|
| |
| |
| |
| |
Affluit incautis.
Die ledigh sit wort licht verhit.
Daer was geen vinnigh dier, dat oyt de slanghe quelde,
Soo langh sy besigh was te midden op den velde;
Maer doen sy lagh en keeck, en socht maer tijt-verdrijf,
Soo quam de loose spin, en viel haer op het lijf.
De prickel van de lust die komt van ledigh wesen,
Dus wie sich besigh hout, die wort'er van genesen;
De Min gelijckt de Spin: noyt mensch en is gewont,
Als daer hy sat en keeck, of doen hy ledigh sont.
| |
Die niet ontsiet, is haest te niet.
Hoe magh de kleyne spin doch vechten mette stangen?
Sy is te bijster swack, om oorlogh aen te vangen,
Haer vyand is te sterck; en des al niet-te-min
Soo wort de felle slangh verwonnen van de spin.
Vraeght iemant hoe het koomt? de slange, sacht gelegen,
Vermaeckt haer in het groen; de spinne daer en tegen.
Gansch wacker in de weer, bestoockt het vinnigh beest.
O vreest doch voor een mensch, die niet een mensch en vreest.
| |
Matth. XXVI. 41.
Waeckt en bidt, op dat ghy niet en komt in versoeckinge.
Wanneer de luye slangh is in het gras gelegen,
En dat de gulde Son komt over haer gesegen,
Soo is van stonden aen de spinne daer ontrent,
Die flucx een boose strael haer in de leden prent.
Wie ledigh sit en gaept, en luyert gansche dagen,
Die lijt geduerigh noot van duysent quade slagen,
Tot ondienst van de ziel. O vreest, gesellen, vreest:
De weelde schiet haer gif tot midden in den geest.
| |
| |
Menichmael werden groote heyrkrachten van kleyne, machtige van swacke geslagen, seydt Halicarnas. Niet en is'er soo vast, dat geen gevaer en lijt, oock van het swacke. De leeu selfs wert oock wel tot aes van 't kleynste gevogelte. Wildy van hier de reden weten? Sorgeloosheyt, soo in gemeene als eygen saken, is een seecker beginsel van onheyl.
Die sonder achterdencken leven, staen als open, en zijn onderhevigh om gehoont te werden.
Verachte vyanden hebben menichmael een bloedigbe slagh veroorsaeckt, en machtige Vorsten en volckeren haestelijck t'ondergebracht, seyt Livius. En hierom is een vyant (hoe geringhe hy oock zy) altijt te duchten.
Vreese leert wijsheyt, en die voor lagen beducht is, wert selden betrapt.
Achterdencken leyt tot gerustigheyt, onvoorsichtige hooghmoet tot gevaer: al sorgende ontgaet de wijse het quaet. Laet het ons daerom houden met ons out spreeckwoordt: Die niet en sorght, en heeft geen eere; ofte met de byspreucke van de oude Romeynen: de moeder van vreesachtige ofte vervaerde kinderen schreyt selden.
Het gemoet des menschen (seyt Philo) is een woonplaetse ofte van de deucht, ofte van ontucht; ofte (gelijck Bernardus seyt) des menschen herte is als een molen; het draeyt gestadelijck omme, en maelt al watter wert ingebracht; maer indien men 't ledigh laet, soo verteert het sich selven. Door stilstant vererghen alle dingen. Een steen, soo hy niet dickwils omgewentelt en wert, is seer haest overloopen van mos en ruychte. Als het yser rust, soo roest het. Opgesloten kleederen krielen van motten ende schieters. Een ydel gemoet is een herberge van sonden; een ledigh mensche, des duyvels oorkussen. lek ginck, seyt de Wijseman, voorby den acker der luyen, en siet! daer waren enekel netelen op, en hy stont vol distelen, en de muyr was neder gevallen, Prov. 24. 30. De ledige weduwen beschuldight de Apostel als klapachtigh en spreeckende, dat niet en betaemt, I Tim. 5. In 't korte, ledicheyt is een moeder van beuselingen, een stijf-moeder van deughden. Laet ons dan sorge dragen, dat, en God, als hy ons komt besoecken, en de Duyvel, als hy ons komt quellen, ons besigh mogen vinden met eerlijcke oeffeningen.
Een die voor quaet hem mijden wil,
En magh niet ledigh zijn of stil;
Want 't is gansch seker, ons gemoet
Doet quaet, wanneer het niet en doet.
| |
Affluit incautis.
Dum praedas agit anguis, et ardua saxa pererrat,
Ambulat innocuas, tutus ab hoste, vias:
Hunc improviso perstringit aranea telo,
Cum jacet, in molli gramme, susus humi.
Lascivas abigunt tractata negotia flammas,
Quis videt intentos rebus amore trahi?
Dum vacat, et molli colit otia pectus in umbrâ,
Tum patet, occulto turn subit igne Venus.
| |
Un coeur oisif, d'amour captif.
L'araigne ne pent oneq attrapper la couleuvre,
Lors, quant elle est au bois empesché de quelque oeuvre,
Le coup mortel, helas! luy vient en reposant:
Rien, que le coeur oisif le sol amour surprend.
| |
Periculum venit, cum contemnitur.
Imbelli noceat cui mollis araneus ictu?
Et quis nou rigido tactus ab angue cadat?
Huic tamen incumbens victrix dominatur arachne,
Et vastum tenui perforat ense caput.
Unde fit, ut coluber parvo cadat ictus ab hoste?
Languebat serpens, et vigil hostis erat.
Quam sacilè est struere insidias nil tale timenti!
Est, quod ei metuas, cui metus omnis abest.
| |
Crains ton ennemy, bien que petit.
L'araigne, bien que soit soible et petite beste,
Rompt ncantmoins par fois au grand serpent la teste;
Qui ne redoute rien, est aisement attaint,
Crains pour un tel, amy, qui rien jamais ne eraint.
| |
Quid dormitis? surgite et orate, ne intretis in tentationem.
Fronde super viridi, radiis tepefactus Eois,
Otia dum serpens desidiosus agit,
Ex alto tenui se librat aranea filo,
Et colubrum parva cuspide sundit humi.
Otia virus habent, et habet sors laeta venenum;
Deliciis vitiis mentis aperta via est,
Sperne voluptatum illecebras, puer, otia sperne,
Hoste sub aërio ni cecidisse velis.
| |
D'oisivité, tout peché.
Assaillir le serpent l'araigne oneques n'ose,
Si non, quant il au bois se laschement repose.
Nul est plus aisement du tentateur surpris,
Qu'un tel, qui a les sens d'oisivité saisis.
| |
Ex securitate cura.
Majores interdum copiae sternuntur à minoribus, potentiores à debilioribus, ait Halicar. Nihil est tam firmum, cui periculum non sit, etiam ab invalido: et leo ipse aliquando minimarum avium sit pabulum, inquit Curtius. Vis rationem? securitas, tam in publieis quam privatis, eertissimum calamitatis initium: solutè viventes undique patent, et oportuni injuriae multas occasiones praebent insidiantibus, ait Philosophus. Saepe etenim et contemptus hostis cruentum certamen edidit, et inclyti populi regesque perlevi momento victi sunt, ait Livius. Inimicum sane quamvis humilem, docti est metuere, ex consilio Senecae. Metus quippe prudentiam docet; quique insidias timet, haud sacile in eas impingit. Timor securitatis dux, periculorum praeumptio: metuendo quippe sapiens vitat malum. In ipsâ igitur securitate animus ad difficilia sese praeparet, ut contra injuriam sortunae inter benesicia sirmetur. Timidi matrem non flere, vetus adagium eft.
| |
juvenal. Sat. 6.
Nune patimur longae pacis mala, saevior armis
Luxuria incubuit, victumque ulciteitur orbem.
| |
baud. Dissert. de Induc.
Nulli sacilius opprimuntur, quam qui nihil timent,
et imparati sunt ad resistendum.
| |
senec. Agam.
Victor timere quid potest? quod non timet.
| |
Ne diabolus te otiosum inveniat.
Vitii aut virtutis animus domus est, inquit Philo: vel ut Bernardus: cor hominis, sicut molendinum, volvitur velociter, et quidquid imponitur, molit; si autem nihil imponitur, seipsum consumit. Omnia otio deteriora sunt. Lapis non revolutus obducitur musco. Ferrum, nili utaris, rubigine consumitur. Aqua, nisi moveatur, vitium capit. Vestis seposita tinearum fit habitaculum. Otiosa mens vitiorum domicilium. Transivi, inquit sapiens Prov. 24.30., agrum hominis pigri, et ecce! totum repleverant urticae, et maceria lapidum destructa erat. Otiosas viduas, notavit Apostolus I Tim. 5., ut verbosas et loquentes quae non oportet. Quid plura? Otium nugarum mater est, noverca virtutum, ait Bernard. Nihilque in totâ vita adeò bonae menti adversum, quàm nihil agere. Semper aliquid honeste rei agamus, ne aut Deus, cum nos invisit, aut Diabolus, ubi nos tentat, oscitantes et vacuos nos inveniat.
Matth. 13. Cum autem dormirent homines, venit inimicus, et superseminavit zizania in medio tritici.
| |
hieron. in Serm.
Aliquid operis facito, ut te Diabolus inveniat occupatum, non enim facile capitur à, Diabolo, qui bono vacat exercitio.
I Jean. 5. 18. Nous sçavons que quiconque est né de Dieu, ne péche point: mais qui est engendré de Dieu, se contregarde soi mesme, et le Malin ne le touche point.
Definitio amoris haec est: animae vacantis passio.
| |
laërt. lib. 6.
Diogenes dixit amorem otiosorum esse negotium, quod hic affectus potissimum occupet otio deditos: ita fit ut, dum otio vacant, in rem negotiosissimam incidant.
Quaeritur AEgistus qua re sit sactus adulter?
In promptu causa est: desidiosus erat.
|
|
Auteursrechtvrij
