|
| |
Harders-liet.
Phyllis met haer met-gesellen
Daerse niet veel schorr'en vant;
Sy quam van de Vlaemsche stellen,
Daer men zant en slicken dijckt,
En dan roept: schaepharders, wijckt!
Daer men water maeckt tot landen,
Daer de ploegh komt om sijn haer,
Daer het wout door menschen handen
(Is 't Neptunus leet of spijt)
Van de stroomen wort bevrijt.
Phyllis hadt haer vee gedreven
Tusschen Armuy en der Veer,
Daer sloegh sy haer eerstmael neêr,
Thirsis, haer vermaeck en leven,
Was by Domburgh neêr gestelt,
In dat dor en zandigh velt.
Phyllis, in den koelen morgen,
Als de son noch niet te straf
Eerst den dau ginck licken af,
Quamen voor haer oude sorgen;
Want sy viel in diep gepeys,
En bedacht haer Zeeusche reys.
Niet dat Zeelant haer mishaeghde,
Zeelant docht haer vol genucht,
Daerom wasse niet beducht;
't Meeste was, dat sy beklaeghde,
Dat sy Thirsin niet en sagh,
Die by haer te woonen plagh.
Sy gingh weyden met haer schapen
Van Armuyde niet te wijt,
Op het gors ten Halven-krijt;
Daer began haer druck t'ontslapen,
Dies zy, wat ter zijden af,
Haer tot klagen dus begaf:
‘Siltigh schor ten Halven-krijte,
Tot u doe ick dit beklagh,
Souter wordje dagh aen dagh,
Ick en kan 't de zee niet wijten,
Want 't en is niet van den vloet,
Maer van mijn bedruckt gemoet.
| |
| |
Soo als dauw, ontrent de Meye,
Van de groene loovers schiet,
Van de teere kruyden vliet;
Soo mijn tranen, als ick schreye
Om u, Thirsi, moye knecht!
Rollen neder opten wecht.
Dit versoet het gansche schorre;
Is noch dienstigh aen het vee:
Maer, of ick schoon drijf of porre,
Wat'er nat is van mijn traen,
Daer en leekt geen schaepken aen.
Hoe geluckigh waert ghy, rammen,
Toen, als Thirsis by ons was,
Op het Groesche buyte-gras?
Als hy speelde met de lammen,
Als hy sneed een lustigh riet,
En besloot'et met een liet.
Hy gingh op een ry verhalen
Al de vrijsters van het lant,
En haer soeten minne-brant;
Maer ten mochte nimmer falen,
Phyllis was des liets besluyt,
't Quam altijt op Phyllis uyt,
Phyllis schreef hy in de boomen,
Phyllis was het, dat hy songk,
Waerder oyt een Echo klonck,
Phyllis (soo hy quam te droomen
Dat'er iemant by hem stont)
Phyllis viel hem uytten mont.
Phyllis was zijn gantsch vermaken,
Phyllis die zijn hert verkoos,
Phyllis, Phyllis was de loos,
Phyllis gingh voor alle saken,
Phyllis wasser om benijt;
O, waer is de soete tijt!
Als wy hier in 't Eylant quamen,
Toen was ons dit gors te kleen,
Och! toen moester zijn gescheên:
Thyrsis dreef zijn vee te samen,
En hy liet my dit gewest,
Want hy hielt'et voor het best.
Als het nu gingh op een scheyden,
Wat een druck quam over my!
Ick nam Thyrsis aen d'een zy;
Daer stont ick en hy en schreyden,
Thyrsis wist niet wat hy sprack,
't Scheen dat hem sijn herte brack.
Voor besluyt, ten langen lesten,
Gaf hy mijn sijn rechter-hant,
Tot een eeuwigh minne-pant:
Phyllis neemt het my ten besten,
Seyd' hy, dat ick stille swijgh,
't Schijnt, dat ick de koortse krijgh.
't Schijnt ick sal mijn sin verliesen,
Soo geweldigh klopt mijn hooft,
't Schijnt het is van breyn berooft!
't Schijnt mijn tonge wil bevriesen,
't Schijnt mijn lippen willen toe,
Ach! ick stae 'k en weet niet hoe.
Daer op heeft hy my gegeven
Met gesucht en droef gebaer,
Eenen ringh van peerden-haer,
Daer stont Thyrsis in geschreven,
En daer was een hart gemaeckt,
Met een minne-pijl geraeckt.
Maer my docht de geest t'onsincken,
Als hy zeyde: Nu vaert wel,
Phyllis! denckt om mijn gequel,
Ick sal weder om u dincken:
Meer en wist hy niet te doen,
Want 't en quam niet tot een soen.
Thyrsis, ghy sijt nu vertrocken
Wel een maent drie ofte vier,
En ghy komt niet eens tot hier:
Zijn uw geyten, zijn uw bocken,
Zijn uw schapen al uw vreught,
Datj'er niet eens af en meught?
Neen gewis, ten zijn geen schapen,
't Is een ander witte vee,
Dat my doet het droeve wee;
Ach! ick ken die op u gapen!
Vraegj' hoe ick het kom te weten,
Denckt dat yeder, als hy mint,
Vreemde dingen onderwint;
Al ben ick wat ver geseten,
Vont ick d'oorsaeck mijner smart
Ick was vroegh ter mart gekomen,
En gingh dwalen hier en daer,
Doch u wert ick niet gewaer;
Niemant ('t scheen) had u vernomen,
Mits soo sagh ick uwen hont,
Daer hy voor een deure stont.
Snel, beleefder van manieren,
Als sijn meester scheen te zijn,
Komt en toont my blijden schijn,
Komt sijn steert ontrent my swieren,
Komt en biet my sijnen poot,
Komt en springht my op den schoot.
Al mijn bloet quam opgeresen,
Als ick sagh het trouwe beest.
Daerom sprack ick metten geest:
Hier ontrent moet Thyrsis wesen;
Want zijn hont is soo gewent,
Dat hy niet te verr' en rent,
Stracx liet ick in alle wijcken,
Waer dat jonge lieden staen,
Mijn begeerigh ooge gaen;
Maer toen ick ginck ommekijcken,
Was'et dat ick Thyrsis sagh,
Daer hy in een venster lagh.
Hy was vry daer niet alleene,
Vlugge vrijsters twee of dry
Naer mijn oordeel, niet te moy,
Maer wat naer den steedtschen toy;
Dat moet Amarillis wesen!
Dacht ick, en het was oock waer,
Want Pol Faes, de soete vaer,
Hadse my wel eer gepresen
Als beset en wonder kloeck,
In het setten van haer doeck.
Thyrsis had soo veel te quicken
Met de meyt, het was een schant,
Want hy kust' haer mont en hant;
Wonder was'er te beschicken.
Ach! dit dede my soo wee,
Als de vorst het jonge vee;
Hy was soo verblint in 't mallen,
Dat hy my niet eens en sagh,
Mits quam Faes uyt sijn gelagh:
Laet ons med' hier onder vallen,
Seyde Faes, en trock my in,
Dan het was mijn eygen sin.
Men gingh daer een dans in 't ronde
Thyrsis was niet aen den dans,
Maer hy stont daer, mont aen monde,
Met sijn nieu-verkoren lief,
Tot mijn droevigh ongerief.
Pan, met al uw bosch-gesellen!
Als ick sagh haer sot gelaet,
'k Wist mijn leven geenen raet,
'k Wist niet hoe mijn aensicht stellen
'k Werde bleyck en weder root,
't Scheen ick gingh als in de doot.
Als nu 't volck sich gingh verstroyen,
Toen was 't eerst, dat hy my sagh:
Phyllis, sprack hy, goeden dagh,
En began te flickefloyen;
Maer sijn groete quam soo blaeu,
Dat mijn antwoort was een graeu.
| |
| |
Thyrsis acht het niet een mijte,
Sagh oock naer my niet meer om,
Maer greep daer een fluyt en bom,
En hief op, als my te spijte,
Een nieu deuntjen van de min,
Die hem toen lagh in den sin.
Daer wert Amaril gepresen
Tot den derden hemel toe,
Och! hoe was ick toen te moe!
Want dat Phyllis plagh te wesen
Hoord' ick (niet dan al te ras)
Dat het nu een ander was:
(Soo het scheen) in sijnen mont,
Ja, tot in zijns herten gront!
Och, nu ben ick gansch bedorven
Seyd' ick, met een droef geluyt,
En ick streeck ter deuren uyt.
Ick gingh dwalen aen der heyden,
Ick gingh in het mulle sant,
Ick gingh aen het vette lant,
Ick gingh eenigh door de weyden,
Sonder troost en sonder raet,
Als een schaep, dat dolen gaet.
Harders van de Vlaemsche dalen,
Harders van het Zeeusche strant,
Is het niet een groote schant
Dat ick dus alleen moet dwalen?
Ick, die eertijts was verselt
Met de puyckjes van het velt!
Ick, die eertijts plagh te treden
Onder menigh harders kint,
Hoogh gepresen, wel bemint!
Ick, die eertijts wert gebeden,
Ben nu maer een arrem dier,
En ga treuren sonder vier.
Och, hoe kan de tijt verkeeren!
Och, hoe kan de min vergaen!
Och, ick ben'er qualijck aen!
Niemant wil nu Phyllis eeren,
Niemant die naer Phyllis siet,
Niemant die haer liefde biet.
Dit is vry een sware plage,
't Is een deerlijck ongeval,
't Is een hartseer boven al;
Siet, hoe sta ick hier en klage,
Mits ick ben gansch ongewent,
Dat my niet een harder kent.
Leert uw minne beter setten
Vrijsters, wie ghy wesen meught,
Leert u dienen van de jeught,
Leert op uwe saken letten;
Want dat eens gebeuren magh,
Dat en komt niet al den dagh.
Maer hoe konj'et in u vinden,
Dat ghy Phyllis dus vergeet,
Dat ghy Phyllis dus verleet,
Thyrsis, lichter als de winden!
Lichter als een dorre blat,
Dat de wint van onder vat!
Streckt dan nu uw gansch begeeren
Tot dit jongh en weligh dier,
Tot dit nieu ontsteken vier?
Heb ick u niet hooren sweeren,
Eer ghy noch in Zeelant waert,
Dat ghy preest een ronden aert?
Datje noyt en sout verkiesen
Die ontrent de steden weyt;
Datje liever wout verliesen
Heel de kudd' op één gety,
Denckt doch nu eens om de reden,
Waerom dat ghy dit beswoert:
't Was vermits een yeder loert
Op de meysjes, die by steden,
Niet besloten van de zee,
Ghy preest vrijsters, die op stellen,
Ginder aen de Vlaemsche kant,
Of ontrent de Zeeusche strant,
Hare vette schapen tellen;
Want ghy hielt, dat desen aert
Voor de linckers was bewaert,
Is 't niet Domburgh, daer de steden,
Senden al haer malle jeught,
Brengen al haer malle vreught?
Yeder komt daer aen gereden
Soo langh als het wagen-rat
Niet te diep snijt in het nat.
Aen die duynen, aen die weyen,
En van eersten aen gevoet,
Daerom kanse listigh vleyen,
Dat en meer heeft zy geleert
Van het volck, dat daer verkeert.
Sy is vol van steedtsche treken:
Op een steedts soo drilt haer gangh,
Op een steedts soo draeyt haer sangh,
Op een steedts soo kanse spreken,
Op een steedts is 't datse swijght,
Op een steedts is 't datse nijght.
Maer wat school-gelt moetse tellen,
Meynje, voor soo moven leer?
Nu een soentjen, dan iet meer;
Al naer lust van die gesellen:
Wie met steedtsche linckers praet:
Steets iet van zijn veêren laet.
Ick ben op een schor geboren,
Daer sat ick alleen en keeck
Op een slouw, of op een kreeck;
Noyt en gingh'er maeght verloren
Op een gors of op een stel,
Daer noyt quam een steedts gesel.
Waer de linden veiligh groeyen,
Daer is 't dat de wagens riên,
Om het lustigh velt te sien;
Waer de boomgaerts aerdigh bloeyen,
Daer is 't dat de jonckheyt malt,
Tot het loof daer neder valt.
't Is te Domburgh, in de duynen,
Daer men wentelt in het sant,
Daer soo menigh dertel quant,
Achter hagen, achter tuynen,
Doet dat ick niet seggen derf,
Dickwils op eens anders kerf.
Amarillis (naer ick hoore)
Heeft al dickwils meê gereên
Met de juffers van de steên;
Sy seyt: ick en ben geen sloore,
Ick en ben voor Klaes of Pier,
Ick en was noyt mellick-dier.
Sy heeft schotels, koppen, teilen,
Van dat vremde blaeuwe goet,
Daers' haer soeten room in doet;
Dat sijn teickens, dat sijn peylen,
Dats' al ander kennis hout,
Als met harders van het wout.
Dunckt u dit te zijn klaerschapen?
Magh dit al bestaen met eer?
Ick geloof het nimmermeer:
Vrijsters die naer giften gapen,
Maeghden die naer gaven staen,
Spelen op een gladde baen.
Thirsis, wy zijn beyde Zeeuwen, -
Al was Breskens ons vertreck,
't Is noch onder 't Zeeusche reek, -
Laet de steedtsche linckers spreeuwen:
Wy sijn ront en daer toe goet,
Dat's van outs een Zeeus gemoet.
Laet ons in die rontheyt blijven,
Dat is naer uw eygen sin,
Dat is dienstigh in de min:
Laet ons t'saem ons schaepjens drijven,
In uw jonckheyt waerje mijn;
Waerom sulje 't nu niet zijn?
|
|
Auteursrechtvrij