Algemeen letterkundig lexicon

wat-als-verhaal

Verhaal, toneeltekst of roman waarin een fictieve, vaak ernstige of gevaarlijke gebeurtenis wordt beschreven en de gevolgen daarvan en de mogelijke oplossingen successievelijk de revue passeren. In een TV-serie op de Nederlandse televisie werd een onder invloed van klimaatverandering ontstane dijkdoorbraak em de gevolgen daarvan getoond. In deze reeks werd duidelijk ingespeeld op het feit dat Nederland voor een groot deel onder A.P. ligt en wat er dan allicht zal gebeuren als de dijken doorbreken. In een aantal science fiction-verhalen die zich in de nabije toekomst of in een gefingeerd heden afspelen, zijn dergelijke hypothetische rampscenario's ook aan de orde.

In tal van romans en verhalen kan een dergelijk wat-als-vraag een rol spelen, ook als onderdeel van een roman of verhaal. We kunnen bijvoorbeeld denken aan één van de figuren van Dickens roman David Copperfield (1849-1850), de schuldenaar mr. Micawber, die aan het eind van de roman met zijn gezin een onzekere toekomst tegemoet gaat in Australië. Wat-als hij daar ook mislukt?

Het wat-als-scenario kan overigens ook dienen als bron voor humor. Zowel de Vlaamse als Nederlandse televisie kenden een programma onder de titel 'Wat als', waarbij een hypothetische situatie dient als uitgangspunt voor absurde sketches: bijv. Wat als dokters praten zoals ze schrijven? Wat als justitie bij de tijd was? Wat als iedereen ambtenaar was?

Daarnaast zijn wat-als-vragen vaak aan de orde in filosofische gedachte-experimenten.

Lit: C. Gallagher, Telling it like it wasn't: The counterfactual imagination in history and fiction (2018).

wastafel

waterlijnen