Algemeen letterkundig lexicon

bibliomanie

Etym: Gr. biblion = boek; mania = waanzin, ziekelijke neiging.

Ziekelijke neiging om boeken te bezitten, desnoods door diefstal (bibliokleptomanie). De bibliofiel (bibliofilie) verzamelt selectief, bijv. incunabelen, eerste drukken uit een bepaalde periode, emblemataboeken; de bibliomaan offert vaak zijn gehele vermogen op aan zijn veel minder selectieve hobby en gaat dan verder met stelen uit boekhandels of bibliotheken. Vooral in de 19^de eeuw was de bibliomanie welhaast epidemisch in Engeland en Frankrijk. Een Nederlands bibliomaan was de 18^de-eeuwse Utrechtse hoogleraar Christoffel Saxe die ‘per ongeluk’ nogal wat delen uit de bibliotheek van Mr. Kaspar Burman in huis had. Een berucht bibliomaan was ook Suffridus Sixtinus (begin 17^de eeuw) die zijn huis aan de Amsterdamse Eglantiersgracht volgestouwd had met de meest kostbare, meestal gestolen, handschriften en boeken.

Lit: L. Bollioud de Mermet, De la bibliomanie (1761) • T.F. Dibdin, The bibliomania or book-madness; history, symptoms and cure of this fatal disease, 4 dln. (1903) • G.A.E. Bogeng, Die grossen Bibliophilen dl. 1 (1922), p. 499-512 • J.H. Kruizinga, Tussen papyrus en paperback (1965), p. 26-39 • H. de la Fontaine Verwey, ‘The history of the Amsterdam Caesar codex’ in Quaerendo 9 (1979), p. 179-207 • H. Jackson, The anatomy of bibliomania (1981) • N.A. Basbanes, A gentle madness. Bibliophiles, bibliomanes, and the eternal passion for books (1999) • I. Ferris, Book-men, book clubs and the romantic literary sphere (2015).

bibliolythie

bibliomantie