Naschrift
Van de barok te menen, dat er een tweespalt bestond tussen lichaam en ziel, is onvoldoende, indien men daaraan niet toevoegt, dat lichaam en ziel werden opgevat als elkanders spiegelingen; het lichaam was de spiegeling der ziel op het eboniet der aarde, die in hardnekkige onwil verkeerde; de ziel de spiegeling van het lichaam in de hemelzee, gewillig van wolken doorstroomd. En ook dit menende, dient men er aan toe te voegen, dat het essentiële van het toenmalig levensgevoel niet in de spiegelingen gelegen was, maar in de lichtbundel, die de spiegelingen verbond.
Het was in de lichtbundel, waarin, als door een tragische kortsluiting, de alles verterende gloed ontstond, waaraan zovele Spaanse harten, en ook dat van Alba y las Cuebas, zijn te gronde gegaan. De ziekte van de jong overleden dichter wordt heden ten dage opgevat als de ziekte van het onvervuld verlangen. Inderdaad was hij met het onvervulde verlangen behept. Dit ging evenwel niet uit, zoals ik reeds zeide, naar de Prinses van Eboli, doch streefde, moeizaam zich voortslepend, naar de kromgebogen Kruispaal, op de Berg der Schaduwen. De luide lach, die wij in het sonnet ‘De vijanden’ vernemen, en verschillende andere tegenstrevende accenten, bewijzen slechts, dat ook het vrome gemoed niet aan innerlijke tegenstrijdigheid ontsnapt. - Kyrie eleison!