Algemeen letterkundig lexicon

claus

Etym: Lat. claudere = sluiten.

Strikt genomen is de claus (soms ook clause) het laatste door een acteur uitgeproken woord van een passage in een toneelstuk waarop een andere acteur wacht om in te vallen (vandaar ook wachtwoord). Een voorbeeld uit de Gloriant:

Gheraert shertogen oem
Waer sidi lieve vrient Godevaert?
Godevaert
Ic ben hier heer Gheraert.
Nu segt mi, wats die raet?
(Ed. L. van Kammen, 1964, vs. 37-39)

Vaker echter wordt de term gebruikt voor de hele passage die door een acteur achter elkaar wordt uitgesproken voordat er beurtwisseling plaatsvindt. Dit kan dus een monoloog zijn, maar ook een enkele korte zin.

Lit: A. van Leuvensteijn, Statistisch stijlonderzoek van de clausen in Vondels Jephta (2001).

classicistisch drama

clausula