Algemeen letterkundig lexicon

epische concentratie

Het toeschrijven van daden en gebeurtenissen aan één persoon die in feite door anderen verricht c.q. aan anderen overkomen zijn. In de middeleeuwse literatuur kwam met name rond de persoon van Karel de Grote epische verdichting voor in het 12^e- en 13^e-eeuwse chanson de geste. De oorzaak hiervan zat hem niet alleen in de historisch dominante positie die Karel de Grote in zijn tijd innam, maar ook in het feit dat hij onbewust en ongewild door latere generaties verward werd met zijn gelijknamige voorgangers of opvolgers Karel Martel, Karel de Kale, Karel de Dikke en Karel de Simpele, zoals Jacob van Maerlant hoofdschuddend meedeelt in Spiegel historiael IV¹, 1, vs. 58-76.

Daarnaast bestaat er een vorm van epische concentratie die mensen die in dezelfde tijd geleefd hebben - maar elkaar niet of nauwelijks gekend hebben - met elkaar in (nauw) contact brengt, bijv. Alexander de Grote en Aristoteles, of Vondel, Hooft en Bredero in de 19^e-eeuwse visie op de Muiderkring.

Lit: E. van den Berg & B. Besamusca (red.), De epische wereld. Middelneder­landse Karelromans in wisselend perspectief (1992), p. 12-13 • H. van Dijk, 'Karel de Grote' in W.P. Gerritsen & A.G. van Melle (red.), Van Aiol tot de Zwaanridder (1993), p. 186-196.

episch preteritum zie tempus

epische cyclus