|
| |
| |
| |
| |
Inter manum et mentum.
Tusschen hant en tant, raeckt veel te schand.
De proye die ick jaeg heeft wonder vreemde streken,
Heeft, ick en weet niet wat, om lusten aen te steken;
Sy sweeft my voor het oogh, ja schier tot in den mont,
Maer als ick naerder koom soo wijcktse na den gront:
Dies word' ick bijster graegh; ick reyck, ick blaes, ick hijge,
Ick happ', ick grijp'er na, het schijnt dat ickse krijge;
En siet, noch gliptse wech, dies 't hert eylaes! my berst:
Doen ick was aldernaest, doen was ick alderverst.
| |
Ydele hoop, wakenden droom.
Het wilt-braet dat ick wensch, dat jaegh ick met verlangen,
My dunckt schier even staeg, my dunckt het is gevangen;
Ick sie het met vermaeck, ick sie het voor my staen,
Ick hijg, ick happ', ick hoop, ick hebbe't; 't is gedaen:
Dit roep ick menighmael, maer als ick meen te grijpen,
Dan is'et enckel droom en niet als leure-pijpen:
Eylaes! ick heb om niet mijn nutten tijt gequist,
Ick meynd' ick hadde't al, en nu is 't al gemist.
| |
Rom. VII. 24.
Ick ellendigh mensche! Wie sal my verlossen van dit lichaem des doots? ick dancke god door Jesum christum.
Ick lagh eens uytgestreckt in bangheyt mijner zielen,
Ick sagh een open graf, de doot was op mijn hielen,
De helle stont bereyt, als met een open mont,
Soo dat ick (waer ick socht) geen raet of rust en vont.
Maer in den meesten noot, toen is my troost verschenen,
Mijn druck (danck hebbe God) mijn kommer is verdwenen:
Siet, als het diepste leet tot aen de ziele rijst,
Dat even is de wegh, die ons den hemel wijst.
| |
| |
In diender ergens een voesterkint van hope te vinden is, seeckerlijck den Alcumist moet voor sulcx gehouden werden: want aen niemant en heeft oyt dese glibber-gladde Goddinne soo seer den honig om den mont gestreken, als aen dese soorte van menschen, dewelcke, schoon sy-lieden hun ten diepsten menighmael inbeelden tot het hoogste van haren wensch gekomen te zijn, en allen oogenblick dien wonderbaren steen, in sijn geheele volkomentheyt, voor haer meynen te sien: evenwel nochtans, als 't op een toegrijpen komt, soo verliest sich veeltijts haer groote inbeeldinge als tusschen hant en tant; doch wederom, geketelt door (ick en weet niet wat) nieuwe hope, gaen weder en weder aen, na de lesse van haren Geber, die voor een grontstuck van dese konste stelt: een onvermoeyelijcke halssterckigheyt, belovende tot loon van alles dien wonderbaren steen, daer haren Poëet Augurel lus, aldus van schrijft:
Schoon al de zee quickzilver waer,
En dat ghy, in haer diepten, maer
Een stucxken steens eens werpen wout;
De gantsche zee waer enckel gout.
't Is beter, met wyse luyden, sich niet te seer te verlaten op dingen, die gemeenlijck altijt anders, alsmen meynt, uytvallen.
Als ghy naer een saecke tracht,
Hoe de hoop u meer belacht,
Hoe de spijt u dieper bijt,
Als het hopen u ontglijt.
Ten is niet te verwonderen, al sien wy somwylen de goddeloosen gerust en goets moets daer benen gaen: de vromen daerentegen met innerlijcke aenvechtingen gequelt te zijn. Niemant en doet oorloge aen de gene die hem onderdanigh zijn; de duyvel en bestoockt niet de gene, die hem alreede de overhant gegeven hebben. Soo lange als dien stercken gewapenden sijn vaten bewaert, soo is 't al in stilte: maer als den stercken van een stercker bestreden en overwonnen wert: dan is 't al in roere. Wat quelt ghy u doch, Godvresende ziele? Ten is niet van de sonde, dat ghy u sonde gevoelt; 't is van Gods genade, niet van uwe verdorventheyt, dat ghy uwe verdorventheyt gewaer wert. De vreese des Heeren quetst den mensche, seyt Augustinus, op de selve wyse, gelijck de vliem de etterbuyle; sy schijnt wel de wonde grooter te maken, maer jaeght'er den etter en dracht uyt: want terwylen de vuyligheyt noch in het lichaem lagh, was de wonde, 't is waer, wel kleynder, maer veel sorgelijcker; sy is veel pynelijcker, nu daer de vliem by komt, als te voren, eerder den meester aen quam; maer sy is daerom pijnelijck, terwylen datmense meestert, om datse niet meer pynelijck zijn en soude alsse genesen is. Een veltoverste sendt zijn kloekste gasten ter plaetsen, daer het gevaer alderheetst is. Nimmermeer bestreden te werden is een teycken van swackheyt.
Niemant treet'er in gevecht Met sijn knecht,
Maer met die hem tegenstreven:
Die den duyvel wederstaen, Tast by aen,
Niet, die na zijn wetten leven.
| |
Inter manum et mentum.
Post varios tandem, qui me pressere, labores,
Obtigit haec oculis praeda videnda meis:
Hanc sequor ingenti conamine, jamque propinquo,
Jam crepitant fauces, jam mihi guttur hiat.
Sed, dum capturiens vestigia proxima stringo,
Ah! reliquum video nil mihi, praeter aquas,
Somniat heul vigilans et quoque ludit amator,
Bulla, vapor, nihil est, se quod habere putat.
| |
En amour, en cour, et a la chasse, chacun ne prend ce qu'il pourchasse.
Maint set s'en va eriant: ma belle se va rendre.
Mais tout est au rebours, lors quand il la veut prendre.
Le chien tout plein d'espoir eroit qu'il a pris l'oifeau;
Mais à la fin helas! ne prend rien que de l'ean.
| |
Spes chymica, vigilantis somnium.
Dum volucrem fequitur, dnm spe jam devorat escam,
Dum canis in praedam fervidus ore ruit,
Guttura latrantis, nil tale timentia sa lit,
Seque paludoso gurgite margit anas:
Ergo miser, praedam studio qui captat inani,
Ora refert solis plena molossus aquis.
Sit canis hîc, fictâ sub imagine, ebymicus, hospes,
Spes cui semper adest, res cui semper abest.
| |
Il y a difference entre espoir et avoir.
Le chien qui semble avoir pris le canart à nage,
Le voit aller au sond, plein desprit et rage;
Pendant que l'Alchimiste of ere tout avoir,
Helas! rien ne retient qu'un fol et vain espoir.
| |
In agone, liberatio.
Quam prope me Stygio nuper canis ore vorabat!
Quàm prope tartareis saucibus esca fui!
Sulsureo afflabant me guttura panda vapore,
Praeque meis oeulis nil nisi funus erat.
At Pater omnipotens, mediis mihi portus in undis,
Lassa salutiseris pectora texit aquis.
Mens, age, pone metus; quae dueit ad aethera calles,
Nescio quid, tristi de Phlegetonte tenet.
| |
2 Tim. 4. 16. Nul ne m'a assisté en ma premiere defense, ains tous m'ont abandonné; mais le seigneur m'a assisté et m'a fortifié.
La mort me talonnoit, il ne salloit jà guerre,
J'estois tout englouty de l'inserna Cerbere,
Parmi le fiel amer suis tont consit en miel:
L'enser faut costoyer, qui veut monter au ciel.
| |
Spes chymica, vigilantis somnium.
Spei alumnus si quisquam, certè Chymicus, sive Alcumista nunenpandus est. Nam, si cui unquam verba dedit lubriea illa Dea, id huie hominum generi contingere, usus docet. Spem enim magis ipsam, ut Livii verbis utar, quam spei causam intuentur. Nam quamvis plurimi eo rerum sese pervenisse constanter aliquandò assererent, ut jam emersurum soetum illum aereum, lapidem, inquam, philosophicum pleno ore inclamarent; nihilominus potiundi tempore in ipso, tanquam corvi hiantes delufi, viderunt, non sine aliorum risu, ac suo luc u, collapsam in cincres sacem: Idque licet illis iterum atque iterum contingat, ab incepto nihilominus non dimoventur, sed indies novâ spe inese ti, identidem eandem serram reciprocare non desinunt. Quid mirum? cum propositi istam tenacitatem in principiis artis ponat Geber, proposito laborum praemio, ex Augurelli testimonio, ut vel minimâ lapidis parte;
- Argentum modo vivum si foret aequor,
Omne vel immensum verti mare posset in aurem.
Dicamus cum Polybio, nou esse sapientis praefidere constanter iis, quae aliter evenire nata sunt.
| |
cicero. 3. de Orat.
O fallacem hominum spem, fragilemque sortunam! et inanes noftras contentiones! quae in medio spacio saepe sranguntur et corruunt; et antè in ipso portu obruuntur, quàm portum contingere potuerunt.
| |
francis. guicciard. Hisl. lib. 4.
Plerumque hominum proprium est quod ratione diffieile coguoseuut, id sibi cupiditate et spe saeile fingere.
| |
In agone, libertatio.
Sceleratos ingenti plerumque improboque somno frui, ac in utramque aurem dormire; pios contra dissidio interno exagitari, quid mirum?
Parcere subjectis, et debellare superbos
et principi hujus seculi, diabolo inquam, solenne, est. Quamdiu enim robustus ille possessioni suae incum it, omnia ibi placida ac tranquilla sunt: at simulatque fortis fortiori succubuit, omnia in tumultu sunt, cunctaque sursum deorsum aguntur. Quid te excrucias, meus pia? Non ex peccato sensus peecati est; corruptionem tuam non per corruptionem, sed ex gratia percipis. Timor enim Dei eodem modo vulnerat, inquit Augustinus, quemadmodum medici ferramentum: id putredinem tollit et videtur quasi vulnus augeere; nam dum putredo esset in corpore, minus erat vulnus, sed periculosum; accedit serramentum medici, minus dolebat illud vulnus, quàm dolet modò, cùm curatur. Sed ideò plus dolet, accedente medicina, ut nunquam doleat, succedente salute. Pericu osum fortissimis imperat dux. Nunquam impugnari debilitatis est.
Jacob. 1. 10. Beatus vir, qui fuffert tentationem: quoniam cum probatus sucrit, accipiet coronam, quam repromilit Deus diligentibus se.
bradfort. Si ad superos iter tendere velis, ad iuseros prius navigandum est: cuneta enim Dei opera funt in mediis contraräs.
| |
lucret, lib. 4.
- Potiundi tempore in ipso,
Fluctuat incertis erroribus ardor amantum.
Fallitur angurio spes bona saepe suo.
|
|
Auteursrechtvrij
