Eenighe vraegh-stucken van Reynier Donderklock tot openinghe van Dirck Volckaertsz Coornherts verstant van de voorsienicheydt Godts dienende.
j. OF hy niet bekent, dat naer den val, oft int aensien vanden val nootsakelijc was tot de zaligheyt vande gevallen mensche dat Christus lijden soude, ende of daeromme ‘tselve niet seeckerlijck vastelijck ende nootsaeckelijck tot zijnder tijdt moeste volbracht werden.
ij. Of dese nootsakelijckheyt indien hyse bekent ghefondeert is, alleen op de voor wetenschap Godts, daer mede hy voorsach dat sulcks gheschieden soude ofte op het besluyt, decreet ende voornemen Gods, dat is of het noodtsaeckelijck was om dat het alsoo gheschieden soude deur Godes toelatinghe, te weten dat Christus soude lijden, of om dat het van Godt gedecreteert, gheordonneert en beslooten was uyt voorsienicheydt ende voor wetenschap vanden val.
iij. Wanneer God seght by Esaiam wat gelt het, het sal alsoo gheschieden als ick dencke. Het sal blijven ghelijck ick in den sin hebbe, Item de Heere heeft besloten wie wilt weeren, de hant des Heeren is uytgestreckt wie wilse keeren, of dat soo veel te segghen is als het sal gheschieden, het sal blijven ghelijck ick te vooren sie ende weet dat het van den Assyrien gedaen sal werden. Item de Heere heeft beslooten u te straffen om dat hy voorsach dat de Assyrien in u landt sullen vallen ende dat verwoesten. Oock soude ick gaerne weten hoe hy verstaet dat Godt deur Nathan tot David seyt. Siet ick wil ongheluck over u verwecken uyt uwen eygen huyse, ende wil uwe wijven nemen voor uwen ooghen ende wilse uwen naesten gheven, dat hy by uwe wijven slaepen sal aen de lichte Sonne: Bekent hy dat de oproericheyt Absalons ende by-slapinghe van zijns Vaders wijven van Godt verweckt zijn tot straffe Davids, ofte dat Godt alleen gesien heeft, dat het soo komen soude, ende heeft’t selve toeghelaten.
iij. Wanneer Godt zijnen Soone onder den Joden ghesonden heeft om gekruyst te worden, of hy alleen geweten heeft dat zijt doen souden oft dat hy deur den Sathan rechtveerdelijck haer die daer boos waeren daer toe gheweckt heeft. Of hy alleen toeghelaten heeft dat zijn besluyt ende voornemen geschieden soude, of dat hijt selve uytghevoert ende volbracht heeft deur de Joden haere boosheydt die in haer was daer toe opweckende ende ghebruyckende.
v. Of hy niet en bekent dat Christus om de sonde, niet zijne, maer onse, van Godt ghestraft is Esai. 53. om de sonde mijns volcks hebbe ick hen gheslaghen.
vj. Of Godt alleen voorsien ende gheweten heeft dat Judas uyt giericheydt voornemen soude zijn meester te verraden, of dat hy die giericheydt Jude op Christum self ghestiert heeft deur den Sathan, en deur den selven hem dat int herte ghegeven heeft dat hy hem verraden soude.
vij. Of het niet een wijse en is gheweest tot de opofferinghe Christi dienende dat Judas Christum verraden heeft, dat Christus ghekruycighet ende niet ghesteenicht is.
viij. Item oft niet en is gheweest een tijdt dat Judas hem juyst teghen den feestdagh van Paesschen ende niet vroegher oft later verraden heeft, ende of dit niet al van Godt beschickt is.
Wederomme wat men verstaen sal met dat woort beschicken, of Godt niet en heeft moeten wercken dat het alsoo ende op sulcke tijt ende niet anders gheschieden soude, ofte dat beschicken, de wijse, tijdt, plaetse alleen heet het ghene datter gheschiet ofte gedaen voort regeeren stieren ende matigen.
Op de vraghen soude gaerne korte ende duydelijcke antwoorde hebben tot grondelijcke kennisse ws ghevoelen.
R. Donteclock.