen foreeste.
Gheestelic bewijs.
Ghedaen by broeders vanden helyghen gheeste,
520[regelnummer]
In ionsten goethertigh, die schryven wt monden:
‘Mijn waerck es hemelick’, te Brugghe bevonden.
Finis.Ga naar margenoot+
|
|