|
| |
| |
| |
I.C.
Gelvck-wensinghe
Aen den erent-festen ende hoogh-gheleerden Heer
Geeraert Marcellvs, Raet ende Pensionaris der stede van der Goude: en De eerbare ende segen-rijcke Ionck-vrou, Catharina vander - Bvrch,
Als de selve te samen in echten-staet werden vergadert binnen de stadt Dordrecht, den 8. November. 1633.
| |
| |
Gelvck-wensinghe.
INdien mijn eerste jeught, mijn aengename jaren,
Mijn soete lente-tijt, noch in haer groente waren,
Ghy sout in dit gheval, Marcellus weerde vrient,
Ghy sout van mijn ghedicht ten vollen zyn ghedient,
Maer nu mijn ouden dagh, mijn winter komt ghenaken,
Die my heeft onderstaen een witten baert te maken,
Soo voel ick dat mijn geest sijn eersten drift verlieft,
En met een ander hayr een ander leven kiest,
Al wat ick menigh-mael te voren heb ghepresen,
Dat krijght in my voortaen dat heeft een ander wesen,
Ten gaet ons heden niet ghelijck het eertijts gingh;
De tijdt de snelle tijdt verandert alle dingh.
Waer draeght een dorre struyck van koude nu bevrosen
Ofaerdigh boom-gewas, of aengename rosen?
| |
| |
Al wat des somers spruyt, en gulle botten maeckt,
Dat wort een kale stock wanneer de winter naeckt.
Een vrolrok Bruyts-gesangh en wil geen droeve sinnen,
Maer die van soete vreught haer laten overwinnen;
Dus wie een aerdigh veers wil brengen in de feest,
Die dicht en immermeer als met een blijde geest.
Maer hoe kan my vermaeck of blijschap overkomen?
Mijn lieve wederhelft is van my wech genomen,
Mijn vreugt, mijns hertsens wensch, mijn troost, en gansche lust,
Die is in haer alleen ten vollen uytgeblust,
Ick heb in mijne tijt haer soete jeught ghenoten,
Mijn borst in haere borst niet selden uytgegoten;
Nu mis ick dat vermaeck, en in haer droevigh graf
Daer legh ick alle drift tot echte banden af.
Maer hoe? sal ick geklagh in uwe feeste brengen?
Sal ick mijn her ten-leet met uwe vreughde mengen?
Neen vrient, ick wil een wijl my voegen na den tijt,
'Ken wil niet droevigh zyn terwijl ghy vrolick zyt.
| |
| |
Doch ghy noch evenwel verwacht geen blijde sangen,
Die met een soet gevley de teere sinnen vangen,
Verwacht geen boertigh jock, geen jonge lieden praet,
Verwacht geen soet ghequeel dat op de feeste slaet,
De Bruyt met haer ghevolgh nae rechten eysch te prijsen,
En met een soet gedicht haer gaven aen te wijsen,
En is mijn sake niet: dat mach een ander doen
Wiens oog noch heden swiert ontrent het jeughdig groen,
Ontrent den maegden-bergh: laet die de Bruyt beschrijven,
Laet die, als in het gout, haer aerdigh wesen drijven,
Laet die haer geestigh oogh dat glans en vlammens chiet
Begrijpen in ghedicht, of in een geestigh liet:
Laet die het aerdigh waes van haere teere wangen,
By niemant oyt ghesien als met een soet verlangen.
Laet die haer rooden mont, haer lippen als corael,
Vertoonen nae de kunst in ongemeene tael.
Laet die haer soeten aert, haer wel-gemaeckte leden,
Haer teer en eerbaer root, haer onbevleckte seden,
| |
| |
Laet die haer heus gelact hier brengen aen den dagh,
En wat in dit gheval de penne geven mach,
Laet die noch boven al hier komen openbaren,
En singen met de stem, of spelen op de snaren,
Hoe al de grage jeugt ontrent haer deure liep,
En staegh in grooten ernst om haere gunste riep,
Wat yder ondernam om haere teere sinnen
Door kunst en soet beleyt voor hem te mogen winnen.
Hoe schrap Marcellus stont, benaeut tot aen de ziel,
Eer hy in dit ghevecht den prijs alleen behiel.
Hoe dat zyn soete tongh, door heus en deftigh spreken,
Hoe dat zyn rappe geest de slagen moeste breken,
Hoe dat zyn geestigh breyn zyn kracht hier in bewees,
En in de diepste noot tot meerder hooghte rees.
Leert kunsten, soete jeught, leert alle goede boecken
Door gronden met verstant, en neerstigh ondersoecken;
Niet slechts om, als het dient, te pleyten voor den Raet,
Niet slechts om, na den eysch, te spreken voor den staet.
| |
| |
Niet slechts om eenigh mensch met reden los te krijgen,
Als yder is verbaest, en alle tongen swijgen;
Maer om gheleert te zyn oock daermen vierigh mint,
En met een soete tongh een schoone vryster wint.
Al wat men heeft gheleert, al wat men heeft ghelesen,
Dat kan, oock even hier, sijn meester dienstigh wesen;
Ghelijck in dit gheval Marcellus heeft ghetoont,
En met soo weerden pant ten lesten is gheloont.
Maer boven alle dingh soo laet hem niet vergeten
De vryers onser stadtin haest te laten weten,
Dat yder happigh sy, en uyt sijn oogen sie,
Dat yder diepe gunst aen sijn geminde bie,
Dat yder doe met ernst de vreemde vissers swichten,
Dat sy uyt onsen stroom geen fuycken meer en lichten;
'Tis nut dat yder een op sijne waters blijft,
Tot dat ons eygen volck ten vollen is gherijft,
Van al dit soet beslagh moet ghy, ô Rover, quelen,
Moet ghy in onse tael een aerdigh deuntjen spelen:
| |
| |
Voor vryster Roomsche tael, die niet een vryster kan!
Spreeckt Hollants, lieve vrient, soo leestet alle-man,
Voor my ick swijge stil, van minne-brant te spreken
Dat kan oock even selfs een killigh hert ontsteken;
En dat en is geen werck dat mijnen geest vernoeght.
Of dat een grijsen baert en oude jaeren voeght.
Ick wil, gheluckigh paer, aen uwe feest vereeren
Wat my in dit gheval de tijt heeft konnen leeren,
Ick wil u (met verlof) gaen leggen in den mont
Wat my oyt wel beviel ontrent het echte-bont,
Voor eerst heb ick ghestaegh, en op verscheyde stonden,
Of in mijn eygen huys, of elders onder-vonden,
Dat noyt het echte paer soo nutten huys-raet vint
Als dit ghewenste lot, Twee herten eens ghesint.
Met vrien tschap op te staen, met vrede weder slapen,
Dat is een soeter vreught als hondert vette schapen,
Als al't ghemeste vee en al het groot beslach
Dat yemant voor de lust op tafel brengen.
| |
| |
Ghy daerom, weerde paer, soeckt rust in alle saken,
En laet geen droeve twist tot uwe kamer naken,
Verbant met alle kracht verbant de wrange spijt,
En drijst de gramschap uyt, en dat voor alle tijt.
Ick weet het voor ghewis, dat ghy u leven dagen
Geen dingh in meerder ernst nae desen sult beklagen,
Als dat ghy oyt een uyr, een snick, een kleyne stont,
Hebt aen een gram men sin of aen den twist ghejont,
Ghy sult in tegendeel veel troost in u bevinden,
Indienje vinnigh bloet hebt weten in te binden,
Indien u gansche vreught was onder u ghemeen,
En hebt in al's gheweest als schapen onder een.
Het tweede trou-beright dat ick heb konnen mercken.
Bequam het echte volck in haer bedrijf te stercken;
Is dat te geener stont haer liefde dient ghegront,
Of op een jeughdigh lijf, of op een rooden mont,
Die stylen zyn te swack om dat ghebou te dragen,
En wijcken al te licht voor alle quade vlagen:
| |
| |
V dient een stijver balck daer op ghy steunen meught;
Dat is een vaste gront van onbeveynsde deught.
Daer blijft een innigh vyer al is het lijf vervrosen,
Daer blijft een soete reuck oock in de dorre rosen:
Wie, als hy paren wou, op eer en vroomheyt sagh,
Die hout een stage vreught oock in den ouden dagh,
Ick wil hier voor het lest een derden regel setten,
Daer op het echte paer voor al behoort te letten;
Het is de soetste plicht voor wijf en echte man,
Dat yder in zyn deel vernoegen vinden kan,
Indien men is ghesint sijn herte soo te buygen,
Om uyt zyn bed-genoot sijn vollen lust te suygen,
En dat het gansche stuck hier toe wert aengeleyt;
Soo is voor dat ghesin ghewisse vreught bereyt.
My zyn nu twee-mael thien en vijf geheele jaren,
Terwijl ick ben ghepart, in haesten wech ghevaren,
En ick en weet geen dinck my soeter aen de ziel,
Als dat ick dese plicht gheduerigh onderhiel.
| |
| |
Ick kan het voor ghewis, ick kan het heden seggen,
Ick kan het als een pant in uwen boesem leggen,
Dat wy uyt dit beleyt ghenoten meerder vreught,
Ontrent den ouden dagh, als in de groene jeught.
Hoe dat ons metter tijt de jaeren verder liepen,
Hoe dat wy meerder lust en soeter vreughde schiepen;
Hoe meer de jeught verdween, hoe meer ons liefde wies!
Soo dat ick heden noch betreure mijn verlies.
Maer ick en wil van nieus geen droeve klachten maken,
Ick wil (met u verlof) mijn penne liever staken:
Wel aen dan, weerde vrient, ick wensche tot besluyt,
Ick wensch het even u, en uwe lieve Bruyt,
Ick wensche datje menght in staege trou volher den.
Te samen wel bedaeght, te samen leelick werden;
Te samen gaen ter feest daer niemant oyt en trout,
En daermen even-wel gheduerigh Bruyloft hout.
Wijs heyt in mans, ghedult in vrouwen,
Das kan het huys in rusten houwen.
|
|
Auteursrechtvrij