|
| |
| |
| |
| |
De vorsch is naeckt gelijck een pier, en 't is nochtans een vrolick dier.
Canta la rana, y no tiene pelo ni lana.
Al is de puyt een arrem dier,
Al isse naeckt gelijck een pier,
Al heeftse schoon geen wol of haer,
Sy maeckt noch efter bly gebaer;
Want op het lant is 't datse springht,
En in het water datse singht:
En daerom houdt men voor gewis
Dat sy staegh bly en lustigh is.
Meynt iemant dat een vrolick hert
Uyt rijckdom maer gesogen wert?
En dat een bly, een fris gelaet,
Alleen maer hanght aen grooten staet?
Neen, neen, gesellen, denckt'et niet,
Het geit heeft mede sijn verdriet,
En die met weynigh is vernoeght,
En sijnen lust na reden voeght,
Is dickwils blyder van gemoet
Als Graef, of Prins, of Koningh doet;
Dies stel ick dit hier voor besluyt,
Want siet, de reden wijst'et uyt:
Het groot beslagh is maer een pack,
En kleyne staet is groot gemaek.
Geen rijcker man in alle steden,
Als die met 't zijne is te vreden.
La grenouille chante par la plaine,
Et n'a pourtant ny poil ny laine.
Coeur content, & manteau sur l'espaule.
Cui cum paupertate benè convenit, dives est.
Le pauvre content n'est pas pauvre.
Le riche mal-content n'est pas riche.
Contentement passe richesse.
Peu & paix, est beaucoup.
Quovis calceo calceatur nudipes. Vid. Erpen. 1. Prover. 52.
Peu de bien, peu de soucy.
Diis est proximus, qui eget paucisfimis.
Bienheureux est qui se contente
Du bien, que Dieu luy donne à rente.
Vivitur exiguo melius. - - Claud. 1. Ruf.
Pauper enim non est, cui rerum suppetit usus.
Vivitur parvo benè, cui paternum
Spleudet in mensa tenui salinum. Idem. 2. Od. 16. ubi vid. seqq.
Is satis est dives, cui satis est quod habet. Vulg.
| |
| |
Qui est content est riche.
Coeur content grand talent.
Moines, nonnains, & prestres, tu ne vois jamais contents.
Le moyen pour s'enrichir promptement, est se contenter de ce qu'on a.
Où il n'y a point de contentement, il n'y peut avoir d'heur.
Celuy ne peut avoir faute de beaucoup, qui est resolu se contenter de peu.
Le vertueux avec pain & eau, peut combatre la felicité des plus riches.
Il vaut mieux en paix un oeuf, qu'en guerre un boeuf
Securius divites erimus, si sciverimus quàm non sit grave pauperem esse. Senec.
Cantabit vacuuis coram latrone viator. Juven.
Parabile est quod natura desiderat, & ad mauum quod satis est. Senec.
Eum intelligimus divitem, cui tanta possessio est, ut ad liberaliter vivendum facilè contentus sit: qui nihil quaerat, nibil appetat, nihil optet amplius. Cicer.
Satis divitiarum est, nil amplius velle. Quient.
| |
Proverb. 15. vers. 16. 17.
Mieux vaut un pen avec la craintc de l' Eternel, qu'un grand thresor, auquel y ait troublement.
Mieux vaut un repas de poires, où il y a amitié, que d'un boeuf de graisse, où il y a haiue. Vide & Prov. 16. 8. & 17. 1. & Psal. 37. 16.
| |
Wie tegen wint spout, maeckt zijn baert vuyl.
Al wie dat oyt bestaet om tegen wint te spouwen,
Die vint het vuyle quijl ontrent sijn eygen mouwen,
Of op sijn aensicht selfs, of in sijn netten baert;
Dus, vrienden! wie ghy zijt, en doet niet tegen aert!
Op een siedende pot en sit noyt vliegh.
Van heete pottagie en snoept geen kat.
't Is quaet tegen stroom roeyen.
Maeckt niet, dattet in den hemde stinckt.
Men moet geen slapenden wolf wacker maecken.
Καιρῷ λαθρεύειν μηδ᾽ ἀντιπνέειν ἀνέμὸισι. Phocyl. id est:
Temporihus servi, ac ventis reflare caveto.
Nec contra fluminis ictum.
Adversus solem ne mejeto.
Leonem stimulas, vellicas, octipedem excitas.
Apprens la haute & la basse, & ce que le temps sonnera, danse-le.
Tu nihil invitâ dices saciesve Minervâ. Horat. Art.
A une marmite qui boulst, mouche ne s'attacque.
Noli te opponere irato, nec regi, nec exundanti fluvio. Bensire.
In audaces non est audacia tuta. Ovid.
Vid. Erasm. in Adag. Irritare crabones: & Erpen. 1. Prov. 12. 28. 81.
| |
Wie haestigh giet, houdt dickwils niet.
Quien echa agua en la garrafa de golpe, mas detrama que elle coge.
De leser beelde sich in een man, die een flessche met een engen hals willende vol gieten, meest al het water ter acrden stort, vermits hy te veel teffens giet.
| |
Qui verse l'eau en un bocal tout a coup, il en repand plus qu'il n'entre dedans.
De Man die het water giet spreeckt:
Wat mach ick doch bestaen, wat gingh ick hier bedrijven!
Ick moet in dit geval mijn eygen daet bekijven;
Want dat mijn vyant lacht, mijn vrient en vrouwe schreyt,
Dat wijt ick anders niet als slechts mijn quaet beleyt:
Ick meynde met een swalp mijn flessche vol te gieten,
Maer siet daer al het nat ter aerden neder schieten!
Daer is nu mijn geluck, mijn schoone kans gegaen?
En siet, mijn holle kruyek die blijft hier ledigh staen.
Ach! had ick met bescheyt mijn voordeel konnen achten,
En met een stillen geest een weynigh konnen wachten!
Ach! had ick dit beleyt door raet en met gedult,
Daer is geen twijffel aen, mijn fles die waer gevult.
Maer siet, ick was te graegh, en al te seer genegen
In haest en sonder maet, mijn gieren aert te plegen:
Het was, na mijn verstant, het was te grooten pijn
Te sitten aen de beeck, en lancksaem vol te zijn.
Hier stae ick nu en kijck, bespot van alle menschen,
Al wat ick over heb, is slechts alleen het wenschen.
Siet, dus soo vaert het volck, dat met een snellen spoet
Na groote staten tracht, of grabbelt om het goet:
Haer oogh, dat loert alleen om veel te mogen grijpen,
En even dat belet de vingers toe te nijpen;
Daer leyt het gansche kraem dan veel-tijts over-hoop,
De vrienden in den last, de meester opten loop.
Nu hoort een deftigh woort, en wiltet mede dragen,
Het kan u dienstigh sijn uw gansche leven-dagen:
Eer, die met trappen klimt, en goet, dat lancksaem wast,
Dat baert de meeste vreught, en lijdt de minste last.
| |
| |
| |
Een swaen vallen haer veeren soo besigh, als een musch.
Ick sagh onlanghs een swanen-nest
Te midden in een gracht gevest,
Op seker eylant dat'er stont,
Te midden in het nat gegront:
En siet, ick wert oock even daer
Het nestjen van een musch gewaer,
Een musch gelijck men in het riet
Des somers haer geneeren siet.
Ick bleef op dit gesichte staen,
En sagh haer beyder maecksel aen:
Het eene nam ick metter hant,
Gelijck ick dat vol jongen vant;
Het ander stont ick aen en sagh,
Gelijck het voor mijn oogen lagh,
Terwijl ons voer-man met de swaen
Had als een oorlogh aengegaen,
En met sijn pols haer tegen hiel
Dat sy ons niet en over-viel,
Maer sekerlick het kleynste nest,
Dat was (mijns oordeels) alderbest:
Want schoon de swaen haer kinder-bet
Met groote tacken had beset,
Had op-gemetselt sonder steen,
Met riet gevlochten onder een,
Had wonder dicht en vast gestelt
Met loof en ruychte van het velt;
Noch had de musch geen slechter voet
Om wel te queecken haer gebroet:
Want siet, haer nest was sacht en bol,
Van mosch, van hoy, van pluymen vol;
In 't korte, na een kleyn beslagh,
Soo net en konstigh als het magh:
Soo dat voor al de groote swaen
Geen beter voor-raedt had gedaen.
Als ick dit wel had over-leyt,
Toen heb ick open uyt geseyt:
Nu vind' ick met de ware daet
Hoe dat'et in de werelt gaet;
Ick vinde dat de groote swaen
Hoe schoon met veêren aen-gedaen,
Haer dons soo wel van nooden heeft
Als 't kleynste musje dat'er leeft,
En daerom segh ick voor besluyt:
Groot is het hof, veel gaet'er uyt.
Indien'er iemant het onderscheyt tusschen een grooten en kleynen staet recht wil verstaen, die beelde sich in dat hy voor hem siet een swaen, een struys, ofte een anderen grooteren vogel, gansch kael en sonder veêren: en wederom aen de andere zijde een musch, een vinck, ofte ander kleyn vogelken, mede geheel naeckt en ontpluymt wesende, en stelle sich dan noch voor dat de selve beyde gansch besigh sijn yder om haer bloote lijven te mogen bedecken; soo doende sal hy datelycken gewaer werden dat'er in soodanigen gevalle een vinck, ofte musch vry beter aen is als een swaen ofte vogel-struys, vermits soo een kleyn dier, als een musch ofte vinck is, met het minste veereken ofte ander ruychte dat het hier of daer ontmoet en op-raept, lichtelijk sijne kleyne ledekens sal konnen bedecken: maer een swaen waer sal die konnen bekomen soodanigen menigte van pluymen, om dat groot lijf, en dien hoog-uytgestreckten hals mede te bekleeden? Past dese gelijckenisse, Leser, aen de eene zijde op een Prins, ofte iemant anders die groot is in de werelt, en aen d'ander sijde op een gemeenen burger, beyde uyt hare gelegentheyt door eenigh ongeluck vervallen, en tot kleynigheyt ofte armoede geraeckt; ghy sult in der daet als met handen tasten, 't gene wy hier te voren met woorden hebben geseyt.
Groote heeren, Groote kleeren.
Groot is 't hof, Veel moeter of.
Groote neersen, groote broecken,
Groote koppen, groote doecken.
Nubibus ipsis inserta caput,
Turris plnvio vapulat Austro. Senec. Agam. Act. 1. Ubi vid. seqq.
Qu'il n'y ait grande vallée.
| |
Waer veel goet is, daer sijn veel die het eten.
Eccles. 5. 10. De leser beelde sich in een man, die in een groot hof of paleys, op den ommeslagh van het geheel gesin staet en let.
Tot heden toe en wist ick niet,
Waer op de gulde spreucke siet,
Die ick lest in den Bybel las,
Daer van een Koningh schrijver was,
Te weten, dat eens rijeken goet
Veel grage bijters lijden moet.
Maer heden was ick uyt-gegaen,
En bleef hier aen de deure staen,
Daer sagh ick eerst den rechten vont
Daer op de spreucke was gegront:
Ick sach'er eters over-al,
Ick sach'er paerden op het stal,
Ick sach'er koetsen twee of dry,
Ick sach'er raeuwe gasten by,
Ick sach'er honden in het kot,
Ick sach'er jagers om het slot,
Ick sagh oock vliegers daer ontrent,
En grage vogels sonder endt,
Ick sach'er jongens, vreemt gekleet,
Tot slimme rancken uyt-gereet,
| |
| |
Ick sach'er kocks in groot getal,
En knechts en meyssens over-al,
Ick sach'er, ick en weet niet wat,
Dat al met grage tanden at;
In 't korte, wonder groot beslagh,
En t'wijl ick al den handel sagh,
Toen seyd' ick met een stillen mondt,
Soo dat'et niemant hooren kondt:
Wat heeft de rijcke van sijn gelt
Daer op hy al de sinnen stelt,
En acht'et voor sijn hoogste luck?
Ick bidde, let eens op het stuck:
Hy heeft voor-al geen ruymer maegh,
Hy wort oock noyt eens vroeger graegh
Als eenigh ander eerlick man;
Soo dat hy niet meer eten kan
Als yemant die maer weynigh heeft,
En die maer van sijn handen leeft;
Wat heeft hy dan van al sijn goet
Als dat hy groote vraten voedt?
En dat hy dickwils met verdriet
Veel rupsen op sijn koolen siet?
Ick segge daerom voor het lest:
Een kleyn gesin is alderbest;
Een groot beslagh, een lastigh pack,
En kleyn bedrijf is groot gemaek.
Groot is 't hof, Veel moeter of.
Kleyn huys, kleyne sorgh.
Veel koeyen, Veel moeyen.
Groot gesin, Groot gewin.
Hoe meerder vis, hoe droever water.
Een kleynen heert, al isse kout,
Die hoest alleen maer weynigh hout.
Cbevaux, chiens, oiseaux, serviteurs,
Mangent & gastent les seigneurs.
Grand nave vuol grand acqua.
Gran nave, gran pensiero.
A grosse cuisine, Povreté voisine.
A picciol forno poco ligna basta.
Qui a serviteur, a messager en ville. id est:
Quidquid domi agas, effutiunt servi.
Serviteur prié, parent, ny amy,
Ne prends, si tu veux estre bien servi.
Familia vestiarium petit, cibumque; tot ventres avidissimorum animalium tuendi sunt: emenda vestis, & custodiendae rapacissimae manus, & flentium detestantiumque ministeriis utendum. Senec. Tranq. Anim. cap. 8.
Magna armamenta pandentibus multum irruat necesse est procellarum. Senec. ibid. cap. 9.
Autant de serviteurs, autant d'ennemis.
|
|
Auteursrechtvrij
