| |
XIV. Capittel.
Wat het Kindeken Jesus gedaen heeft binnen dry dagen dat het verloren was. Uyt den H. Bernardus.
GY versoeckt van my liefsten Sone dat ick uyt de Lesse van 't Evangelie, in het welcke ons vertelt wort 't gene het twaelf-jaerigh Kindt Jesus gedaen heeft, eenighe verweckselen der godtvruchtige Meditatien, ende heylige liefde soude trecken, ende u by geschrifte over-senden. Den Bode sprack noch dese woorden van u godtvruchtigh versoeck ende siet ick gevoelde terstont | |
| |
in 't binnenste myns herten, uyt hoedanige, uyt hoe groote, uyt hoe vierige, ende uyt hoe soete affectien U.L. dit was versoeckende; als dan is my te vooren gecomen waer ick somtyts geweest hebbe, wat ick al-te-met gevoelt hebbe, ende wat in my dese Evangelische woorden ondertusschen gevrocht hebben, als sy gelesen ofte gesongen wirden. Ick ellendige hebbe ommegesien, ende gemerckt hoe verre ick achter den rugge de soete ende genoechelycke zaken gelaten hebbe: hoe verre my de banden van sorgvuldigheyt ende becommernissen af-getrocken hebben, soo dat het gene myn ziele als dan niet aenraecken en wilde, nu door de benautheyt, myne spyse geworden is. Dit hebbe ik gedachtig geweest, ende in my myne ziele uytgestort; wanneer den Heere sijne handt uytstekende, myn herte geraeckt heeft, ende versoet met de zalve van sijne bermhertigheyt. Als dan wiert ick oock gewaer in de manieren van u ondersoecken, welck een klaerheyt ende licht uwe affectie my was instortende, als gy versocht onderricht te wesen, waer dat het Kindt Jesus geweest heeft, waer dat het geherberght is geweest, met wat spyse het opgevoedt is geweest, met wiens geselschap het hem vermaeckt heeft, ende in wat saecken het hem becommert heeft, geduerende dese dry dagen, dat het van sijne Moeder gesocht is geweest.
Ick gevoele mijnen Sone met welcke affectie, ende met welcke traenen gy dese dingen in uwe heylige gebeden van Jesus zelve gewent zyt te vraegen: als wanneer voor de oogen uws herten het lieffelijck Beeldt van dit soete Kindt is verschynende, ende als gy dit alderschoonste Aensicht door inwendige verbeldinge u selven zyt voorhoudende; ende als wanneer gy die alder- | |
| |
schoonste ende lieffelijcke oogskens in u gevoelt seer soetelijck stralen, als dan (soo het my dunkt) roept gy uyt de binnenste affectie: O aldersoetste Kindt! waer waert gy? waer ruste gy? welck was uwe herberge? welck was u geselschap? waert gy in den Hemel? oft waert gy op der aerden? waert gy u ergens houdende in een huys, ofte wel met eenige kinderkens van uwe oude kennissen een heymelycke plaetse, hun instortende de verborgenthede van uwe Goddelijcke secreten, volgens de woorden van 't H. Evangelie: Laet de kleyne by my komen Matth 9. Geluckigh waeren sy, die soo veel dagen uwe tegenwoordigheyt soo gemeynsamelijck mochten genieten. Maer wat is dit mynen soeten Heere, dat gy met uwe soekende weenende en versuchtende Moeder geen medelyden en had, want sy ende uwen Vader droevig sijnde sochten u. Ende gy mijne soetste Vrouwe, waerom socht gy den Heere, welcke gy wiste Godt te wesen? Waert gy misschien vreesende dat hem den honger ofte de koude quellen, ofte dat hy van iemant soude mishandelt worden? Is 't dan hy niet, die alle dingen spyst ende voedt, die het hoey van den Acker, dat heden is, ende morgen in den oven gesteken wort, beter bekleet ende verçiert, als Salomon was in sijne glorie? Maer ô myne liefste Vrouwe (dat ick segge met uwen Vrede) waerom hebt gy uwen aldersoetsten Sone soo lichtelyck verloren, soo onsorgvuldelyck bewaert, ende soo laet gewaer geweest dat hy gebrack? Och oft my uwen liefsten Sone Jesus zelve geweerdigde te inspireren, wat hy u aldus zoeckende, aldus vraegende, ende aldus brandende van liefde door inwendige inspraecke, geantwoort heeft, op dat ick u bekende saecken soude mogen schryven, ende gemaeckte dingen soude mogen geven [....]oeven.
| |
| |
Als Jesus dan geworden was twaelf jaeren out, zoo sy gingen naar Jerusalem, volgens de gewoonte van den Feestdag, ende wederom komende, is het Kindt Jesus gebleven te Ierusalem. Ten eersten, op dat ons niet en ontvliede de soetigheyt van dese Historie, men moet weten dat de Joden gaende naer den Feestdag, de Mans gingen al t' saemen verscheyde van de Vrouwen, die oock t' saemen gingen, gescheyden van de Mans, op dat niemant hem vervuylen en soude: want volgens 't Gebodt van de Weth, niemant en mochte in de H. Solemniteyten, tegenwoordig zyn, als alleenelyck de suyvere. Ende hierom is het wel te gelooven, dat het lieffelijck Kindt Jesus op desen wegh zynde, somtyts aen sijne Moeder, ende de Vrouwen die met haer waeren, de soetigheyt van sijne tegenwoordigheyt gejont heeft.
Laet ons dan peysen hoe groot hun geluck is geweest, die soo veel dagen dit lieffelyck Aenschyn gesien, ende sijne honing vloeyende woorden gehoort hebben, merckende in een mensch ende kindt sommige teeckens van hemelsche kracht, ende onder de t' saemen spraecken gevoelende sommige straelen der verborgen Goddelyke Wysheyt. De Ouderlingen staen verbaest, de Jongelingen verwonderen hun, ende de Kinderen van sijne ouden worden verschrickt door de gestadigheyt van syne manieren, ende 't gewichte van sijne woorden, want ick meene dat'er in dat Alerschoonste aenschyn, sulck een Hemelsche bevalligheyt verschenen heeft, die alle de oogen tot haer was treckende, ende alle de ooren dede toeluysteren, ende alle de affectien was grondelyck ontstekende. Siet eens (ick bidde u) hoe dat dit soet Engelken van een jegelyck wort genomen, van een jegelyck aengetrocken. De Oude die kus- | |
| |
sent, de Jonge die omhelsent, ende de kinders bewysent eerbiedinge. Welcke traenen stortende kinders als het te lange van de Mans gehouden wordt! welcke clachten vande Vrouwen, als het wat langer by den Vader ende sijn geselschap bleef! Ick geloove dat sy al riepen uyt den gront des herten, met de geestelycke Bruyt: Dat hy my kusse met den kus sijns mondts. Cant. 7. Ende de Kinderen die naer sijne tegenwoordigheyt waren versuchtende, ende onder het geselschap der Ouderlingen sig niet en derfden steken, mochten oock wel seggen: Wie sal my geven u mynen Broeder, suygende de borsten van myne Moeder, op dat ick u buyten mag vinden, ende kussen. Cant. 8. Als sy dan met dese genoegte waeren ingaende de H. Stadt, aensiet eens (ick bidde u) den heyligen twist, die daer tusschen dese Familien, die allegaeder begeerden met de aldersoetste tegenwoordigheyt van dit Kindt vereert, ende verheugt te worden. Ende geluckig was hy, die de overhandt hadde.
Misschien is dit de oorsaecke geweest, dat Jesus Ouders, volbracht hebbende de Solemniteyten, ende naer huys keerende niet gewaer en wirden dat hy in Jerusalem bleef; ende een ieder van hun meenende dat hy met de ander was, als den genen die van yder begeert, en van een yder versocht was. De ouders dan en wierden niet gewaer dat het Kindt Jesus hun gebrack, tot dat sy volbragt hebbende eenen geheelen dagh reysens, hem gesocht hebben onder de Familien van hunne Magen ende Bekende, die met hun tot den Feestdagh gecomen waeren: ende hem niet vindende, zyn gekeert in Jerusalem; alwaar sy naer den derden dag hem gevonden hebben in den Tempel.
Geduerende dese dry dagen, waer waert gy, ô soeten Jesu? Wie heeft u te eten en te drincken ge- | |
| |
geven? wie heeft uwe schoentjes afgetrocken? wie heeft uwe kinderlycke ledekens gebaedt ende gesalft? ick weet sekerlyk, dat gy gewilliglyk aengenomen hebt onse kranckheyt, ook getoont hebt u macht, als gy wilde; soo dat gy als het u beliefde, dese diensten niet van doen en hadt. Waer waert gy dan ô soeten Jesu? Van alle dese dingen mag men eenig gevoelen ofte opinie hebben sonder nochtans jet lichtveerdelyk voor seker te seggen, wat sal ick dan seggen mynen Godt? hebt gy misschien om u in alle onse armoede gelyck te maecken, ende de ellenden van onse menschelycke natuere in u te nemen, als een arm bedelaers kindt, van deure tot deure u broodt gebeden? wie sal my geven dat ick vande stucxkens broodt, welck dit goddelyck Kindt gebedelt ende vergadert heeft, deelachtig wesen mag; ofte ten minsten, dat ick van de overblyfselen van dese goddelycke spyse magh gevoet worden.
Maer om dit verborgen secreet te keeren tot een hooger gevoelen, laet ons mediteren dat het Kindt Jesus den eersten dag sy zelven gepresenteert heeft voor het Aenschyn van synen Hemelschen Vader, voor synen goddelycken Throon in het Hemelsch Paleys, om met hem als een mensch sig te beraeden, nopende de orden en maniere, op welcke het volbrengen soude syne gehoorsaemheyt, inde verlossinge van het menschelycke geslachte, met hem handelende van de instellinghe des Doopsels, van de verkiesinge der Discipelen, van de Predicatien des Evangeliums, van de Mirakels, ende ten lesten van syne Passie, ende Verryssenisse: Alle welcke zaecken op een Goddelycke maniere geschickt zynde, soo heeft het op den tweeden dag de zoetigheyt van syn Aenschyn gejont aen de Chooren der Engelen, ende hun ver- | |
| |
condigende dat de oude ruinen van de Hemelsche Stadt haest souden weder opgerecht worden, soo is de geheele Stadt Godts met blydschap vervult geweest. Op den derden dag heeft hy de Patriarchen ende Propheten, die noch in het voorgeborgte der hellen waeren, met syn lieffelycke tegenwoordigheyt uyt'er maten verheugt, ende hun syn eygen Aenschyn toonende, heeft bevestigt 't gene sy lange te vooren van Simeon gehoort hadden: ende hun lang vertoeven met de belofte van de aenstaende verlossinge seer vertroostende, heeftse allegader seer verblyt, ende goeden moet gegeven. Met reden dan wort hy den derden dag gevonden in den Tempel, in het midden der Doctoren ende Ouderlingen; op dat hy de schickinge van synen Vader, over de verlossinge der menschen, gelyck hyse vercondigt hadde aen de Engelen, ende de Heylige Vaders die overleden waeren, alsoo ook de zelve in den H. Tempel van Ierusalem, ende namentlyck aen de Doctoren, die den aldercostelyksten schat van dese belofte in de H. Schrifture gesloten, bewaerden, allengskens soude openbaeren, eerst hoorende ende vraegende, ende daer naer de H. Mysterien ontdeckende; soo dat sy al verwondert wierden over sijne voorsichtigheyt, ende wyse antwoorden. Maer segt my eens myne Vrouwe, Moeder van mynen Heere, welcke verwonderinge, ende blydschap uwe Ziele vervult heeft, als gy u aldersoetste Soontje, ende Heere Jesus vont, niet onder de kinderen, maer onder de Doctoren, als gy saegt dat sy al met verbaestheyt dit Hemelsch Kindt aensagen, een ieder soo cleyn als groot, soo geleert als ongeleert, staende verstelt, ende sprekende onder malcanderen van syne groote voorsichtigheyt, ende wyse antwoorden. Gy moogt alsdan wel seggen, hebbende den soeten Engel tus- | |
| |
schen uwe armen: nu heb ick gevonden, die myn Ziele bemint: Ick heb hem vast, ende 'k en sal hem niet laeten gaen. Cant. 3. Hout hem vast, ô soete Vrouwe, hout hem, dien gy bemint: ende vergelt syn dry daegs af wesen, verdobbelende in syne soete omhelsinge, uwe Hemelsche wellusten.
Maer Sone (segt sy) wat hebt gy ons gedaen want siet, ick ende uwen Vader droevigh zynde, hebben u gesocht. Ick vraege u wederom myne Vrouwe, waerom waert gy droevig? Ick geloove dat gy noch coude, noch honger, noch dorst en vreesde voor u Kindt, welck gy wel wiste Godt te wesen. Gy waert dan alleenelyck u beclaegende, dat gy soo lange de onuytsprekelycke wellusten van syne tegenwoordigheydt moeste derven. Want Jesus is aen de gene, die hem lief hebben, soo soet om smaecken, soo schoon om sien, ende soo lieffelyk om t' omhelsen, dat ook syn cort af wesen veroorsaeckt aen hun een aldergrootste droefheyt.
|
|