|
| |
| |
| |
| |
Dissidet quod impar est.
Verscheyden aert, dient niet gepaert.
De Sim, liet koddigh dier, is yder eens vermaken,
De schilt-pad, niemants vreught, als doot ter aerden leyt;
Hierom ist, dat den aep de padde schroomt te raken:
't Is tegenheyt van aert, dat dese dieren scheyt.
Lief (wat ick bidden magh) en laet u nimmer paren
Met Fop, dien tammen gast, die men u geven wilt:
Mach ick u lief niet sijn, soo wilt u immers sparen
Voor iemant, die van u, min als ick doe, verschilt.
| |
Licht en swaer, en dient geen paer.
De Sim, die niet en dient als om den geck te scheren,
Soeckt, uyt een tegen-aert, de schild-pad af te weren;
Sy haet het sedigh dier, dat staegh bewaert sijn huys,
Om dat'et niet en loopt als ander wilt gespuys.
Een maeght van stillen aert sal nimmer wel bevallen
Aen iemant, die van oudts genegen is te mallen:
Maer hoort eens, vryers! hoort, en vry de les onthout:
Die soetst om vry en sijn, en dienen niet getrout.
| |
Proverb. XXVIII.
Dex goddeloosen vliet, en niemant jaeght hem.
De schild-pad jaeght een aep; besiet, wat vreemde dingen!
Hy weet niet wat te doen, of waer te sullen springen;
De schilt-pad evenwel en kruypt maer in het sant,
En, dat noch vreemder is, s'en heeft niet éénen tant.
Wie boose rancken broet, die leyt een droevigh leven:
Hy sucht, hy ducht, hy vlucht, al wort hy niet gedreven;
Al drilt'er maer een riet, hy is terstont bevreest:
Daer is geen felder beul als binnen in den geeft.
| |
| |
De domme jonckheyt, haer ten houwelijck stellende (na dat nu de loop des werelts is) en vereyscht schier niet min in de dochters, die sy lieden ten dien eynde bewandelen, als het gene dat hun in de huyshoudinge meest van noode is; alsoo dat veeltijts die best singen en springen, spelen en quelen, toyen en ployen kan, meest van allen wert aengehaelt, sonder op het vordere eenighsins te letten. Uylen vliegen met uylen, seyt ons spreekwoort: sy selfs, door hitte van de jeught, ydel en licht zijnde, vergapen haer lichtelijck aen de gene die hierin aldernaest by komen. En evenwel nochtans, soo haest de opvoedinge der kinderen en andere lasten des houwelijcx hun op den hals vallen, raeckt gemeenlijck de clavecimbel, en al dat beslagh, aen d' een sijde: en al wat men meest geacht heeft, komt minst te passe.
Waer 't niet beter, ô soete jeught, dese dingen in wat naerdcr bedeneken te nemen? en hier in te doen gelijck een voorsichtigh man, die een reyse naer vreemde landen aenvanght, die sijne kleedinge niet en maeckt na de maniere van 't lant daer by nu is, maer van 't gene daer hy haest meynt te komen? Let'er op:
Die een meysjen, om haer singen,
Om haer springen, heest getrout; -
't Zijn voor eerst wel moye dingen,
Maer als noot begint te dringen,
Is de liefde stracx verkout.
Een quade conscientie (seyt'er een Outvader) is een moeder van vreese. 't Is gewisselijck alsoo; want waer een sondigh gemoet is, daer is t'elcken, in alle voorvallende saken, een bevende hert en een versmachte ziel. De goddeloose schrickt voor alle dingen, selfs oock voor de gene die niet te vreeseu en zijn.
Hy ontset hem van God, want hy is hem vyant: van den Duyvel, want 't is sijn pyniger: van sijn eygen herte, want 't is sijn beschuldiger.
De rechtveerdige daerentegen (gelijck de Wijse-man seyt) is vrymoedigh als een jonck leeu, sittert ofte beeft voor niemant: niet voor God, want'er niemant en is die hem meer wil helpen: niet voor den Duyvel, want'er niemant en is die hem min kan beschadigen: niet voor sijn eygen gewisse, want daer is ruste.
Den vervaerlijcken donder noemt hy de stemme sijnes hemelschen vaders: den schrickelijcken blicxem, de stralen van des selfs grootachtsaemheyt: de doot, een doorganck tot een beter leven: Gods oordeel, een eynde van strijt en ellendigheyt; en, om kort te seggen:
Al viel de werelt gansch en gaêr,
De vrome schrickt voor geen gevaer.
Wilder dan iemant onversaeght en goets moets wesen, die reynige sijn herte van doedelijcke wercken.
| |
Dissidet quod impar est.
Cum tarilâ nequeat teftudine simia jungi,
Simia jucundâ mobilitate potens,
Simia, deliciae silvarum, hominumque voluptas,
Cernit ut invisum reptile tota tremit.
Tu peponem, mea vita, tui faciasne potentem
Nulla cui toto pectore mica salis?
Corpora, quis suror est, conjungerc mortua vivis?
Anne tyrannorum vis scelerata redit?
| |
Le sombre et tard, ne duit au gaillard.
Le Singe dans les bois, incessamment gaillarde,
Ne se joiudra jamais à la Tortue tarde,
Par tout où la nature a desnié son lien,
Fai tout ce que pourras, ausfi n'y feras rien,
| |
Apud leves gravitas vitium est.
Simia saltatrix et qua: solet usque vagari,
Non secus ac pestem te, domiporta, fugit.
Lascivi juvenes mores odere modestos,
Castaque vesanns respuit ora puer:
Si qua pnella loquax minus est, ea torva vocatur:
Et pudor, heu! nomen rusticitatis habet.
Stulte puer; petulans, audax, vaga, garrula virgo,
Sit licet apta foro, non erit apta thoro.
| |
Grave et leger ne loge ensemble, chacun requiert, que lui ressemble.
Tu as en grand' horreur les moeurs de la Tortue,
Le Singe est à ton gré, qui joue par la rue;
Mais dames, mon amy, trop douces en amonr,
En cas de marier ne trouvent pas leur tour.
| |
Qui vanos pavet metus, veros fatetur.
Pressa suae sub mole domus testudo laborat,
Pulvereamque gravi corpore verrit humum:
Ut videt hanc, fugit, osque tremens post terga reslectit
Simia, nec tutam se putat esle sugâ.
Ad sonitum culicis, motaeque ad arundinis umbram,
Impius, et nullo terga premente, sugit:
Conscia mens seeleris formidine toto liquescit,
Tune quoque, cum pavidi causa timoris abest.
| |
Le pecheur, a tousiours peur.
Conibien que ta niaison, Tortue, fort te presse,
Le Singe neantmoins te suit, en grand vistesse,
Craignant d'estre attrappé, toutiours le blistre suit,
Et nul lui veut du mal et nul ne le poursuit.
| |
Apud leves gravitas vitium est.
Adolescentes, ut hodie sunt mores, auimum ad nuptias applicare oceipientes, nihil serè minus in puellis, quas ejns rei causa adeunt, requirere solent, quàm ea, quae in convictu usui sutura sunt. Plerumque enim prae caeteris placere solet, si qua aut scitè canere, aut festive garrire, aut denique belle se comere noverit. Nec mirum; cum enim fervore aetatis lasciviant et ipsi juvenes, in habentibus symbolum, ut ait ille, facilior fit transitus. Et tamen juvenilia ista omnia, post annum unum atque alterum, cum liberi alendi, aliaque onera matrimonii sustinenda funt, statim evanescere, ac prorsus diversa, imò contraria, non sine molestia ac dispendio rei samiliaris, addiscenda esse, docet usus. Quanto melius, mi adolescens, oculos animunque dirigeres in virginem modestam, ac rei domesticae melius quam saltandi peritam? quae licet hoe tempore fortassis juvenilibus afsectibus non tam arrideat, atque una aliqua alterius istius generis, sane tu brevi aliter censeas. Eos, qui in alias terras iter instituunt, vestem non pro more regionis, in qua sunt, sed in quam abeunt, consicere nunquid vides? sac idem et vale.
Oderunt hilarem tristes, tristemque jocosi;
Sedatum celeres, agilem quarumque remissi.
| |
Qui vanos pavet metus, veros fatetur.
Verè malam conscientiam matrem sornidinis essc, dixit Chrysost. Horrorem enim individuum impietatis comitem esse, testantur ii, qui indies conscientiae latebras quaerunt, nec inveniunt. Poenam semper ante oculos sibi versari putant, qui peccaverunt, inquit ille. Hiuc fit, ut omnia horreat improbus, etiam minime timenda, imo et amplectenda: Deum, quod inimicum sibi, Diabolum, quod lictorem, semetipsum, quod accusatorem sciat ac sentiat. Viro bono contra nihil terribile est: non Deus, nemo qui magis juvare velit; non Diabolus, nemo qui minus nocere possit; non conscientia, omnia ibi tranquilla. Horrificum tonitru parentis sui vooem benevolam; metuendum fulmen divinae majestatis radios; mortem in vitam meliorem transitum; Dei judicium sinem pugnae ac aerumnarum appellat. Denique
Si fractus illabatur orbis,
Impavidum ferient ruinae.
Quicunque verè animosus esse desiderat, mentem ut habeat flagitiis purgutam etiam atque etiam curet.
Job 15. 21. Sonitus terroris semper in auribus impii; et cum pax sit, ille semper insidias suspicatur, cireumspectans undique gladium.
Job 18. 11. Circumquaque perturbant impium terrores et disjieiunt eum ad pedes ejus.
Proverb. 28. 17. L'homme faisant tort au sang d'une personne, fuira jusques en la sosse saus qu' ancum le retienne.
Extat apud Sax. Grammat, lib. 1. insignis Ulvildae Danorum regis filiae de inipari matrimonio querela, quam meritò hic adseribo: O miseram me! cujus uolilitatem dispar nexus obteuebrat! O infelicem, cujus stemmati rustica jungitur humilitas! O infaustam matris sobolem, eujus munditiem immiueditía rustialis attrectat, dignitatem indignitas vulgaris inelinat, ingenuitatem conditio maritalis extenuat! etc. Quam quidem querelam exitus tragicus subsecutus est, prout latius idem auctor prosequitur.
|
|
Auteursrechtvrij
