De pelgrimagie van het kindeken Jesus

XV. Capittel.
Jesus wort geleyt naer den Bergh van Calvarien, om aldaer gekruyst te worden, draegende syn Cruys.

DEn aldersoetsten Heere Jesus, met een onuytsprekelyke affectie ende begeerte, ontfangen hebbende de sententie des doodts, ende herkleet zynde, is met haesten geleyt ter plaetse daer het Cruys voor hem bereyt was. Nu volgen voncxkens van liefde: zyt hier aendaghtigh, ô ziele. Den minnelycken Jesus komende by syn Cruys, heeft dat omhelst met een onuytsprekelycke affectie, ende liefde tot onse saligheydt, die op het selve moeste

[p. 490]

volbragt worden. O aldersoetste herte van mynen lieffelycken Heere Jesus, dat soo was brandende van liefde tot my, dat hy soo groote tormenten, ende de doodt selve ontfangt met groote begeerte, ja verlanght om voor my te sterven! O ziele, wat zyt gy sulck een liefde schuldigh! Ende op dat dit u dieper in 't herte gaet, imagineert u dat den soeten Man syn Cruys omhelsende, syn aensicht naer u keert. O lieffelyck gesicht, ô krachtige oogen, die het herte als eenen blixem door gaet, ende met een soet gewelt het zelve doorboort, ende met hemelsche vlammen de affectie ontsteckt als een forneys! dit gevoelen zy die Jesus uyt'er herten lief hebben, ende buyten hem geen vermaeck en begeeren.

Wie sal nu konnen uytspreken, welck een blydschap daer is geweest onder die verwoede honden, die nydige Joden, als Christus verwesen is ter doodt? De geheele Stadt was te kleyn: sulck een geroep, sulck een getier, sulck eenen grooten toeloop was daer om den Sone Godts naer het gerechte te leyden, ende te sien cruycen. Noyt meerder triumphe en was'er ghesien binnen Jerusalem: om welcke te vieren met meerder solemniteyt, soo hebben sy Jesus syn eygen Cruys op geleyt, ende doen dragen, ende voor hem doen gaen eenen trompetter, ende eenen die den standaert van de Justitie vooren droegh: ende achter hem volgden de opperste Priesters te peerde met soldaeten, ende een ontallycke menighte van volck. Hy gaet omringelt met vier wreede beulen, ende wort alsoo geleyt met syn twee medegesellen, te weten twe moordenaers.

Siet eens [seght S. Bonaventura]^(a) met welck geselschap den Sone Godts vereert is geweest. O

(a) Medit. vit. Chr. cap. 77.

[p. 491]

goeden Jesu, welck een schaemte ende schande doen dese uwe vriende u aen! sy vergeselschappen u met moordenaers: ja sy doen noch erger, want sy leggen u op u Cruys, ende doen u dat draegen, het gene men van de moordenaers niet en leest: soo dat gy niet alleen, volgens de Prophetie, van Isaias, met de boose gerekent en zyt, maer oock gehouden zyt als den meester der boose. Heere uwe verduldigheyt is onuytsprekelyck. Aensiet dan, ô ziele, uwen Beminden hier wel, hoe hy gaet heel krom onder het Cruys, geweldelyck hygende: ende hebt medelyden met hem in soo groote pyn, benauwtheden, ende soo groote schande. Och welck een droevige Processie was dit voor onsen Saligmaeker! hy en konde qualyck op syne beenen staen van flauwte, om dat hy nu by naer al syn Bloet uyt gestort hadde, ende noch gaet men hem opleggen dien swaeren balck des Cruys, om die te draghen tot buyten de Stadt op eenen bergh. Volght, ô ziele, uwen soeten Heere met traenen op desen pynelycken wegh; ende weest oock indaghtigh u Cruys achter hem te draghen: Want nu roept hy u met de wercken, het gene hy te vooren geleert hadde met de woorden, seggende: ^(a)Die my wilt volgen, tot de hemelsche glorie, dat hy syn Cruys op neme, ende draeght achter my, ende my volge, in 't lyden. Want die syn Cruys niet op en neemt, door onverduldigheyt in syn lyden, ende my niet en volght, in den pynelycken wegh van penitentie, maer soekt allen sinnelyken troost, genoegten, ende gemack, die en is my niet weerdigh, ende diensvolgens en sal in myne glorie niet comen. Soo dan, ô Christene ziele, den weg der Cruycen is den eenigen wegh der saligheydt, ende daerom die eenen anderen soecken, die bedriegen hun sel-

(a) Matth. 10. & 16.

[p. 492]

ven. Dit is ^(a)den nauwen wegh der saligheyt, ende de enge poorte dese levens, die van weynighe gesocht, ende van noch weyniger gevonden, maer van alderweynigste tot den eynde toe doorwandelt wort. Maer den wyden weg van de aerdsche plaisieren, ende allen sinnelycken troost, die leyt naer de verdoemenisse, wort by naer van een jegelyck in gegaen, soo geestelyck als wereltlyck, ten minsten met den wille: ende meenen dat het genoeg is geen grove sonden te doen tegen de Geboden Godts, ofte hunne beloften; waer in sy hun bedriegen: want aen den rycken, die tusschen de vlammen liggende, riep om eenen druppel waters, en wort niet geseyt, dat hy onrecht gedaen heeft, oft overspel, dronckenschap, oft moorden bedreven heeft, maer dat hy goet ontfangen heeft in syn leven: dat is, in wellustigheyt geleeft heeft. Ende Christus en segt niet: Wee u gy overspeelders, wee u gy dronckaerts, &c. maer: ^(b)Wee u die hier hebt uwe consolatie. Wee u die hier versaet zyt, want ghy sult honger hebben. Wee u die hier lacht, want gy sult weenen Noch den onnutten knecht en wort niet gesmeten in de uyterste duysternisse, om dat hy synen Heere schade gedaen heeft, oft syn talent verquist heeft, maer om dat hy het zelve begravende daer mede geen profyt gedaen en heeft: waer door beteeckent worden de gene, die al den tyt der saligheyt, ende al hunne neerstigheyt ende becommernissen besteden, om aerdsche eere, goet, ofte genoeghten te becomen. Daerom segt den H. Gregorius,^(c) dat het niet genoeg en is geen quaet te doen, maer dat men sich moet daer-en-boven in goede wercken neerstelyck oeffenen, te weten in wercken van penitentie, van bermhertigheyt, van

(a) Matth. 7. Luc. 13.

(b) Luc. 6. Matth. 25.

(c) Hom. 13. in Evang.

[p. 493]

broederlycke liefde, van Godtvruchtigheyt, ende dat met een pure myninge om Godt te behaegen, ende het Ryck der Hemelen te becomen: want die sulcke werken doen om van de menschen gesien, ge-eert, gepresen, oft geloont te zyn, van sulke seght^(a) Christus, dat sy hunnen loon hier hebben ontfangen, ende oversulcks hier naemaels geenen loon te verwachten en hebben.

Laet ons dan, ô ziele, den soeten Jesus in den pynelycken weg des Cruys naervolgen, ende ook met devote Meditatien geselschap houden. Aensiet hem dan met weenende oogen hoe hy gaet al stuypende onder het gewichte van dien swaeren balck, ende met de beenen soo bevende, dat hy schynt alle wylen te vallen. Och wat een torment moet hy lyden in syne schouder, die te vooren met de sweepen open gescheurt zynde, nu verplettert wort van het swaer Cruys! Siet hoe die wreede beulen hem trecken van vooren, by twee eynden van een touwe, die aen synen hals ghebonden is, ende steken hem van achter met de voeten, ende slaen met stocken nu op syn doorsteken hooft, nu op syn bloote handen ofte ermen, hem soo geweldelyck praemende, ende haestende, dat hy dickwils als in onmacht valt ter aerden. O ziele, wat sult gy nu doen, terwylen uwen alderliefsten Jesus daer light onder syn Cruys, t' eynden van synen aessem? Gaet heft hem op soo dickwils als hy valt, ende omhelst hem dan met een teere affectie, hem druckelyck aensiende sonder spreken. Laet dan uytbersten ontallycke versuchtinghen, laet dan vloeyen de beken der traenen, laet dan swieren u gewont herte. O mynen alderliefsten Heere Jesus, hoe swaer is u geweest het pack van myne sonden.

(a) Matth. 6.

[p. 494]

^(a)Hier en tusschen onse L. Vrouwe, niet konnende by haeren Sone komen, nochte hem sien, door de groote menighte des volcks, is met Joannes, en haere ander gesellinnen gegaen door eenen anderen korteren weg, ende heeft hem buyten de poorte verwacht op den wegh, daer hy moest passeren. Sy hem siende ten lesten aencomen, geladen met dat swaer hout, het welck sy noch niet gesien en hadde, viel van haer selven door benauwtheyt, ende bleef een weynigh tyts als doodt, rustende op den erm van Joannes Komende dan tot haer selven, meenende by Jesus te gaen, die nu heel by was; maer 't en wiert haer niet toegelaeten van de beulen, die hem met haesten voorts dreven, soo dat sy hem, noch hy haer niet een woort en konden spreken, alleenelyck in 't passeren door malcanders gesicht met het sweet der droefheyt malkanders herten wondende.

Siet nu, ô Ziele, hoe dat Jesus beginnende te klimmen op den Bergh van Calvarien, ten lesten soo moede ende flauw wordt, dat hy niet meer voorts een kan, als wanneer die beulen met een onmenschelycke wreetheydt op het onnoosel Lam roepen ende slaen, gelyck de voer-lieden op hunne peerden, ende poogen hem met gewelt voorts te dryven, schuppende van achter met voeten, ende treckende van vooren met koorde, die vast is aen synen hals, ende sleypen hem twee oft dry stappen verre als eenen hont. Eylaes armen Jesus, in welcke handen zyt gy gecomen! Eylaes onnoosel Lam, hoe zydy mishandelt tusschen de klauwen van die grypende wolven! Hebt, ô ziele, medelyden met uwen soeten Meester, want hy is in groote benauwtheyt, ja in den uytersten noot, ende heft hem wederom van der aerden, ende troost hem ten minsten met uwe traenen.

(a) S. Bonav. Medit. vit. Chr. c. 77.

[p. 495]

Siende dan die boose wichen dat Jesus het Cruys niet meer dragen en konde, ende vreesende dat hy wel op den wegh mochte beswycken, ende sterven eer sy toe-quamen,^(a) soo hebben sy daer eenen Lants man vast gegrepen, die van syne hofstede quam, genaemt Simon Syrenus, ende hebben hem het Cruys doen dragen tot boven op den Berg, Jesus voor leydende gebonden als eenen moordenaer, Ende soo volghden veele devote Vrouwen, die uyt compassie weenden en lamenteerden, soo heeft Jesus, hem keerende tot hun gheseyt: ^(b)Dochters van Jerusalem en weent niet over my, maer weent over u selven, ende over uwe kinderen: want is't dat sy soo doen in het groene hout, wat salder geschieden in 't drooge.

(a) Luc. 2.

(b) Luc. 23.