Algemeen letterkundig lexicon

toneelbewerking-1

Adaptatie van een tekst die oorspronkelijk niet voor het toneel geschreven werd door hem zodanig te bewerken dat hij gebruikt kan worden voor opvoering op het toneel. Talloze prozawerken uit de wereldliteratuur hebben een dergelijke bewerking ondergaan, zoals werk van Charles Dickens, Jane Austen, Henry James, Erich Kästner, Cervantes e.v.a. Men spreekt dan van het dramatiseren-1 van de tekst. Van Couperus roman Noodlot (1891) werd nog in het jaar van verschijnen een toneelstuk gemaakt en van Multatuli’s Max Havelaar (1860) een film en later een toneelstuk (2007). Herman Heijermans bewerkte zelf bijv. zijn schets Dolle Jan's droom tot het toneelstuk Uitkomst (1907) en Hugo Claus zijn novelle Suiker tot het gelijknamige toneelstuk (1958). Van L.P. Boons Menuet werd door de toneelgroep Studio een toneelbewerking gemaakt in 1972.

Lit: A.S. Dufief & J.L. Cabanès (red.), Le roman au théâtre: les adaptations théâtrales au XIXe siècle (2005) • L. van der Sanden, 3x van roman naar toneel (2007) .

toneelaanwijzing

toneelbewerking-2