Vlaamsche sagen uit den volksmond

[p. 115]

e) Framassons.

146. Het lijk van een vrijmetselaar door den duivel weggehaald.

Over een honderdtal jaren stierf er een bemiddeld persoon, die, volgens het scheen, nog al wat op zijn geweten had, 't Volk zeide, dat het een framasson was, dat zijn ziel in den duivel zijn klauwen zat, en deze ook zijn lichaam had weggehaald; men voegde er bij, dat de familie, om geen argwaan op te wekken, de doodskist met steenen had gevuld.

Een kind dat zijn eerste kommunie ging doen, zoodat het gezuiverd was van alle zonden en de gave van zien had gekregen, zag duivels in de gedaante van zwarte raven, in en uit het kamervenster vliegen, waar zonder twijfel het lijk was geplaatst.

(Heist-op-den-Berg.)

147. De framassons bij nacht te Denderbelle.

Te Denderbelle meent het volk dat de ‘framassons’ bij avond en ontij vergaderen en op een bok, in één nacht, soms honderden uren weg afleggen.

Zij hebben maar te willen, en onmiddellijk wordt hun wensch vervuld. Gewoonlijk hoort er muziek bij dien nachtelijken tocht. Wannes Verberckmoes, van Moorsel (bij Aalst), kwam op zekeren nacht terug van de muziekles, toen hij opeens de schoonste muziek en de vreemdste aria's boven zich, in de lucht, hoorde.

(Denderbelle.)

Over het volksgeloof omtrent de vrijmetselaars, zie: A. DE COCK, Volkssage, 175-183; en Volkskunde, XXIV, 217-224.

[p. 116]

148. De framassons te Wieze.

Ook te Wieze, vóor de hoeve van H..., waren de framassons, des nachts, eens aan 't spelen; de pachteres, die eventjes haar venster had geopend, had ze met eigen oogen gezien en vertelde het 's anderdaags aan al wie het hooren wou.

(Wieze.)

149. Framassons op den hellewagen.

Te Wichelen en in de omstreek zegt men, dat de framassons des avonds vóor de groote hoogdagen door de lucht vliegen; ze zitten dan op den hellewagen, en varen zoo met groot gedruisch door het ruim.

(Wichelen.)

Vgl. boven, de n^rs 142 en 143.