Valt oyt cypressen-boom, valt oyt uw eer ter neder,
Niet eene van de twee en rijst'er immer weder.
La bona fama è comme il cipresso: quando una volta è tronco, non rinverde mai piu.
Ick ben in mijn gemoet hier besich aen te schouwen
Een boom, een jongen boom, die neder is gehouwen;
Een gaef Cypressen-hout, dat anders is gestelt
Als hier of elders sijn de boomen van het velt.
Is 't niet een selsaem dingh? de boom is neêr-geslagen
Niet in sijn dorren tijt, maer in sijn beste dagen;
En efter, hoe het gaet of wat de lieden doen,
De stam is sonder loof, en wort niet weder groen.
Nu overlegh ick vast waer op dit is te duyden,
En wat men leeren magh van boomen ofte kruyden;
En siet, als ick ter deegh ontsluyte mijn verstant,
Soo ben ick even self gelijck als dese plant.
Maer waerom dus bedeckt, ey! laet ons klaerder spreken:
Ick wil aen dese plaets ontdecken mijn gebreken,
Ick wil eens over-slaen hoe ick eens neder-viel,
En klagen mijnen noot aen mijn bedroefde ziel:
Eylacen, dwase maeght! ick hebbe my vergeten,
En dat was metter tijt van alle man geweten;
Siet daer een groot verdriet: mijn eere was bevleckt,
En ick was boven dat van alle man begeckt.
Daer gingh ick treurigh heen, bedruckt in alle sinnen,
Doch echter hield ick vast, ick sou het overwinnen;
Dies schoud' ick alle vreught, uyt enckel herten-leet,
Ick droegh een minder kant en vry een slechter kleet:
Ick gingh my boven dat van alle feesten bannen,
Ick had gelijck een schrick van alle jonge mannen,
Ick gingh seer weynigh uyt, ten was dan naer de kerck;
Maer des al niet-te-min het was verloren werck.
Al wat ick heb bedacht, of in der daet begonnen,
'k En hebbe niet een sier, 'k en hebbe niet gewonnen;
Hoe sedigh dat ick ga, eylaes! de quade faem,
Die krijt my leelick uyt, en geesselt mijnen naem.
Het keert my al den rugh, dat my wel eer beminde,
En wie my eertijts socht, die vlucht gelijck een hinde;
Een yeder gaet te rugg' die van mijn saken weet,
Gelijck een reysend' man die op een padde treet.
Van vryers geen gewagh, maer slechts een kackelacker
Die ranst my somtijts aen, en maeckt mijn droefheyt wacker.
Gespelen, tot besluyt: ick ben, en blijf, eylaes!
Een plante sonder loof, een druyve sonder waes;
| |
Dies roep ick tot de jeught: O maeghden, reyne dieren!
O let op uw beroep, en hoe het is te vieren;
Want raeckt ghy maer een reys uw roem, uw bloemtjen quijt,
't Is al om niet getreurt, ten wast te geener tijt.
Maeght, mist ghy uw eerbaer root,
Schoon ghy leeft, noch zijt ghy doot.
Ut flos in septis secretus nascitur hortis,
Ignotus pecori, nullo contusus aratro,
Uvem mulcent aurae, sirmat sol, educat imber:
Multi illum pueri, multae optavêre puellae;
Idem cùm tenui captus defloruit ungui,
Nulli illum pueri, nullae optavêre puellae:
Sic virgo dum intacta manet, tum cara fuis. Sed
Cùm semel amisit polluto corpore florem,
Nec pueris jucunda manet, nec cara puellis. Catull.
Contumelia est, tametsi rapta virgo reddita est.
He that hath an ill name is halfe hangd.
Vesse riscaldare e serva vi tornata, non fu mai bona.
Tousiours sent le mortier aux aulx.
Ego illam perijsse puto, cui perijt pudor. Plaut.
Laesa pudicitia est: deperit illa semel. Ovid. Ep. Oenon.
Wann einmal ein katz einen vogel friszt, so musz fie alleweg bören: kasz vom vogel.
Bona conscientia opus propter Deum, bona fama propter proximum. August.
Virgineum Cajeta decus dum laudat alumnae,
Virginitas ubi sit, Lydia scire cupit.
Dum, magè suspectum ne consulat illa, veretur,
Exiguam nutrix pyxide claudit avem:
Hoe cape, virginitas latet hîc, ait; arca repentè,
Ut stetit in thalamo sola puella, patet.
Vix benè tegmen hiat, volat irrevocabilis ales.
Hei mibi! virginitas, dum reperitur, abit:
Hei mibi! virginitas non est reparabilis arte,
Nec redit ad dominam virginitatis honos.
Terentius Adelph. Act. 3. sc. 2.
Pejore res loco esse non potest, quam in quo nunc sita est:
Primùm indotata est; tum praeterea quae secunda ei dos erat
Perijt; pro virgine dari nuptum non potest. -
|
|