Oorsaken ende middelen vander menschen saligheyt ende verdoemenisse

Ghedaente der Enghelen voor ende na den Val.
Dat 9. Capittel.

1   ALle Schepselen waren goedt, ende midtsdien oock d’Enghelen. Die zijn verandert, eenighe uyt goet in beter, ende andere uyt goeden in quaden. Want sy waren geen ongheschapen ende self-standigh goedt. So mochten sy beter of argher werden. Ende hier in bestont haer vryheyt.

2   Maer na die haer veranderinge en mochten sy niet meer veranderen, soo wel die goede niet ten quaden, als die quade niet ten goeden: ende was doe voorts in beyden een nootsakelijcke bestendigheyt: te weten d’eenen in haren verbeterden, ende en moghen daerom die goede Engelen niet quaedt, noch die quade niet goet worden.

3   Want die goede aenschouwen stadelijc Godes aenschijn, so en mogen dan oock geen quade ghedachten noch verbeeldinghen in henluyden komen, sonder welcke geen quade begheerten, noch quade wille in haer en moghen worden. Ende want onmoghelijck is sonder sulckx te zondighen, so en moghen sy nemmermeer van Gode af ghescheyden worden, ende midtsdien oock niet veranderen int quade: want alleen die zonde scheyt van Gode.

4   Te minder noch, overmidts die verderffelijcke Val, die sy gesien hebben aen haren mede Enghelen: door welck schrickelijck voor beeldt metter selver schade sy zijn wijs geworden, so dat sy nu des Logens valsche schijn goet inder Waerheydt voor een lasterlijck quaedt kennen, haten, ende daer teghen de ware ende wesentlijcke goetheyt Godes voor sulcx kennen, lieven ende onophoudelijck prijsen ende loven.

5   Maer de Duyvelen quaetheyt hebben sy door henluyder zondelijcke af-keer veroorsaect: die Godes rechtvaerdigheyt in haer heeft ghestraft. Want sy sich met de Logen vereenighden: daer door sy wierden vyanden des Godtlijcken waerheyts. Hierom vlieden sy het Godlijcke Licht, dat sy haten, ende belet hen tot goetwordinghe te gheraken.

   Ick segghe u, dat henluyder Engelen inden Hemel altijdt aenschouwen het aenschijn mijns Vaders, die in den Hemel is.

   Vwe zonden hebben u van Gode afgescheyden, ende uwe misdaden hebben zijn aensicht van u verborghen, dat hy u niet en soude horen, Genes.3.8.23. Deut.31.17.18. Iob 31.3.

[fol. 89v]

Psal.72.27. Iere.5.25. Deut.32, 20, 3. Reg.9, 7, Isai.8, 17, 57, 17, 6, 4, 7.

⁺   Ende sy riepen d’een totten anderen, ende seyden: Heyligh, Heyligh, Heyligh, is Godt der heyrscharen, het gantsche Aertrijck is vol synre glorien, Apoc.4.8., 20, 6.7, Luc.2.13, 14.

⁺   Hy was van aenbeginne een Dootslager, ende en is niet staende ghebleven inder Waerheyt. I.Iohan.3, 8, Iudas 4, 6, Luc.10, 8.

e Der Duyvelen straffe.

⁺   Heeft God den Enghelen niet ghespaert, die ghesondight hadden, maer heeftse met ketenen der duysternissen ter Hellen verstoten.

f Duyvel een Logenaer.

⁺   Want die waerheyt en is niet in hem. Als hy loghen spreeckt, so spreeckt hy uyt zijn eyghendom, want hy is logenachtigh, ende oock zijn Vader, 3. Reg.22.22.

h Duyvel een vyandt Godes.

⁺Doen seyde Iesus tot hem: Gaet wech Satan Matth. 4.3. Iude a.6, Matt.25.41, 13, 25, 39.

+ c Isai 6.2.

+ d Ioan, 8.44.

+ 2. Pet.2.4.

+ Ioan.8.41

+ Mat.4.10