Alle de werken. Deel 1

[p. 895]

Elck vogelke singt soo 't gebeckt is.

De vogels singen in het velt
Nae dat haer becken sijn gestelt:
Dat is van over-langh geseyt,
En vry niet sonder goet bescheyt;
Want soo ghy wandelt door het wout,
En daer uw sinnen besigh hout,
Ghy sult bevinden metter daet
Dat onse spreucke seker gaet.

Meest al dat kromme becken heeft,

Bevint men dat van rooven leeft;
En mits het daer alleen op siet,
Soo past het op het singen niet.

Vint ghy een vogel plat gebeckt,

Weet dat hy naer het water treckt:
En mits hy in den modder wroet,
Soo is sijn stemme nimmer soet.
Een lange beek, die heeft een schijn
Een harders fluyt te mogen sijn;
Maer daer en komt niet anders uyt,
Als ick en weet niet wat geluyt.
Ick segge daerom voor het lest:
De kleyne becken singen best.

Godt geeft de kleynen nu en dan,

Dat noyt en had de grootste man.¹⁾

Besiet den soeten nachtegael,

Besiet de vogels al-te-mael,
Hoe grooter beek, hoe quader klangh,
Hoe kleynder dier, hoe soeter sangh.

't Is anders met den mensch gestelt

Als met de vogels van het velt;
De menschen hebben eenen mont,
Maer die en heeft niet eenen gront:
Want spreeckt'er een uyt sachten geest,
Een ander brult gelijck een beest;
Dus al wat onder ons geschiet,
En komt ons van de monden niet.
De mont is maer een buyten-lit,
't Is 't herte, daer de roerder sit;
De mont die bidt, de mont die schelt,
Al naer het binnen is gestelt.

Dus ghy, die vuyle dingen spreeckt,

Of vinnigh met uw tonge steeckt,
Houdt vast, dat ghy in uw gemoet
Een vuyl, een grousaein monster voet.
Het oor dat wijst den esel uyt,
Den oliphant sijn lange snuyt,
Het water kent men aen den gront,
De menschen aen haer eygen mont.

1) Et souveut sous l'habit d'une simple personne Le Ciel cache les biens qu'aux Princes il ne donne.Ronsar.

[p. 896]

 

Nederl.

 

Men kent de boomen aen de vruchten,

 

Een weeligh hertjen by de kluchten.

 

Wat kan een losse tongh al quaet en onlust brouwen,

 

Die gal heeft in den mont, en kan gheen honigh spouwen.

 

Yder vogel singht nae hem de snavel gewassen is.

 

Onreyne vogels kraeyen selden goet weder.

 

Een koeckkoeck roept sijn eygen naem uyt.

 

De koeckkoeck en de geele sijs,

 

En singen niet op eene wijs.

 

Men siet aen de tongh of 't vereken gortich is.

 

Vuyle monden Vuyle gronden.

 

Wie sijn tonge niet bewaert,

 

Stracx soo kent men sijnen aert.

 

Het vat geeft uyt, soo het in heeft.

 

Soo de man is in den mont,

 

Soo is hem sijns herten gront.

 

Syrach.

 

Aen de reden kent men den man.

 

Matth. 12. 34.

 

Uyt de overvloedigheyt des herten spreeckt de mont.

 

Hooghd.

 

Den vogel kent man bey seinem gesang,

 

Den hasen an seinem klang,

 

Den esel bey den ohren,

 

Den narren bey wort nnd zorn.

 

Spaens.

 

Ni ay quien eneubra su humor, si se mira en su lenguaje.

 

Ni se conoce el que es necio, siendo sufrido y callado. id est:

 

Frans.

 

Personne ne peut cacher son humeur, si l' on prend garde à ses discours.

 

L'on ne scauroit recognoistre si un homme est sot, quand il est patient & parle peu.

 

Lat.

 

Aliâ voce psittacus, aliâ coturnix loquitur.

 

Frans.

 

Chacun oiseau gasouille comme il est embecqué.

 

Ital.

 

Chi ha fiel in bocca, non può sputar miele.

 

Turcks.

 

Temifch den agatsi bilemur. id est:

 

Hooghd.

 

Ich sehe an dem nest wol, was vogel darin wohuet.

 

Man sihet an den federn wol, was vogel er ist.

 

Die red verrath das herzs.

 

Frans.

 

Au chant cognoit on l' oisean,

 

Et au parler le bon cervean.

 

Spaens.

 

Cada cuba huele al vino que tiene. id est:

 

Frans.

 

Chaque tonnean sent son vin.

 

Lat.

 

E cantu dignoscitur avis.

 

Ital.

 

Ogni uccel canta il suo verso.

 

Lat.

 

Qualis vir, talis oratio.

 

Ital.

 

La botta getta del vino ch'ella ha; se tu voi conoscere alcuno, fallo parlare;

 

quattre cose fanno note le persone: il parlare, il mangiare, il bere, e l'habito.

 

Al suono si conosce la saldezza del vaso.

 

Hooghd.

 

Was der man kan,

 

Zeiget seine red an.

 

Man hört an den worten wol, was kauffmanschafft er treibt.

 

Esa. 32. 6.

 

Turcks.

 

Nabal nabala idaber. id est:

 

Lat.

 

Stultus stulta loquitur.

 

Mihi quale ingenium haberes, fuit indicio oratio tua. Terent. Heaut. 2. 3.

 

quisquis versibns exprimit Catnllum,

 

Raro moribus exprimit Catonem. Muretus.

 

Opiniones alterius ne quis ponderet;

 

Ambitio namque dissidens mortalium,

 

Aut gratiae subscribit, aut odio suo.

 

Erit ille notus, quem per te cognoveris. Phoedrus Fab. 49.

 

Navita de ventis, de tauris narrat aretor

 

Enumerat miles vulnera, pastor oves. Propert. 2, El. 1.