Boere-klucht van Teeuwis de boer, en men juffer van Grevelinckhuysen (1967)

Boere-klucht van Teeuwis de boer, en men juffer van Grevelinckhuysen

(1967)–Samuel Coster– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende


De tvveede uytkomst, vant tvveede deel is Bely, Krijn, Joncker, en Juffrou. Bely seyt eerst, als volcht: [Bely] Wel Vryer, wat praetje al, hebje den baas aan den hals? Wel lieve Krijn, hoe hebjet dus verkerft?
[pagina 36]
Al je best me Joncker na, maeckt datje ghena verwerft,Ga naar voetnoot349 350[regelnummer] Want hy praet hiel stark, dat hy je wil laten gaen.aant.Ga naar voetnoot350 Krijn. Dat mach hy soo seggen, dan hy sal hem wel weer beraen.Ga naar voetnoot351 Bely. Beraen seecker, om de waerheyt te seggen, an jou is wat te vangen.aant.Ga naar voetnoot352 Krijn. Ja wel, en an jou, met je blauwe hangende wangen, 'kWeet seker niet hoese tot onsent na sulcken morsigen slet vragen, 355[regelnummer] Jou lelijcke pry, men sou Kinderen met jou te bet jaghen,aant. Al je best na Enckhuysen, en verhuertje voor een keet meyt.aant.Ga naar voetnoot356 Bely. Of hy me dat verwyt, dan of hy mee niet ien beet seyt,Ga naar voetnoot357 Ick passer niet op, vaer jy konme deeren niet, Noch alje snappen en kaken raecken aen me kouwe kleeren niet. 360[regelnummer] Ben ick de moyste niet, ic ben deugdelijc, dat weet de hiele stadt wel, En haest dat ick soo moy ben as jy, verstaeje dat wel?Ga naar voetnoot361 Ja wel kijckt toch hier een reys, dese goelijcke vaer, Jy en Lijsjen waer is Jan waert even juyst een paer.aant. Ja wel jij bent me ien fatsoentjen, ja wel lieve Krijn,Ga naar voetnoot364 365[regelnummer] Van sulcke mannen as jy, gater net twaelf in ien dozijn,aant. En die wat nau dong, kreecher wel een toe op den hoop,aant.Ga naar voetnoot366 Dan 'tsou wesen, hoe meer om 'tghelt, hoe quader koop.aant.Ga naar voetnoot367 Krijn. Wel wat brabbelt me dese Meyt, en besuchte Teef, Om de waerheyt te segghen, je bindt oock duer genoech te geef.aant.Ga naar voetnoot369 370[regelnummer] Laetwe mekaer de hangt vry geven en singen al schoon al schoon,aant.Ga naar voetnoot370 Die ons twee de kost geeft onthoudt ons niet van ons arbeyts loon. Bely. Hola dat schut ick, en dan noch altemet een eerlijck kleet.Ga naar voetnoot372 Krijn. Een eerlijck kleedt toch, dat waer aen jou recht wel besteet, Want je bint soo beroeyt, 'thangt niet dan van lappen an mekaer, 375[regelnummer] Hier buyten lijcktet wat, maer onger ist nergens nae so klaer.aant.Ga naar voetnoot375 Tis met iou recht op sijn kalen adels, dier so wat nauwetges bedropen,Ga naar voetnoot376
[pagina 37]
Buyten een poveretgen, een leurtgen, en onger 'thembt vol knopen,aant.Ga naar voetnoot377 Of met een blauwe draet samen geregen excelent op sijn Hoofs: 'k Versinme Bely, 'kwil seggen, op sijn groofsGa naar voetnoot379 380[regelnummer] Ghelijck wy hier leven, soo wel de jongen as de ou, Soo wel de meyt as de knecht, de meester as de vrou. Joncker Barent comt uyt, Krijn hem siende seyt voort: Me Joncker Bely, me Joncker of we hem daer haest vernamen.Ga naar voetnoot382 Joncker. Krijn komdy her, on Bely goe by dijn matamme!Ga naar voetnoot383 Krijn, wen ji ein fijn ghesel wil wesen, so had ich dijn wol ghesint,Ga naar voetnoot384 e.v. 385[regelnummer] On weerde dijn licke vuldoen wie mijn selfs kindt, On ji solle deelhaftich wesen van al myne hoven, En wen ich nie kinderen kryghe, werd ich dijn begoven Mit einen herlichen bruyloftfeest, wen y in myn hous comt te trouwen. Krijn. Dat segje wel Joncker, maer je seltet niet lang onthouwen. Joncker. 390[regelnummer] Neyn mijnder zielen, dijn dienst zol dy wel werden vergolden.Ga naar voetnoot390 e.v. Nu Krijn van dessen stunde wol ich eyn goeden disch holden, En schaffen hupsche hesp met wurst, na der olde wyse Eijn hinderdeel vom swien ghesode keerls spijse, En ich werdet den lantlieden wedderr echtschaffend duen betsalen. 395[regelnummer] Nu tou dan Krijn, geyt ons de honden halen Wy wollen hen to jachte uyt om etwas to vangen. Krijn. Alree man, daer toe heb ick luter verlangen.Ga naar voetnoot397 Den Joncker en Krijn gaen binnen, de vrou en Bely comen uyt, en sien Krijn gaen: Bely seyt: Jae ij Vrou, maer Krijn dunckt me gaet daer uyt.
[pagina 38]
Vrou. Waer heen toch, hoe nae maeckt hy hem 't soeck, dat arge kruyt?Ga naar voetnoot399 Bely. 400[regelnummer] Neen, me Joncker dunckt me, dat hem ergens stuert. Krijn, Krijn, Krijn! Krijn. Jae ick gae hier by eens inde buert, Om een hondt of twee te leenen, we sellen gaen jaghen. Bely. Past dat yet niet en lieght, me vrou selt meester vragen,Ga naar voetnoot403 Jou rechte plompert. Jonck. Je benne noch veel plompfer. 405[regelnummer] Matamme ben yi do, kum hie min herts lieve Jonfer. Wen ich dijn saghe, verheuget hem mijn geyst. Vrou. Mijn lief, die mijn meer als waerde liefd bewijst, Ick ben een slavinne om u te dienen geboren. Bely. Die niet doof is, wat moet die al hooren! 410[regelnummer] Nou ist liefje, troosje, mijn hart, mijn moer, En flus mochtet wel wesen Kats hoer.Ga naar voetnoot411 Dat volcks liefd is altijdt niet langduerigh, Den Baes verandert haest, en Vrou is soo wispeltuerich,Ga naar voetnoot413 Datse niet schielijck mal sal worden, de besucte meer. 415[regelnummer] Kijck toch, dats seecker een groenicheyt van men Heer:Ga naar voetnoot415 Wel, wel, van waer komt me Joncker toch dese vreught? Diet weten mocht, 'kwed het me vrou niet en heught,aant.Ga naar voetnoot417 Dat mijn meester haer met soo veel getuels porden.Ga naar voetnoot418 Wel wat sal hier wesen, zou deze man wel speuls worden?Ga naar voetnoot419 420[regelnummer] Wel meester, as je lacht, soo lachen al je kleeren.aant. Vrou. Neen lief, terwijl dat sulcx is u begeeren, En wil ick u niet tegenstaen, maer doet u sin en lust. Joncker. Jo wen ich to huys come mijn Jonfer, dus hollet dijn rust, To hans ben ich gaer melancolisch, on weten jo nie te doen, 425[regelnummer] Dan den droeven geyst etwes te recrieren int groen. Derhalben werd ich mit dem Krijn om kurtswijl goen tyen ter jacht.Ga naar voetnoot426 Vrouw. Mijn lief, mijn dunckt je bent niets te wel bedacht,Ga naar voetnoot427 Ick bidde wilt toch beter op u gesontheyt letten. Joncker. Mijnder sielen, ja wy haben jo to hans nie wel te vretten, 430[regelnummer] Da om bin ich geresolfiert den haes een wenschen te temtieren.Ga naar voetnoot430
[pagina 39]
Vrouw. Wat noot wast mijn lief, wist je je selven wat te vieren, Maer den yver en grooten lust, dieje hebt int jaghen, Doetje noch nae kleeren noch nae gesontheyt vraghen, Maerje siet niet an, je treet door dick door dun.Ga naar voetnoot434 435[regelnummer] 'k En segh dit niet om dat ick u de lust wan gun,Ga naar voetnoot435 Maer ick wenschten wel dat ghy't op naemt met gemack.Ga naar voetnoot436 Krijn komt uyt met eenighe honden, en seyt teghens Bely: Waer pestilensy Bely is ons ouwe Brack?Ga naar voetnoot437 Bely. Blijft wat staen, neen de honden selje wel vinnen. Joncker. Herts liebe wybelijn, rustet dijn sinnen, 440[regelnummer] Ich ben Grevelinchousen van kints been aengewent das so to doen,Ga naar voetnoot440 e.v. By dem Elementen mijn muttunt jo keyn exercition, Den bludighen uurluch het jo mihr das wol gheliert. Krijn. Tis te bijster, inde krijgh het hy sijn leven wel geviert,Ga naar voetnoot443 Dat hy daer van roemt, neen seecker hy mach wel swyghen, 445[regelnummer] Een deel hasen gheloof ick is hy wel ghewent an 'tspit te ryghen,Ga naar voetnoot445 Maer van 'sLandts vyanden reech hyer sijn leven niet ien. Trouwen, dat comt aers by, want hy hetse sijn leven niet ghesien.Ga naar voetnoot447 Een Edelman seytmen, wast tegen de krijgh op, as een os tegen de bijl,aant.Ga naar voetnoot448 Maer dese man houdt gaern een borstweeringh van een mijl, 450[regelnummer] Dan is hy immers wel schoot vry, hy seeckers en sijns ghelijcken, 't Bennen Krijghsluy int velt, die niet schielijck beswijcken, Achter een haes, die vreesachtigh begint voor haer honden gebaer te loopen.Ga naar voetnoot452 Joncker. Wo blijfst Krijn? Kr. Ic ben doende met de honden an mekaer te knopen. Joncker. Nu dan Matamme, sijt man lustich, wy goen te gaer 455[regelnummer] Hen uyt to Jacht. Krijn. De ouwe jagher dat was sijn vaer. Hy zou wel een haes volgen, dat het hem sijn lamme gat maer toe liet. Bely. Niet waer, hy is soo radt als een vogeltjen dat koe hiet.aant.
[pagina 40]
Wel wanneer raeckje noch voort? Godt segen ons voor dit beyen.Ga naar voetnoot458 Krijn. Twee goe liefs, meysie, en kennen soo haest niet scheyen, 460[regelnummer] Hy pleech me vrou immers altijt een soentien voor haer loon te langhen. Geen dingh met der haest, Bely, dan vloon te vangen.aant. Hoe nae machje de vrientschap niet lyen van meester en vrouw?Ga naar voetnoot462 Ick denck datje mient dattet beter besteet was aen jou, Of segme, hoe komtet, dat je ons nu dus voordt stuudt? 465[regelnummer] Is hier ergens een Pol, die vast nae de poordt guudt?Ga naar voetnoot465 Bely. O jae we souwen bancken, en setten de taefel met betielen dicht.Ga naar voetnoot466 Krijn. Dat beurt altemet wel, soo haest mijn Joncker sijn hielen licht. Bely. Wis, ja we souwe bruyloft houwe, waer je maer uyt. Krijn. Hoe nae sou jey Spuelnoot wesen, en me vrouw de Bruyt?Ga naar voetnoot469 Joncker Barent comt by Krijn, als sijn vrou binnen gaet, en seydt: 470[regelnummer] Ben je dan tenemael veerdich Krijn?Ga naar voetnoot470 Krijn. Hier nou mijn beesje, Moeytges dan sitop ereys, her om, dat is een geesje.Ga naar voetnoot472 Ighet me Joncker, hoe wille we't velt ni oock boenen!Ga naar voetnoot473 Joncker. Ja Krijn, geswint kueft dijn voeten een paer nie schoenen, 475[regelnummer] Je selle lustich moeten loffen den Haes achter heer. Krijn. Dats recht werck me Joncker dat ick begeer. K'weet niet waerom datje op 't jaeghen soo verbruydt stoft,Ga naar voetnoot477 K'sel by get lopen of ick een bien om en duyt koft,aant.Ga naar voetnoot478 Ick doe toch niet no'or dan dat ick thuys sit en suf.Ga naar voetnoot479 Joncker. 480[regelnummer] 'Tlet dat i luem benne Krijn en gans duf,Ga naar voetnoot480 e.v. Moer i benne gaer lustich, wan i kueme inde locht. Krijn. Ick ben te bijster gaeren alle daghen inde bocht.Ga naar voetnoot482
[pagina 41]
Me Joncker selle we 'twest-eyndt uyt? Joncker. Neyn, by noorden 'twoldt, 485[regelnummer] Doo wet ich dat den haes mit stigen hem ontholdt,Ga naar voetnoot485 En habbet heurt van mijn olde bekende. Der halben om mit geyn ydele hendenGa naar voetnoot487 Wedder thous tho kuemen go ich do tho Jacht. Krijn. Daer haes! je selt bedroghen wesen, soo ick acht,Ga naar voetnoot489 490[regelnummer] Want het daer alte seer gheschrobt wort snachts vande boeren,Ga naar voetnoot490 En by daegh bender de kodde-beyers, die der op loeren, En tis in de klinge buytens tijts, we worden lichtelijck bekuert.Ga naar voetnoot492 Joncker. Eynder van adel wie ich doe mit nieten verbuert,Ga naar voetnoot493 e.v. Des en bekommere i dijn dae mit niet suns, 495[regelnummer] Ich goe dessen weege tou. Den Joncker gaet binnen, Krijn blijft, ende seydt aldus: 'Truyckt hier al wat vuns.aant.Ga naar voetnoot496 Her achter jou reeckel, me nues is noch niet wel verstaelt,Ga naar voetnoot497 Houdt toe je buers vrij, tlach is hier al betaelt.aant. Wat ien Heerschap heb ick, hy mach gien sont doen, hy is mal geboren,Ga naar voetnoot499 500[regelnummer] Mit ien Ey hebjem gewonnen, en met ien Appel weer verlooren.aant. Hy selse daer soo drapen, had hy maer wat versch Zout,aant.Ga naar voetnoot501 Dat hyer achter op de steert leyde, en riep dan hout, hout, Loopt niet wech, wacht wat, 'kselje komen slaen. Al de Hasen die we vangen, sou ick wel durven aen me vingers braen, 505[regelnummer] Met dese Hongden, Fobert, ja je bent me ien vrient, Al dese Hongden hebben we hier en daer noch ghelient, Tot onsent schiet soo veel niet over, dat we souwen Een Hongt of twie tot de eele Jacht onderhouwen. Nou ick mach dit ingaen, mogelijck of hy een Koe voor een Haes vangt.Ga naar voetnoot509	voetnoot349 al je best: zo gauw mogelijk. voetnoot350 stark: nadrukkelijk. voetnoot351 dan: maar. voetnoot352 an jou is wat te vangen: aan jou hebben we wat! (iron.) voetnoot356 al je best: zo gauw mogelijk; een keet meyt: werkvrouw in een zoutkeet. voetnoot357 niet ien beet: helemaal niets. voetnoot361 en haest dat ick: ik ben al gauw. voetnoot364 ien fatsoentjen: een mooi portret. voetnoot366 en die wat nau dong: en wie wat scherp de prijs bedong. voetnoot367 hoe meer om 'tghelt, hoe quader koop: hoe meer je voor je geld krijgt, hoe slechter je ermee af bent. voetnoot369 te geef: voor niets. voetnoot370 al schoon al schoon: alles is in orde. voetnoot372 dat schut ick: daar kom ik tegen op; altemet: nu en dan; eerlijck: fatsoenlijk. voetnoot375 nergens nae: helemaal niet. voetnoot376 dier so wat nauwetges bedropen: die zich maar wat karigweg in het leven houden. voetnoot377 poveretgen: manchet?; leurtgen: prulletje (versiering). voetnoot379 'kversinme: ik vergis me. voetnoot382 of we hem daer haest vernamen: horen we hem daar soms? voetnoot383 goe by dijn matamme: ga naar je mevrouw. voetnoot384 e.v. Krijn, als je een goede knecht wil zijn, dan zou ik je goed genegen zijn en zou je geheel en al behandelen als mijn eigen kind; je zult deelachtig zijn aan al mijn goed en als ik nooit kinderen krijg, zal ik je begiftigen met een bruiloft als die van een heer, als je in mijn huis komt te trouwen. voetnoot390 e.v. Neen, waarachtig, je diensten zullen terdege worden vergoed. Wel, Krijn, van nu af wil ik goede tafel gaan houden en op tafel brengen malse ham met worst, volgens oude traditie een gekookte varkensbout, echte mannenkost! En ik zal het de boeren weer behoorlijk laten betalen. voetnoot397 alree: in orde. voetnoot399 hoe nae maeckt hy hem t'soeck: knijpt hij er soms tussenuit; dat arge kruyt: die listige schelm. voetnoot403 past: zorg ervoor. voetnoot411 en flus mochtet wel wesen Kats hoer: en dadelijk zou 't wel weer kunnen zijn: slet! voetnoot413 haest: spoedig, snel. voetnoot415 een groenicheyt: een verliefde bui. voetnoot417 diet weten mocht: als ik dat eens wist! voetnoot418 getuels: speelsheid. voetnoot419 speuls: verliefd. voetnoot426 om kurtswijl: ter ontspanning. voetnoot427 te wel bedacht: te voorzichtig. voetnoot430 een wenschen: een beetje: te temtieren: op de proef te stellen. voetnoot434 Maetje siet niet an: maar je let nergens op. voetnoot435 wan gun: misgun. voetnoot436 met gemack: rustig. voetnoot437 pestilensy: voor de drommel; Brack: jachthond. voetnoot440 e.v. Ik ben Grevelinchuysen, van jongsaf gewend dat zo te doen; verdorie, mij vermoeit geen lichaamsbeweging: dat heeft de bloedige oorlog me wel geleerd. voetnoot443 bijster: bar; geviert: ontzien. voetnoot445 een deel: een stelletje. voetnoot447 dat comt aers by: daar komt nog wat bij. voetnoot448 wast tegen de krijgh op, as een os tegen een bijl: groeit op voor de oorlog als een os voor de bijl. voetnoot452 gebaer: kabaal, lawaai voetnoot458 wanneer raeckje noch voort: komt er nog wat van? Godt segen ons voor dit beyen: we zijn erg blij dat je nog wat blijft....! voetnoot462 Hoe nae machje: misschien kun je. voetnoot465 een Pol. die vast nae de poordt guudt: een knaap die al naar de poort uitkijkt (of we niet weggaan)? voetnoot466 we souden bancken: we wilden gaan eten; met betielen dicht: vol met schalen voetnoot469 Hoe nae: Misschien; Spuelnoot: bruidsmeisje. voetnoot470 tenemael: helemaal. voetnoot472 Moeytges dan sit op ereys, her om, dat is een geesje: Ga nou eens mooi opzitten, hierheen, nou ben je een kerel! voetnoot473 Ighet: bij God! boenen: egen.schoonv. voetnoot477 soo verbruydt stoft: zo verdraaid opschept. voetnoot478 of ick een bien om en duyt koft: of een nieuw been me niets zou kosten. voetnoot479 Ick doe toch niet no'or: ik doe het toch niet minder graag (noder). voetnoot480 e.v. 't Lijkt dat je traag bent, Krijn, en helemaal suf, maar ik ben juist opgewekt als ik buiten kom. voetnoot482 te bijster garen: maar al te graag; in de bocht: aan de rol, op stap. voetnoot485 mit stigen hem ontholdt: bij hopen zich ophoudt. voetnoot487 ydele: lege. voetnoot489 Daer haes!: denk je dat daar hazen zitten? voetnoot490 gheschrobt: schoongeveegd, afgestroopt. voetnoot492 in de klinge: in de duinen; buytens tijts: geen jachtseizoen. voetnoot493 e.v. Iemand van adel als ik wordt niet bekeurd, daarom stoor ik me daar dan ook niet aan; ik ga deze kant uit. voetnoot496 vuns: vies. voetnoot497 me nues is noch niet wel verstaelt: mijn neus is immers niet helemaal ongevoelig (voor je vieze winden). voetnoot499 hy mach gien sont doen: hij kan geen kwaad doen. voetnoot501 drapen: vangen. voetnoot509 ingaen: afgaan (van het toneel).

Vorige Volgende

Over het gehele werk

organisaties

Eglentier