|
| |
| |
| |
Tweede deel van de Pelgrimagie Jesu Christi, Ofte Inwendige minnelijcke Conversatie met Jesus in sijne lastige Voyagien, Travalien, Ongemacken Predicatien, wondere Wercken ende Vervolgingen, &c.
I. Capittel.
Wat Jesus gedaen heeft van het twaelfste jaer tot het dertighste syn 's Levens.
ONsen Heere Jesus (seght S. Bonaventura c. 15. vit. Chr. sparsim) sijnde wedergekeert van den Tempel ende Jerusalem met sijne Ouders in de Stadt van Nazareth, was hun onderdanigh, ende heeft aldaer met hun gewoont van dien tydt af tot het beginsel van het dertighste jaer syns levens. Voorts wy en vinden in de H. Schrifture niet dat hy geheel desen tydt iet gedaen heeft: welck schynt seer te verwonderen. Heeft dan den Heere soo lange ledigh geweest, sonder iet te doen weert om geschreven te zyn? Want hadde hy iet loffelijcks uytgerecht, daer soude iemandt van de Evangelisten daer van mentie gemaeckt hebben, gelijck van alle sijne andere wercken. Wat zullen wy dan peysen dat hy gedaen heeft? Maer let wel hier op, ende gy zult sien dat hy niet doende, seer groote saecken uytgevrocht heeft. Want geheel sijn leven is vol Mysterien: ende daerom gelijck hy deugdelijck gevrocht heeft, soo heeft hy oock deugdelijck ledigh geweest.
| |
| |
Soo dan den oppersten Meester, die ons naermaels leeren moeste de deughden, ende den weg des levens, heeft van sijne jonckheyt af sy selven begonst te oeffenen in deughdelijcke wercken: maer op een wonderlijcke onbekende, ende ongehoorde maniere: te weten, sy selven dragende voor de menschen als onnut, verworpen ende slecht; het welck men devotelijck mag preysen, sonder lichtveerdelijck te affirméren. Want gelijck ick noch geseyt hebbe, al het gene van Jesus niet uytdruckelijck geschreven en staet, en wil ick niet affiméren oft als seker houden staen: maer alleenelijck voor-houden gelijck een devote meditatie vereyscht.
Jesus vertrock hem dan van alle geselschap ende conversatie der menschen Hy gink op sijne tyden naer de Synagoge, te weten de Kercke oft bidt-plaetse der Joden, alwaer hy lange bleef in't gebet sy selve altydts houdende in de verworpenste plaetse. Hy keerde stillekens naer huys; alwaer hy sijne Moeder ende voester-Vader somtyts holp in eenige wercken. Hy was gaende ende keerende door de menschen, al of hy geen menschen en sag. Een jegelijck verwonderde hem, dat een soo schoonen jongelink niet met allen en dede dat lofweerdigh was. Want sy waren veel van hem verwachtende, door dien dat als hy noch een Kindt was (gelijk den H. Text segt Luc.2.) Hy voorderde in jaeren en wysheyt voor Godt, ende voor de menschen: meer nu groot geworden zynde van sijn twaelfste tot sijn dertighste jaer, hy en dede niet dat mannelyk ofte loffelijck was. Hierom verwonderden hun veel, ende spotteden met hem, seggende: dit is immers wel eenen legaert, eenen idioot, eenen onnutten mensch van geender weerden, eenen slechterick, die het niet wel vast en heeft. Hy en | |
| |
leert noch lesen noch schryven: het sal eens eenen grooten botterick zyn. Men wees hem met de vingers, men schuyffelde achter hem, als hy passeerde op de straeten, ende men gaf hem spottelijcke namen. Dies niet tegenstaende hiel Jesus vastelijck dese maniere van leven; soo dat hy gemeynelijck van een jder gehouden wiert voor seer slecht ende niet wel wys; welck den Propheet in sijnen Persoon wel voorseyt heeft Psalm. 21. Ik ben het verwyt der menschen, ende het verworpelinck des volcks.
Siet gy wel wat Jesus gedaen heeft ledigh sijnde? Hy hiel sy selven (gelijck ick geseydt hebbe) slecht ende verworpen voor de menschen. Dunckt u dat luttel te wesen? Hy en hadde het niet van doen, maer ick, Voorwaer in alle onse wercken ofte oeffeningen, my en dunckt geen swaerder ofte moeyelijcker te wesen, als dit. Ick meen dat hy tot den oppersten graet gecomen is, die sy selven soo verwonnen heeft, ende sijnen eygen sin ende hoogen moet soo treet onder de voeten, dat hy uyt'er herten en sonder geveynstheyt wenscht niet geacht ofte gekendt te zyn, maer versmaet ende verworpen te worden. Dit achte ick meer als Steden te overweldigen gelijck Salomon seght Prov. 16. Beter is eenen verduligen, als eenen stercken man; ende die eerschapt over sijn eygen gemoet, als eenen verwinner der Steden.
Soo dan soo lange als gy tot desen graet noch niet gecomen en zyt, peyst dat gy noch niet me allen gedaen en hebt. Want aengesien dat wy al te samen in der waerheyt onnut zyn oock als wy alles wel gedaen hebben, gelijck den Heere selve seght (Luc. 17.) soo lange als wy in den graet van dese gewillige verworpentheyt niet en zyn, wy zyn, noch verre van de waerheydt, maer | |
| |
wandelen ende staen in ydelheydt. Want den Apostel seght Gal. 6. die meent dat hy iet is, daer hy niet en is, die verleyt sy selven. Is't dat gy my dan vraeght waerom dat Jesus aldus gedaen heeft? Ick antwoorde u, niet om dat hy het van doen hadde; maer om ons te onderwysen; ende daerom, is't dat wy niet en leere, zyn wy sonder excusie. Het is voorwaer een abominabel saecke, is 't dat eenen worm ende spyse der wormen sich verheft, daer den Heere der Majestydt sich soo verootmoedight ende verworpen heeft.
Van dit gevoelen schynt den H. Bernardus ook te wesen als hy seght Serm. 1. in Epiph. Com. Hoe lange sult gy, ô kracht ende wysheyt Godts, als eenen krancken ende onwysen schuylen onder het volck? Hoe lange sult gy, ô Edelen Koninck, ende Koninck des Hemels, lyden dat men u meyne ende noeme den Sone van eenen Timmerman? Doch wat hier van is ofte niet, het dunckt my seer devoot, dit alsoo te mediteren. Want gy kont hier uyt trecken, hoe Jesus gedaen heeft; seggende, Leert van my, want ick ben sachtmoedig en ootmoedigh van herte.
Voorwaer niet sonder reden en heeft hy dese deught soo bemint; want hy wiste dat, gelijck het fondament van alle sonden de hooveerdigheyt is, soo is het fondament van alle deughden ende saligheyt de ootmoedigheydt. Sonder dit fondament is het al te vergeefs dat wy bouwen.
Voorts hoe dat wy dese deught souden verkrygen leert ons hier Jesus; te weten sy selven houdende als slecht ende verworpen, soo in sijn eygen al in eens anders oogen, ende dat in geduerighe oeffeninghe van verworpene wercken. Gaet dan ende doet oock alsoo, wilt ghy de deught van ootmoedigheyt verkrygen. Want (gelijck den H. Bernardus segt; Epist. 87. ad. Oger.) | |
| |
De verootmoedinge ende versmaetheydt is den wegh tot de ootmoedigheyt.
Maer laet ons keeren om in te sien de actien ende het leven van onsen speigel Jesus Christus: want dit is ons principaelste voornemen. Maekt u selven dan tot alles tegenwoordigh. Aensiet eens de Alderheylighste Familie, leydende een arm ende ootmoedigh leven; de welcke al is sy nochtans seer edel ende verheven. Den Ouden H. Joseph dede sijn beste om den armen kost te winnen met timmeren. Onse L. Vrouwe vrocht oock met de naelde ende spinrock. Sy dede oock de andere diensten des huysgesins, die menighvuldigh zyn. Sy maeckte den kost gereet voor haeren Bruydegom ende Sone, ende besorghde andere nootsaeckelijckheden: want sy en hadde geen Dienst bode. Hebt dan medelyden met haer, die soo moeste wercken: hebt oock medelijden met Jesus, die sijn Moeder holp in al dat hy konde. Want, gelijck hy seght, hy en is niet gekomen om gedient te worden, maer om te dienen. Meynt gy dan niet, dat hy sijne Moeder holp in de tafel te decken, in de bedden te schicken, ende in andere secrete dingen vanden huyse. Aensiet hem dan hoe neerstig hy hem besig hout in dese ootmoedige wercken: aensiet oock desgelijcks de H. Moeder.
Daer-en boven aenmerckt oock met devotie hoe sy alle dry t' saemen eten, sittende aen een kleyn tafelken, niet delicate en uytgelesen, maer sobere maeltyden houdende: ende hoe sy daer vriendelijck t' saemen kouten, niet met ydele ende pylige woorden, maer propoosten vol van wysheyt ende den H. Geest, soo dat sy niet min de zielen en spysden als de lichaemen. Aenmerckt desgelijcks hoe sy naer dusdanige recriatie hun vertrecken in hunne camerkens om te bidden. Imgagineert u | |
| |
dry kleyne slaep-camerkens, te weten voor elck een: want het huys en was niet groot, maer kleyn: ende aensiet den soeten Jesus hoe hy in sijn camerken allen avont hem nederleght in een hoecxken om te slaepen soo verworpelijck ende slechtelijck gelijck een van 't arm volcxken. In deser manieren behoort gy hem allen avont met medelijden te aenschouwen.
O verborgen Godt, waerom hebdy dit alderonnooselste Lichaem soo verdruckt? want het ballinckschap van eenen nacht alleen was genoegsaem tot verlossinge van geheel de werelt. Maer uwe ongemeten liefde heeft u daer toe bedwongen, die u geweldighlijck gedreven heeft om het verloren schaep te soecken, ende op uwe schouderen te dragen naer de Hemelsche Weyden. Gy Koninck der Koningen, ende eeuwighen Godt, die het gebreck van allen zyt verlichtende, een jder van alles seer overvloedelijck voorsiende, naer den eysch van hunne conditie; hebt voor u selven den tydt van soo veel jaeren vercoren, soo groote armoede, verworpentheyt ende strengigheyt, in waecken ende slapen, in vasten ende eten, eyndelinge in u doen ende laeten.
Waer zyn sy nu de gene, die soo sorgvuldelyck soecken te ruste, ende consolatie hunder lichaemen, curieuse ende verscheyde çieraeten? Sulcks en leeren sy niet in de schole van desen Meester. Laet ons dan desen alderwysten Meester in ootmoedigheyt, armoede, castydinge des lichaems ende arbeyt naervolgen, naer den raet van den Apostel, met den simpelen kost ende kleeren ons te vreden houdende; mitsgaders in alle deugden ende geestelijcke Oeffeningen; seer neerstelijck ende sonder ophouden trachtende tot een saligh eynde. Tot hier toe zyn het de woorden van S Bonaventura.
| |
| |
Nu dan Godtminnende Ziele, gaet besoeckt Jesus dickwils te Nazareth, hout hem al om geselschap, ende deelt wat mede van de spotternyen, die hem van alle kanten aengedaen worden. Helpt hem in alle sijnen arbeyt. Volght hem naer als hy in eensamige plaetsen gaet, sucht ende weent met hem, want hy dit seer dickwils gedaen heeft. Valt dickwils voor hem op uwe knien, kust sijne voeten, en wastse met uwe traenen: omhelstse soo lange, tot dat gy van hem een troostelijck woordeken mooght ontfangen. Och doet dit levendigh ende met eenen brandenden yver, ende zyt versekert dat hy u niet ongetroost en sal laeten gaen. Maer in alle uwe handelingen met hem, peyst altyts t' samen dat de Godtheyt in dat Lichaem particulierlyk is, vastelijck betrouwende dat gy het selve aensiende oft aenraeckende, oft van hem gesien zynde, ontfangt door sijne oogen, ofte handen, ofte voeten, welcke gy aenraeckt, eenige verborgen Goddelijcke influentie. Ende dese maniere sal in u veroorsaecken een groote eerbiedinge tot Jesus, ende veel meer leeren ende doen smaecken, als ick u lieden kan seggen. Onthout dit wel voor alle de naervolgende Capittels.
|
|
Auteursrechtvrij