Logo DBNL
De leeuw van Vlaenderen (1838)

De leeuw van Vlaenderen

(1838)–Hendrik Conscience–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

XIII.

 
Neen gy wraekt geen tranen, neen,
 
't Vaderwee ten troost.
 
God gy weet het, gy alleen
 
Wat myn boezem heeft doorstreën
 
By myn snikkend kroost.
 
J.V. Wouters.

Tydens den oorlog van den jare 1296, wanneer de Franschen gansch West-Vlaenderen hadden ingenomen, bood het slot Nieuwenhove hun eenen hardnekkigen tegenstand. Een groot getal vlaemsche ridders

hadden zich onder Robrecht van Bethune er in opgesloten, en wilden het niet overgeven zoo lang één van hen zich kon verdedigen. Maer het groot getal vyanden maekte dezen heldenmoed teu onnutte; - zy sneuvelden meestal op de muren der vesting.(1) Door de omvergeworpene wallen in het slot tredende, vonden de Franschen niets auders dan lyken; en daer zy hunne woede op geene vyanden konden verzadigen, staken zy het kasteel in den brand, braken de muren af en vervulden de grachten met gruis.

De overblyfsels van Nieuwenhove lagen op twee mylen van Brugge, in de richting van Kortryk. Te midden in een dicht woud, en ver van de wooningen der landlieden gelegen zynde, was het zeer zelden dat de voeten van eenen mensch de wilde gewassen dezer puinhoopen vertraden, te meer, daer het gedurig gekras der nachtvogels, den bygeloovigen dorpelingen had doen denken, dat de zielen der gesneuvelde Vlamingen om wraek of lafenis kwamen roepen.

Alhoewel de brand het geheele slot in vlam had gezet, was het echter niet zoo zeer vernield, of de recht-

staende muren teekenden nog zyne eerste vormen aen het oog af: het gebouw bestond nog, maer met oneindige spleten en scheuren. De daken waren nevens de muren, die hen weleer ondersteunden, nedergevallen, en van de ruitlooze vensters bleef niets dan de lange steenen ribben over. Alles droeg de kenteekens eener haestige verwoesting, want nog eenige deelen waren ongeschonden overgebleven, terwyl anderen met veel arbeid ten gronde gerukt waren. Op den voorhof, die door den halfafgebroken vestingsmuer omringd was, lagen hier en daer menigvuldige gruishoopen, in gevallyke heuveltjes opklimmende.

Zes jaren was Nieuwenhove in dezen staet, op het oogenblik dat wy voor deszelfs beschryving verkozen hebben. De kruiden; welke door den wind tusschen de verstrooide steenen gezaeid waren, hadden zich op dien tyd grootelyks vermenigvuldigd: een weeldrig gras schoot zyne groene styltjes overal in de hoogte, - en als de geliefkoosde kinderen der woeste natuer, bewogen de veldbloemen hunne zilveren kelken boven de toppen der puinhoopen. Tegen de bruine muren van het gebouw kropen lange veilranken, en wortelden zich in de uitgebrande naden der steenen: andere gewassen als wilde wyngaerd en eiloof smeten zich van den eenen muer op den anderen, en vormden aldus, voor de diepe scheuren, een weefsel van het aengenaemste groen.

Het was vier uren in den morgen, eene zwakke schemering kleurde het Oosten met een twyfelachtig geel en een krans gulden lichtstralen blonk, als de voorbode der zon, een achter de kim. Echter waren de puinen van Nieuwenhove nog met gryze schaduwen overdekt, onvatbare

tinten, die men niet als verwen mocht aenzien, lagen overal op de nog slapende natuer, terwyl het ryzend daglicht zich reeds in de blaeuwe hemelkolken spiegelde. Hier of daer vlood nog een trage nachtuil met afschrik naer zyn hol, en kryschte nydig tegen den glans die hem kwam verjagen.

Op dit oogenblik zat een mensch op eenen der gruishoopen, te midden der puinen. Een helm zonder vederbos was met twee wangsnoeren op zyn hoofd geriemd, een harnas omvatte zyn machtig lichaem, en stalen platen bedekten de overige leden. Hy leunde met zynen yzeren handschoen op een schild, welkers wapenteekenen men nutteloos zou gezocht hebben, want er was niets op te zien dan eene bruine dwarsche streep. Deze wapens, ja zelfs de lange speer die nevens hem lag, waren met zwart gekleurd; vermoedelyk was het dat de ridder, uit wanhopige droefheid zich aldus had uitgerust. Op eenen kleinen afstand stond een peerd nog zwarter dan den ridder: daer het ook gansch met yzeren schelpen overladen was, boog het dier zyn hoofd met moeite tot by den grond, en graesde alzoo de vochtige toppen der kruiden. Het slagzweerd dat aen den zadel hing was verwonderlyk groot en scheen eener reuzenhand te behooren.

Terwyl eene doode stilte boven de puinen hing, zuchtte de ridder menigmael van mistroost, en zyne handen bewogen zich als of hy met iemand sprak. Van tyd tot tyd wendde hy het hoofd met mistrouwen naer de bosschen en wegen, die buiten het slot lagen; en wanneer hy van zyne eenzaemheid verzekerd was, hief hy het voorstuk van zynen helm omhoog, hier door ont-

dekte hy zyne wezenstrekken: - het was een man van hoogen ouderdom, met rimpelige wangen en gryzende haren. Alhoewel de kenteekens der lange droefheid op zyn gelaet geprent stonden, bleef er echter nog vuer genoeg in zynen boezem om aen zyne oogen eene buitengewoone levendigheid te geven. Na eenige oogenblikken op de overgeblevene muren van Nieuwenhove gestaerd te hebben, glimde een bittere lach op zyne wangen; hy liet zyn hoofd voorover gaen en scheen tusschen het gras iets te bezien: twee tranen blonken onder zyne oogleden en rolden glinsterend op den grond. - Dan sprak hy:

‘ô Helden myne broeders! uw edel bloed is tusschen deze steenen vergoten geweest, onder my rusten uwe lyken, in den eindeloozen slaep des doods: - en de eenzame bloemen hebben zich, als heilige martelkroonen, boven uw gebeente geworteld. Gelukkig gy, die dit pynlyk leven voor het Vaderland hebt mogen verliezen, want de slaverny van Vlaenderen hebt gy niet gezien. Vry en heerlyk zyt gy gesneuveld - uwe zielen dragen die schandvlekniet, welke de vreemdeling op het hoofd der Vlamingen heeft gedrukt. - Het bloed van dengenen, dien gy den trotschen naem van den Leeuw hadt gegeven, heeft met het uwe dezen grond bevochtigd: zyn zweerd was een verdelgende bliksem, en zyn beukelaer een muer - maer nu, ô schande! Nu zit hy op uwe stille graven, als een verworpen mensch te zuchten - nu vlieten tranen van onmacht, als uit het oog eener zwakke vrouw over zyne wangen......’

De ridder stond eensklaps op en trok het voorstuk van zynen helm met haest over zyn aenzicht, hy keerde

zich naer de baen en scheen aendachtiglyk op iets te luisteren. Een gerucht, als de stappen van peerden, deed zich in de verte hooren. Wanneer hy zich overtuigd had, dat zyn oor hem niet bedroog, hief hy de speer van den grond, en liep met snellen tred naer zynen draver: hem het gebit in den mond gestoken hebbende, klom hy in den zadel, en reed tot achter eenen muer, die hem moest verbergen. Maer hy was niet lang in deze schuilplaets, wanneer andere klanken hem toekwamen: tusschen het geratel van wapenen en het briesschen van rennende peerden, mengde zich het klagend gehuil eener maegd. By het hooren dezer noodkreten verbleekte de ridder onder zynen helm; die kleur kwam niet uit vrees op zyne wangen, want de vrees was hem een onbekend gevoel, maer de eer en de plichten eens ridders bevolen hem deze klagende vrouw ter hulp te snellen. Zyn moedig hart gloeide reeds by de neiging om eene ongelukkige te redden, alhoewel gewichtigere reden en eene plechtige belofte hem verboden zich door iemand te laten kennen: hy verbleekte dan door de bevechting die hy in zichzelven moest onderstaen. Na eene korte wyl naderde het gevaerte en de klachten der maegd werden voor den ridder verstaenbaer.

‘ô Myn vader! myn vader!’ riep zy op eenen toon die hare pyn te kennen gaf.

Nu werd de ridder van alle verdere bedenking beroofd, deze stem had iets onbekends in zich dat zyn hart diep geroerd had. Hy stak de spoor met drift in den buik van zyn' draver en vloog snellyk over de puinhoopen tot in de baen. Hier zag hy op eenen kleinen

afstand het gevaerte aenkomen: zes fransche ruiters, zonder speeren, maer anders welgewapend, dreven hunne peerden met vollen toom in de baen: een van hen had eene vrouw voor zich en omarmde haer met kracht. Het lichte kleedsel der maegd vloog in den wind en hare vrye lokken golfden zachtjes achter haer neêrhangend hoofd; zy verweerde zich wanhopiglyk, tegen dengenen, die haer in zyne armen gevangen hield, en vervulde de lucht met hare smartlyke kreten. De zwarte ridder bleef in den weg staen en velde de speer om de schakers af te wachten. Verwonderd over zulk eenen onverwachten hinderpael vertraegden de ruiteren den gang hunner peerden, en bezagen dien zwarten kamper niet zonder innige vrees. Hy, die onder hen scheen te gebieden, kwam vooruit, en riep:

‘Uit den weg, heer ridder! uit den weg, of wy loopen u over het lyf!’

‘Ik beroep u, valsche en oneerlyke ridders, dat gy deze Vrouw loslaet’ was het antwoord ‘zoo niet verklaer ik my haer kamper!’

‘Vooruit! vooruit!’ riep de Overste tegen zyne mannen.

De zwarten ridder gaf hun geenen tyd om te naderen, hy boog zich voorover op den nek van zyn peerd en viel plotseling te midden der verbaesde Franschen. Met den eersten steek zyner speer boorde hy door den stormboed en het hoofd van eenen Franschman, en wierp hem doodelyk uit den zadel; maer terwyl het hem alzoo gelukt was, eenen zyner vyanden te verwinnen, hadden de anderen hunne zweerden van alle kanten boven zyn hoold geheven, en reeds had de Overste De St.-Pol, met eenen schrikkelyken houw, de

schouderplaet van den zwarten ridder losgehakt. Deze, door zoo veel vyanden besprongen, liet zyne speer vallen en toog zyn reuzenzweerd uit de scheede; hy omvatte het gevest met de twee handen en sloeg zoo wild in 't rond dat geen Franschman hem dorst genaken, want elke houw van zyn wapen viel als een pletterende hamerslag op de uitrusting zyner vyanden. De ruiter welke de vrouw droeg, verweerde zich met eenen langen degen en hield het sprakelooze meisje met de andere hand tegen zyne borst gevestigd. Door al te groote aendoeningen van schrik en hoop geschokt, had de geschaekte maegd geene kracht meer om te spreken of te klagen. Hare oogen stonden met eene yslyke onbeweeglykheid in haer hoofd, en hare wangen, hoe teder ook, waren in bevende rimpels samengetrokken; soms bracht zy hare armen als in eene smeeking naer den onbekenden, die haer moest verlossen, doch zy hing welhaest machteloos en slap over den rug van het peerd.

De yslyke slagen der zweerden op de helmen en beukelaers deden het omstaende geboomte weèrgalmend dreunen, bloed liep onder de harnassen uit; doch in de drift der wraek gaven de kampers hier op geen acht, en gingen hygend in het stryden voort. De wapenrustingen waren op veel plaetsen doorhakt en verbroken, en het peerd van De St.-Pol had eene wyde wonde in den nek; het liet zich daerom door zynen meester niet wel meer sturen en deze had de grootste moeite om de slagen van den zwarten ridder te ontwyken. Ziende dat het gevecht voor de Franschen eene zeer nadeelige wending kreeg, deed hy een teeken aen den Soldenier die de vrouw bewaerde. De ruiter dit verstaende

poogde, volgens het bevel, van het slagveld te vluchten, maer de zwarte ridder begreep zyn inzicht, en de spoor in de zyde zyns dravers drukkende, sprong hy plotseling voor den Soldenier, terwyl hy met kundigheid de slagen der overige vyanden wist af te weeren, riep hy:

‘Op uw lyf en ziel, zet die vrouw ter aerde!’

Zonder op dien roep te letten keerde de Soldenier zyn peerd ter zyde en zocht alzoo uit de baen te springen; - maer het zweerd van den zwarten ridder viel met eene verdubbelde kracht op zynen helm, en kloof hem het hoofd tot by de schouders. Het bloed sprong in twee dikke stralen uit den nek van den ruiter en viel terug op het hoofd en het witte kleed der maegd, hare fyne blonde lokken werden er gansch door bevochtigd, en verwden zich met eene donker roode kleur. De geslachte Franschman viel uit den zadel; alhoewel het leven in hem was opgehouden, bleven er echter nog krachtige stuiptrekkingen in de spieren van het lyk, en het meisje werd nog met nydigheid tegen het harnas gedrukt. Na een vluchtig oogenblik lieten de armen van het lyk haer los, vrouw en lyk rolden beide op den grond.

Terwyl had de zwarte ridder nog eenen anderen Franschman in de baen nedergeworpen en er bleven hem niet meer dan drie vyanden over. Het gevecht scheen nu nog hardnekkiger te worden, want by het zien van het rookende bloed, wierden deze strydbare mannen als door razerny vervoerd: de peerden werden heen en weêr geslingerd en brieschten by elken slag die op hun yzeren deksel nederviel. Het meisje lag zonder gevoel tusschen hunne voeten; daer zy by den val

eerst uit den zadel raekte, was hetlyk van den Soldenier op haer gevallen en zoo bevond het bloedend lichaem zich boven haer. Verwonderlyk was het dat de peerden haer niet kwetsten, want zy stapten om en by haer, doch raekten hare uytgestrekte leden niet, alleenlyk stampten deze dieren de aerde der baen in de hoogte, en bedekten de wangen der maegd met slyk en stof.

De stryders hegen om adem, en waren allen, door zware kneuzingen of verlies van bloed, verlamd of verzwakt; echter hielden zy niet af en zwoeren in hunne ziel, dat zy tot de dood vechten zonden. Eensklaps week de draver van den zwarten ridder eenige treden achteruit en bleef staen. De Franschen verblydden zich innerlyk op het gezicht van die wykende beweging huns vyands. Zy dachten dat hy rustnoodig had en het weldra zou opgeven; maer zy bedrogen zich, want hy kwam met lossen toom op hen aenvallen, en had zynen slag zoo juist berekend, dat het hoofd van den voorsten Soldenier met den helm uit de baen vloog. Door deze wonderdaed verschrikt en verbaesd, vlood De St.-Pol met zynen overblyvenden makker in aller yl van het slagveld; zy dreven hunne peerden als pylen voort, en verlieten den zwarten ridder met het innig geloof, dat hy zich van duivelskonst had bediend.

Dit gevecht had slechts eenige oogenblikken geduerd, want de slagen der stryders waren zonder tusschenpoos geweest; diensvolgens was de zon nog niet boven de kim, en de velden waren nog niet met hare stralen verlicht, echter klommen de dampen reeds boven het woud, en de toppen der boomen kleurden zich met lieflyker groen.

Wanneer de ridder zich meester van het slagveld zag, en geene vyanden meer ontwaerde, steeg hy van zyn peerd, bond het aen eenen boom en naderde by de roerlooze maegd: zy lag uitgestrekt onder het lyk van den Soldenier, en gaf geen teeken van leven, de grond was om haer door de voeten der peerden geploegd en tot modder gekneed. Onmogelyk was het voor den zwarten ridder hare wezenstrekken te erkennen; - het bloed van den Franschman was op hare wangen met aerde gemengd en gestold, en hare lange lokken waren door de peerden in den grond getreden. Zonder langer onderzoek hief de ridder dit ongelukkig slagoffer van den grond en droeg het in zyne armen, tot binnen de puinen van Nieuwenhove. Hier plaetste hy haer zachtjes op het gras van den voorhof, en ging in het overblyvend gedeelte van het gebouw. Tusschen al de rechtstaende muren vond hy nog eene zael, welkers welfsel niet gevallen was, en die nog tot schuilplaets kon dienen. De ruiten der vensters waren wel door de vlam gesprongen en gesmolten, maer de overige deelen waren nog in hun geheel: lange stukken van gescheurde tapyten hingen aen den wand, en gedeelten van verbryzelde kassen en bedden lagen in wanorde op den vloer. De ridder raepte eenige dezer overblyfsels by eenen vormde van dezelve, met planken die hy er opschikte, eenen hoop die wel aen een legerbed geleek, dan scheurde hy de tapyten voorts van den muer, en legde dezelve op de planken welke hy geschikt had

Verheugd over het vinden dezer gunstige plaets, keerde hy by de gevoellooze Jonkvrouw terug, en droeg ze in de zael. Met angstige zorg liet hy ze uitgestrekt

op de zonderlinge bedstede nedergaen, en schikte nog een ander stuk tapyt onder haer hoofd. Geen ander gevoel dan dit der edele menschlievenheid en der plichten eens ridders dreven hem tot die poogingen en zorgen. Om zich te verzekeren dat zy niet gewond was, bezag hy hare kleederen met naeuwkeurigheid, en bevond, tot zyne groote blydschap dat het bloed alleenlyk boven haren samaer lag, en dat hare boezem nog tastbaer klopte. De eerbied, welken hy voor deze vrouw gevoelde, liet hem niet toe zyn onderzoek verder te doen strekken; na hy haren mond en oogen afgevaegd had, verliet hy de puinen en keerde terug naer de baen, waer de lyken zyner vyanden lagen: hy nam den helm van een'der doode Franschen en schepte denzelven vol water uit de beek die by het slagveld stroomde, dan vattede hy den toom van zynen draver, en bracht hem terug achter eenen hoek van het slot. In de zael by de Jonkvrouw gekomen zynde, scheurde hy een stuk van den binnen kolder welke hy onder het harnas droeg, en gebruikte hetzelve als eenen doek om het wezen der maegd te wasschen. Alhoewel het volle daglicht naby was, en de velden reeds met stellige verwen begonnen te pralen, was het echter onder het welfsel dezer zael nog tamelyk duister, want de ridder kon niet zien of hy de wangen der maegd genoeg van slyk en bloed gezuiverd had. Hy waschte haer hoofd, haren hals en hare handen, en dekte haer voor de koude met een groot stuk tapyt, dat by hier toe van den wand scheurde.

Al de middelen, die in zyn vermogen waren, aldus gebruikt hebbende, en overtuigd dat de maegd leefde, gaf hy het der rust en der natuer over haer te verster-

ken, en keerde terug naer zyn peerd; de uitrusting vaegde hy af met kruiden, om de bloedige teekens van den stryd zoo veel mogelyk te niet te doen, en ging vervolgens op den voorhof het langste gras in eenen hoop plukken. Dit werk koste hem eenen ruimen tyd, doch hy liet zich dit niet bedroeven, en gebruikte zyne edele handen met onderwerping tot dien nederigen arbeid; eindelyk bracht hy zynen draver eenen vollen arm zappig voedsel.

Nu was de zon boven de kim gerezen en hare stralen hadden de velden met heldere kleuren verlicht, door de venster der zael kwam ook genoeg klaerheid, om alle de voorwerpen die tegen den grond lagen, te onderscheiden. Met de hoop van de jonge maegd nu beter te kunnen zien, ging de ridder naer de zael. - De Jonkvrouw zat recht op het bed en stuerde hare styve blikken met verbaesdheid op de zwarte wanden harer akelige wooning, zy spalkte de oogen verschriklyk open en scheen verdwaeld, want hare wimpers daelden niet en bleven steeds met halstarrigheid opgeheven staen. Zoodra de ridder zyn gezicht tot haer gewend had, liep er eene plotselinge siddering over al de leden zyns lichaems, hy verbleekte en voelde dat de koude der benaeuwdheid hem de spraek benam, want in de plaets der woorden welke hy meende te vormen, kwamen slechts onverstaenbare klanken uit zynen mond. In deze ontroering sprong by vooruit, omhelsde de Jonkvrouw, en drukte ze met vurige liefde tegen zyn hart. ‘Myn kind! myne rampzalige Machteld!’ riep hy met pyn ‘moest ik myne gevangenis daerom verlaten, - om u zoo, in de armen des doods weder te vinden!’

Het meisje bracht de hand met afkeer tegen de borst des ridders en stiet hem driftiglyk van haer.

‘Verrader!’ sprak zy ‘hoe durft gy de dochter der Graven van Vlaenderen, in uwe onzuivere armen drukken? Gy schaemt u niet eene weerlooze maegd te krenken, - maer God waekt over my. Er zyn nog bliksems in de lucht; - hoort gy? - Uwe straffe naekt. - Luister hoe de donder grolt, booswicht!....’

Op het hooren dier woorden sprongen twee bronnen uit de oogen des ridders, hy rukte den helm met onstuimigheid van zyn hoofd en dan kon men het smartwater, zoo blikkerend over zyne wangen zien rollen. ‘ô Myne welbeminde Machteld’ riep hy ‘erken my toch! ik ben uw vader Robrecht, dien gy zoo lief hebt, die zoo zeer om u in zyne gevangenis geweend heeft. ô Hemel! gy stoot my van uwe borst.....’

Een nydige grimlach liep over de wangen der maegd en zy antwoordde:

‘Nu heeft gy, eerlooze schaker. - Nu benypt uw hart zich met de vrees der booswichten. Maer er is geene genade voor u. - De Leeuw, myn vader, zal my wreken en gy - zult niet ongestraft het graeflyk bloed van Vlaenderen gehoond hebben. Stil!..... ik hoor het gehuil van den Leeuw...... myn vader nadert - voel! de aerde dreunt onder zyne stappen. Voor my een zoen voor u de dood, ô vreugde!’

Ieder woord ging als een vergiftige schicht door het hart des ridders. Al de pynen der hel benepen zynen boezem en hy werd met onuitsprekelyke droefheid bevangen, brandende tranen liepen door de diepe rim-

pels zyner wangen, en hy sloeg zich wanhopig tegen de borst.

‘Ik bezweer u by den gekruisten Zaligmaker!’ riep hy ‘erken my toch, ô myn arm kind; - doe my niet sterven. Lach zoo bitter niet, - uwe blikken dryven de dood in myne ziel. Ik ben die Leeuw, welken gy bemint - die vader, welken gy roept.’

‘Gy de Leeuw?’ antwoordde Machteld met verachting ‘Gy de Leeuw? ô lasteraer! Neen, de Leeuw spreekt vlaemsch..... Hoor ik niet dat de tael der Koningin Johanna in uwen mond is? Die tael - die vleit en verraedt. De Leeuw is ook gegaen - men zegde hem, kom! - en eene keten... een kerker - een gulden vat en vergif. - ô Frankryk! Frankryk! zyn bloed!...... en ik ook - ik zyn kind; - maer gy overweegt niet dat het graf eene schuilplaets is. Eene ziel kan by God, in den hemel, niet onteerd worden!’

De ridder kon zich van wanhoop niet inhouden, hy omarmde nogmaels het meisje, en riep:

‘Maer gy hoort wel, myn kind, dat ik de tael onzer vaderen spreek. Wat bitter lyden heeft u dan gefolterd dat uwe ziel verdwaelt? Herinner u, dat onze vriend, Mynheer Adolf van Nieuwland, my moest verlossen, - en noem my niet meer, verrader of booswicht, want uwe woorden pletteren my het hart.’

By den naem van Adolf verhelderden zich de stuiptrekkende wangen der maegd. Een zachte grimlach dreef de pynlyke uitdrukking van haer gelaet, en zonder den ridder van zich te stooten, antwoordde zy met rustiger toonen:

‘Adolf hebt gy gezegd? Adolf is den Leeuw gaen halen.

Hebt gy hem gezien? hy heeft u van zyne onzalige Machteld gesproken, niet waer? ho ja,-hy bemint my zoo innig. Er was zulk een teder vuer in zyne oogen - zoo zoet en zoo liefderyk was zyne stem voor my, - maer nu - nu.....’

Een geheim ontvouwde zich voor den ridder. De dochter der Graven van Vlaenderen, die de bruid van een' Vorst zyn moest, had zich voor eenen man met liefde laten innemen. Die slag had in andere omstandigheden geweldig voor hem geweest, maer nu was hy door al te groote pynen ontroerd om zich daer by nog meer te laten bedroeven; echter verliet hy de Jonkvrouw, en ging afgemat op eenen steen zitten. Hy liet het hoofd in de hand nederzinken en zuchtte stilzwygend, terwyl bitter hartzeer zyne tranen nog meer deed vloeien. Zonder hierop acht te geven, ging de Jonkvrouw dus in hare dwalende rede voort:

‘En ik zal mynen heer vader de hand van Adolf vragen: myne liefde is de loon zyner edelmoedigheid. Terwyl hy de ketens van den Leeuw draegt, wordt hy edeler dan andere heeren die ons hebben verlaten en verraden. Ja, ik bewaer myne trouw-een' eed zoo plechtig breekt men niet - in myn hart woont hy........ Myn vader komt! - Ik zie reeds eene strael....... een heilig licht.....’

Nu vergingen hare woorden in doffe klanken, en hare rede werd onverstaenbaer. Na eenige oogenblikken aldus gesuisd te hebben, bezag zy den neêrgezeten ridder met angst, en hare wezenstrekken werden door eene grammoedige uitdrukking verduisterd. Alhoewel in diepe bedenking verzonken, had de ridder hare

woorden verstaen, en dit had hem grooten troost toegebracht. Het oud edel geslacht van Nieuwland was zonder vlek, en Adolf de eerlykste ridder die hy kende. Om de pynen zyner dochter te verzachten, besloot hy deze liefde met zyne toestemming te begunstigen en stond op:

‘Machteld’ sprak hy ‘Adolf zy u ten bruidegom geschonken, - uw vader geeft hem u.’

Hy dacht dat deze woorden op de Jonkvrouw eene gunstige werking hebben zouden, maer hy verschrikte toen zy hem met dreigende blikken bezag. Door innige pyn gefolterd wist hy niet hoe zich te gedragen en voelde de moed hem begeven. Zonder meer te spreken, vattede hy de hand der kranke maegd en besproeide dezelve met trauen van liefde en smart. Zy rukte weldra hare hand uit de zyne en riep:

‘Deze hand is niet voor eenen Franschman, - zy behoort Adolf. Een valsche ridder, een schaker als gy, mag dezelve niet raken, - Uwe tranen zyn vlekken die de Leeuw met bloed zal uitvagen. Schrik, gy slang! - beef! want het oogenblik naekt. Ziet gy dit bloed op myn kleedsel? - Dit is ook fransch bloed - zie hoe zwart!’ De ridder kon aen zyne martelpynen niet meer weêrstaen, hy viel met smeekend gelaet op zyne twee kniën voor de Jonkvrouw en zuchte:

‘Om de liefde des Heeren, myne rampzalige Machteld, verwerp de liefde uws vaders niet langer. Laet myne droeve reis niet nutteloos zyn. - Kunt gy myne tranen zoo onverschillig aenschouwen, en zal uwe dierbare stem geen enkel troostend woord voortbrengen? Zult gy my van smart voor uwe voeten laten sterven? ô ik

smeek u, gy wien ik het leven gaf, een zoen, ô een zoen van uwen mond..........!’

‘Een zoen!’ riep de Jonkvrouw met afkeer ‘een zoen aen u?’

‘Een woord!’ hernam de ridder ‘noem my uw vader, verstoot my niet meer. Wist gy, myn ongelukkig kind, welke afgryzelyke pynen uwe verwerping my aendoet, kondet gy de benaeuwdheid uws vaders kennen. Maer neen gy dwaelt, de vervolging der Franschen heeft uwe ziel getroffen. ô Wanhoop!’

‘Gy vraegt eenen zoen?’ antwoordde het meisje. ‘Neen. Een zoen aen eenen Franschman? - Ga heen - reik uwe armen zoo niet tot my. Het zyn slangen die het venyn der oneer met zich dragen. ô Raek my niet - houd op booswicht! uw zoen brandt op myn voorhoofd, - hulp! ô hulp!’

Door eene krachtige beweging geraekte zy uit de armen van den ridder en sprong huilend van de bedstede, in haere vervaerdheid liep zy naer den ingang der zael en wilde ontvluchten. De ridder beefde, en sprong augstig voor uit om haer te wederhouden. Hoe verschriklyk was dit tooneel, hoe onbegrypelyk de pyn des ridders! Hy omvatte zyne ongelukkige dochter met eene bange zorg, en poogde haer tot de bedstede terug te brengen, maer zy, in hare dwaling, aenzag hem als eenen vyaud, en vocht met eenen nydigen wederstand tegen haren wanhopigen vader. Door poogingen die bovennatuerlyk schenen, rukte zy zich menigmael uit zyne handen en verplichtte hem haer in de zael te vervolgen; zy huilde vervaerlyk en sloeg hem in hare wederstreving met bitsige kracht. Om haer den uitgang

te beletten, zag de vader zich genoodzaekt, haer met meer geweld te wederhouden, en haer pynlyk in zyne armen te drukken. Van zyne mannenkracht gebruik makende, lief hy het huilende meisje van den grond en plaetste ze terug op het bed. Zy bezag hem met verwytend gelaet, en begon bitter te weenen.

‘Gy hebt de krachten eener maegd overwonnen’ zuchtte zy ‘ô gy valsche ridder! Wat aerzelt gy nu? niemand ziet immers uw verbreken - dan God! Maer die God heeft de dood tusschen ons beide geplaetst. - een graf gaept tusschen ons. Daerom weent gy..........’

De ongelukkige vader was zoo zeer door pyn en smart ontroerd dat hy deze woorden niet hoorde. Hy zettede zich nogmaels vol wanhoop op den steen, en bezag zyn weenend kind met dwalende blikken, onuitsprekelyke folteringen maekten hem sprakeloos en de moed ontviel hem; zyn hoofd zonk machteloos op zyne borst.

Terwyl hadden de oogen van Machteld zich gesloten en zy scheen te slapen. Eene lichte strael van hoop drong in het hart des vaders, deze rust kon zyn leed en de smarten zyner dochter verzachten. In dit gedacht hield hy zich beweegloos en stoorde den slaep der maegd niet: alleenlyk bezag hy haer met liefdevolle blikken, en smaekte nog eenig genot tusschen alle zyne pynen.


Vorige Volgende