Algemeen letterkundig lexicon

boekrol

In de klassieke oudheid de enige verschijningsvorm van het boek (boek). Voor een boekrol (Lat. volumen = (boek)rol) werden vellen papyrus aan elkaar gelijmd tot stroken van gemiddeld drie meter lengte (lengtes van 20 meter kwamen ook voor) en 30 tot 40 centimeter breedte. Een boekrol werd beschreven in kolommen (Lat. pagina), waarbij de regels in de lengterichting van de rol staan. Door de boekrol links op te rollen en rechts af te rollen krijgt de lezer telkens nieuwe kolommen te zien.

Vanaf de 2^de eeuw n. Chr. werd de boekrol langzaam maar zeker verdrongen door het boek in zijn huidige verschijningsvorm: de codex. De werken van de klassieke, heidense auteurs verschenen nog vaak als boekrol, maar christelijke teksten verschenen altijd als codex.

De middeleeuwse boekrol was kleiner dan de antieke; de tekst werd in één kolom over de breedte van de rol geschreven en van boven naar onder gelezen, iets wat eigenlijk tegenwoordig ook weer aan de orde is met webpagina’s.

Middeleeuwse boekrol met minneteksten. [bron: D. Hogenelst & F. van Oostrom, Handgeschreven wereld (1995), p. 16].

Lit: B. Engelhart & J.W. Klein, 50 eeuwen schrift (1988²), p. 110 • F. Arduini, The shape of the book: from roll to codex: 3rd century BC - 19th century AD (2008).

boekletter zie broodletter

boekschrift