Interest van Holland, ofte gronden van Hollands-Welvaren

Cap. IX.
Werd gevraagd waarom de zware Oorlogs-lasten niet hebben de Vissery, Negotie, en Manufacturen buiten Holland gekeerd?

MAar het is niet genoeg te weten⁺ hoe bequaam in 't generaal dit land is om zo vele menschen bezich te houden: want om het interest wel te vervolgen, diend men in het particulier wel te weten de oorzaken waarom de grote onbequaamheid, lasten en oorlogen aan de andere zijde niet hebben veroorzaakt dat de vissery, koopmanschap en hand-werken zich hebben nedergezet in andere landen. By exempel Engeland, het welk alles geconsidereerd, oneindelike grote voordelen van situatie, havens, zuivere kust,

+ VVaarom de koopmanschap zich niet heeft in andere Landen nedergezet.

[p. 24]

voordeelige winden, veel rouwe waaren uit te leveren, gedurige vrede, vryheid van alle imposten, boven ons heeft gehad.