Algemeen letterkundig lexicon

chria

Etym: Lat. leerzame anekdote < Gr. chreia = behoefte, gebruik, nut.

Term uit de retorica voor een leerzame, stichtelijke anekdote betrekking hebbend op een historisch persoon, met name gebruikt als oefenstof (een soort opstel) in het klassieke retorica onderwijs (exercitatio). Al is een chria of chrie nog zo beknopt, toch kan zij alle onderdelen van een redevoering omvatten, zoals lofprijzing, parafrase, toelichting met voorbeelden, weerlegging van de tegenwerpingen, epiloog. De chria kan verbaal zijn of door een (plaatsvervangende of begeleidende) handeling tot uitdrukking gebracht worden (het laatste uiteraard in de redenaarspraktijk). Het verschil met een sententia is dat die een algemene uitspraak bevat, niet gebonden aan een historische persoonlijkheid.

Lit: R.F. Hock & E.N. O'Neil (red.), The Chreia in ancient rhetoric (1985) • G. Ueding (red.), Historisches Wörterbuch der Rhetorik, dl. 2 (1994), kol. 190-197.

chrestomatie

chrie zie chria