| |
| |
| |
| |
Res immoderata cupido est.
Altijt na meer.
Als ick de lieffte sach, doen woud ick haer genaken;
Stracx riep ick om de spraeck, flucx haer te mogen raken,
Doen bad ick om een kus, en, schoon ick die bequam,
Noch vont ick, dat mijn hert geen recht vernoegen nam.
Ick voelde des te meer mijn ziel geduerigh hijgen,
Dus wenscht' ick boven dat een naerder pant te krijgen:
O lusten sonder end'! ô wispeltuerigh spel!
Al krijght de hont een stuck, noch gaept hy evenwel.
| |
Staegh na wat nieus.
Smact eten aen een dogh, hy staet met holle wangen
Om weder op een nieu geduerigh iet te vangen;
Het valt hem in de mont, het vaert hem in de keel,
En des al niet-te-min het is hem even veel.
Wat baet u groot gewin, of veelderhande schatten,
Indien ghy niet en droomt als op een nieu te vatten?
U winst en is maer wint en doet u maer verdriet:
Want een, die maer en slockt, en smaeckt de spijse niet.
| |
Johan. IV. 13 en VI. 35.
Buyten godt geen versadinge.
Ey, let op desen hont: het broot hem toegeworpen,
Dat schijnt hy sonder smaeck als in het lijf te slorpen;
En siet, van stonden aen soo staet hy even graegh,
Het schijnt, hy draeght een wolf verholen in de maegh.
Schier op gelijcken voet soo leven alle menschen,
Hoe wel de saken gaen, noch is'er iet te wenschen;
En soo daer iemant vraeght, waerom het soo geschiet:
Het goet, dat ons vernoeght, en is op aerden niet.
| |
| |
't Is wijsheyt en grootmoedigheyt (seyt Cicero) wat men verloren heeft te vergeten, wat men gewonnen heeft te gedencken.
De gierigaert doet in beyde regel-recht het tegendeel; want verliest hy maer een kleyn deel van 't gene hy alrede gewonnen heeft, hy schreyt tranen met tuyten; niet ongelijck in sijn doen met de kinderen, aen de welcke schoon men veel poppe-goet en speel-dingen heeft gegeven, indien men maer ietwes haer af en neemt, sy stellen 't op een krijten en werpen 't al daer henen. Indien daer en-tegens de gierigaert staegh an winste is, noch is 't al niet.
Want gelijck een hont met een open kele ontfanght het broot, datmen hem toe werpt, en 't selve terstont geheel en sonder smaeck inslickt, en naer het nieuwe loert; insgelijcx al wat hem 't geluck toesendt, sluyt hy knap in zijn koffers, wachtende al weer op het toekomende.
Ellendige menschen! de rechtveerdige (seyt Salomon Prover. 13. 25.) eet dat sijn ziele sadt wert; maer der godloosen buyck heeft nimmermeer genoegh. 't Is konste verzaedt te werden.
Geen mensche ter werelt werter, door Godes beschickinge, tot soo volmaeckten geluck oyt verheven, of hem en wert altijt iet wat gelaten, 't welck hem quelt. Dese, rijck zijnde van goederen, beklaeght dat hy van slechte ouders geboren is: gene, wel van goeden huyse, maer arm zijnde, hadde liever ergens in den doncker van een slecht geslacht te schuylen: de derde, rijck en edel zijnde, sucht om dat hy eenigh en ongetrouwt is: de vierde, geluckelijck gehout wesende, treurt alleenlijck door gebreck van kinderen, Men vinter, welcker blijschap over haer kindersalige vrouwen wert ingebonden, of door de slampamperye van hare soonen, of door de geyligheyt en veyligheyt van hare dochters. In 't korte, werwaerts dat men sich went, men sal aller wegen stoffe vinden, om sich over sijne gelegentheyt te misnoegen. Is 't vreemt? Luyden die in gehuerde huysen woonen, klagen altijt van dit of gint deel haerder wooninge, om redenen dat sy in de selve niet en mogen maken en breken, gelijck men in eygen doet. 't Is met ons al het selve: 't een of 't ander lit is staegh ontstelt, tot een vast teycken, dat wy hier maer huerlingen sijn. Het welck alsoo wesende, laet ons dan van foodanigen huysraet ons selven versorgen - niet die nu in dit huerhuys, maer die hier namaels in ons eyge en eeuwige wooninge ons sal te passe komen, gelijck sulcx (oock hier in dese tijdelijcke dingen) het werck is van een sorgvuldigh vader des huysgesins.
Noyt heeft'et iemant hier soo klaer,
Of 't hapert noch al hier of daer.
| |
Res immoderata cupido est.
Prima quidem fuerat dominam tibi cura videndi,
Altera, mox lateri jungere posse latus:
Istud et illud habes, sed et boe, tibi lenis amica
Blandítias mo les, aptaque verba dedit.
Oscula nune poscis, iet et oscula: nonne petetur
Mox illibatae virginitatis honos?
Et vorat, et properans ruit in nova frusta molossus,
Quodque petat cupidus semper amator habet.
| |
Le chien, le jeu, l'amour, le feu,
Ne se contentent oncq de peu.
Qu'on donne au chien du pain, qu'on donne du fourmage;
Il gloute, sans mascher, et veut ja d'avantage.
Quel grand' faveur que faiet la dame à son amant,
Rien ne luy oneq suffit, il va tonsiours avant.
| |
Ad nova semper hians.
Jejuno dominus cerealia frusta molosso
Objicit, hic avido devorat ore cibum;
Et stat hians, aliamque oculos intendit in offam,
Semper el acceptis uberiora petit.
Nos molimur idem; nam si cui numine dextro
Eveniant nummi, praedia, census, agri,
Omnia conduntur, petitur nova praeda: fnturi
Sic desiderio prodiga vita perit.
| |
Plusieurs ont trop, nul n'a assez.
Quel bien peut avenir à la chiche avarice?
Tout n'est pour assouvir, mais pour nourir le vice;
Jette au chien affamé soit tant friant morceau,
Il gloute sans mascher, et cherche du nouveau.
| |
Improbis nulla est satietas.
Dum data frusta vorat, nondum bene mansa, moloslus;
In nova, semper hians, et nova frusta ruit.
Cum nunquam praesens homini ferat hora quietem,
nec satis id, quod adest, pectora nostra juvet.
Cum desiderio semper gemat aegra futuri,
Atque aliud nobis mens, aliudque petat;
Hîc patrium non esse solum, sedesque- beatas,
Discite: sunt alio gaudia vera loco.
| |
Proverb. 27. 20. Le sepulchre et gouffre sont jamais rassasjés, ausi ne sont jamais les yeux des hommes.
Puis que le coeur humain au chien est tant semblable,
Que nostre esprit tousiours demeure insatiable;
Faisons conclusion, que ce qu'à l'homme faut,
N'est en ce monde icy, mais est logé plus haut.
| |
Ad nova semper hians.
Est sapientiae magnitudinisque animi, ait Cicero, quid amiseris, oblivisei; quid recuperaveris, cogitare. In utroque contrarium plerumque faciunt homines; parta enim sine voluptate ferè demittunt; amissa autem veris et spirantibns lachrimis deplorant. Pueri, lusoria plurima iis licet dederis, si unum atque alternm modo auferas, reliquis omnibus, per iram ac indignationem abjectis, plorant. Idem plerisque hominum solet accidere; vel unum aliquod dispendium magna cominoda injucunda ac insipida solet reddere. Mobilis ac inquieta est mens hominis, nunquam se tenet, ait Seneca. Optat libertatem servus, civitatem libertus, civis divitias, dives nobilitatem, nobilis regnum, rex in Deorum numerum referri vult, tonare propemodum ac fulminare cupiens: adeò ejus, quod semel transierit modum, nullus est terminus, ait Epietetus. Optimè Hebraeus sapiens: justus sumit cibum, et replet animam suam; venter impiorum insatiabilis.
| |
martial. lib. 12. Epig.
Habet Africanus millies; et tarnen captat,
Fortuna multis nimis dat, nulli satis.
| |
sen. lib. 1. Epist. 2.
Quid refert quantum illi in area, quantum in horreis jaceat? si alieno inhiet, si non quaesita, sed quaerenda computet: non enim qui parum habet, sed qui plus petit, pauper est.
in Moral.Ars magna est, satiari.
| |
Improbis nulla est satietas.
Nemini mortalium, divinâ providentiâ, tam exactae felicitatis gaudia unquam obtigere, ut non aliquid relictum ei esset, quod gemeret. Hic censu cum exuberet, obseuro loco natum se queritur; ille, majorum stemmate clarus, domesticae rei tennitatem detestatus, mallet latere; iste nobilitate opibusque conspicuus, coelibem se queritur; alius amans et ainatus, conjugioque felix, orbitatem deflet. Est, cui foecundae uxoris gaudia, aut filiorum luxus, aut siliarum petulantia obnubilat. Denique, quocunque te vertas, ubique, quod cum status tui conditione rixeris, affatim invenies. Quid externa loquor? hoe ipsum corpusculum tuum exente, semper in eo querulum aliquid et quod te offendat, obvium erit. Quid mirum? homines qui in alieno babitant, semper de aliquâ domicilii parte conqueruntur; idque eâ de causa, quod domum istam conductitiam, pro arbitrio, instaurare non possint. Idem nobiscum est: nam cum de aliquo identidem membro querulus animns nobiscum expoftulat, inquilinos esse, et supellectilem isti perpetuo (quod et frugi pater familias hîc solet) aptandam esse, sedulo monet.
Johan. 4. 14. Omnis qui bibet ex aqua hac iterum sitiet, qui autem biberit ex aqua quam ego dabo ei, non sitiet in aeternum.
Psalm. 16. 11. Satietas gandiorum in conspectu Dei.
| |
senec. 19. Epist.
Qualem dicimus seriem causarum esse, ex quibus nectitur fatum; talem dicimus cupiditatem; altera ex fine alterius nectitur.
At sibi cuncta petens nunquam saturanda Cupido,
Quae, velut immanes reserat dum bellua rictus,
Expleri pascique nequit: nune flagrat amore,
Nunc gaudet, nunc moesta dolet, rursusque refurgens
Exoritur, caesaque redit pollentius hydrâ.
|
|