| |
| |
| |
| |
Flamma fumo proxima.
Vlam eerst geweken, haest weer ontsteken.
De vlam was eens gebluscht die in my plach te woelen,
Ick voelde, met vermaeck, mijn eersten brant verkoelen,
Al wat'er overbleef was maer een kleyne vonck,
Soo dat mijn welig hert van enkel vreugde spronck:
't Geviel eer langen tijdt, dat ick het vier genaeckte,
My dacht, ten was geen noot, soo ick'et niet en raeckte;
Dus stont ick maer en keeck, en noch eer ick vertrack,
Een vlam viel uit de vlam die mijnen roock ontstack.
| |
Eens gebrant, haest gevlamt.
Hoe licht ontsteeckt een licht dat eens te voren brande!
Die eens is licht geweest raeckt licht in nieuwe schande,
Een doove kool ontvonckt als sy maer vier en rijckt,
De tintel wort tot vier door al dat vier gelijckt.
Hoe licht vervalt de mensch tot alle quade streken
Die van een slim gebreck eerst onlancx is geweken!
Een die sich wagen derf, eer dat hy recht genas,
Geraeckt licht in het vuyl, daer hy te voren was.
| |
Esai. XXXXII. 3.
De glimmende wiecke en sal hy niet uytblusschen.
De ziel heeft menighmael haer eerste licht verloren,
Sy leyt als sonder glans, en niet gelijck te voren,
't Is maer een damp alleen, die als een teycken geeft
Dat noch in eenigh deel haer eerste wesen leeft;
Maer als wy 't helder licht van Godes woort genaken,
Soo wort de roock een vlam, de geest begint te waken:
Hoe groot is dijne gunst ontrent de menschen, Heer!
De wieck die maer en roockt en blust ghy nimmermeer.
| |
| |
Daer zijn voormaels in Grieckenlant sekere keuren geweest, over de veerschepen tusschen Athene en Salamine, medebrengende dat alle schippers, die eenmael bevonden wierden hun schip omgeseylt te hebben, dadelyck souden vervallen zijn uyt het schippers gilde, en de vryheden van dien. In gevalle de Atheniënsers een eenige misgreep soo hoogh hebben opgenomen, wat sullen wy gevoelen van de gene, die door menighvuldige feylen, als een gewoonte van quaet doen hebben aengenomen? Voorwaer schoon de sulcke by horten somwylen eenige teyckenen van beterschap schijnen te toonen, soo en mach men op de selve evenwel niet staen. De zee oock dan als den storm al ophoudt, blijft evenwel swalpende en dynende. Men gevoelt noch al wat huyveringe na de koortse. Die lange in banden geseten hebben, hincken veeltijdts oock los gelaten zijnde. Menschen die eenige slimme gebreken eens hebben aengehangen, schoon sy haer oude rancken verlaten, selden is'et dat'se niet eenige overblijfsels daer van en behouden, waer door sy lichtelijck tot haer vorige parten komen te vervallen.
Een beest met kunste tam gemaeckt;
En dient niet al te veel geraeckt;
Want schoon het nu al duyckt, en swijght,
Wanneer 't zijn oude parten krijght,
Soo is'et weer al even fel,
En quetst zijn eygen meester wel.
Die goet van quaet wort met der vaert,
Vervalt licht tot zijn ouden aert.
Nademael ons geheel leven niet anders en is, als een gestreckte keten van alderley sonden: soo hebben wij billicklyck te dencken, dat voor ons geen troost voor handen en is, 't en zy wy eenigh Goddelyck wesen opsporen, wiens geest in tegendeel niet anders en zy als geheel genade en goedertierentheyt. En nadien sulcx by dy alleene te vinden is, Heere Jesu, soo willen wy op dy alleene hopen, oock dan, als wy buyten hope zijn. Want siet! niet en is by dy oyt gedaen, of geseyt, als tot voordeel der menschen. Moyses heeft ('t is wel waer) wonder wercken gedaen, maer Egypten geplaegt. Elias, maer den hemel gesloten. Elisaeus, maer kinderen doen verslinden. Petrus, maer menschen gedoot. Paulus, maer Elymas met blindtheyt geslagen. Maer du, Heere Jesu, hebst dyne wonderdaden als van melck en honigh doen overvloeyen: Hier hebdy menigte van visschen in de netten besloten, tot volheydt van spijse: daer, water in wijn verandert, tot overvloedt van dranck. De geraeckte hebdy beweginge, de blinde het gesicht, de stomme de spraeck, de siecke gesondtheydt, de melaetsche reynigheydt, de besetene goede sinnen, de doode 't leven geschoncken. Overal zydy dan goedertieren geweest, nergens straf, behalven tegens de winden, maer om dat die straf waren tegens de menschen: behalven tegens den vygeboom, maer om dat die de menschen geen vrucht en gaf: behalven tegens uwe jongeren, maer om dat die de menschen wilden straffen. Niemant is dan uwe vyant, als die vyant is van de menschen. Mits welcken, hoe groot mijn misdaden zijn, soo en sal my noyt de wanhope tot den bast, maer altijdt de hope tot Christum afleyden.
| |
Flamma fumo proxima.
Quisquis es, antiqui remove monumenta caloris,
A regno Dominae qui modo liber abis.
Vera nec ora vide, moveat nec imago salivam;
Nec digitis gemmas, quas tulit illa, gere.
Vulnus erit, leviter modo tacta sit, aegra cicatrix,
Ardorem revocat fomitis icta filex:
Fax extincta recens trabit, ah! trahit eminus ignem,
Et redit in flammam, quod vapor ante fuit.
| |
Flambeau qui fume, tost se rallume.
As tu esteint l'amour? ne fay tant la bravade,
Sa flamme, à ton slambeau jettant comme u aeillade,
(En cas que seulement l'approches tant foit peu)
D'un traict non apperceu te mettra tout en feu.
| |
De facili natura recurrit.
Ausa vapore levi tremulis alludere flammis
Fax extincta, novo protinus igne calet:
Pieriis somes fua lumina reddit alumnis,
Vix bene seintillam cum dedit icta silex.
In veterem flecti quam cerea corda figuram!
Crimen in antiquum pectora sponte fluunt:
Dum veteris scintilla mali modò parva supersit:
Sem er ad ingenium mens malè sana redit.
| |
En vertu novice, rechet bien tost en vice.
Si tu viens de chasser le vice de ton ame,
O, ne t'approche pas à ta vieille flame;
Car bien que d'estre esteint te semble ce flambeau,
En l'approchant du feu, il brusle de nouveau.
| |
Dum spiras, spera.
Dum mihi sax tenuem vix spargit in aëra sumum,
Fax, decor ille mei pectoris, alma sides;
Ad verbi, Pater olme, tui jubar ora reflecto,
Eque tuâ supplex lumina luce peto:
Sponte tui nobis venit obvia slamma favoris,
Flamma, vel extinctas docta ciere faces.
Quanta tua in miseros clementia, Rector Olympi,
Qui moribunda novâ lumina luce beas!
| |
Matt. 5. 6. Bienheureux sont ceux qui ont faim et soif de justice: car ils seront rassasiez.
Bien que la chair ait faite à ma foy grande bresche,
Tu n'esteins pas, mon Dieu, la my-esteinte mesche:
Quant je regarde à toy, mon jà debil flambeau
S'esclaircit derechef d'un lustre tout nouveau.
| |
De facili natura recurrit.
Legem olim ab Atheniensibus latum suisse in nautas, qui Athenis Salaminam transmitterent, memoriae proditum est. Eâ cautum erat, ut ei, qui semel inseliciter navigasset, tanquam naufragio infami, navigatio in posterum interdiceretur. Et quidem ejus plebesciti ratio inter alias, haec dari solet: Homines quam facillimè in cundem impingere lapidem, ac in antiquum redire: cum plerumque, ex regulâ juris, qui semel malus, semper praesumatur malus in eodem genere delicti. Id ob unicum lapsum Atheniensibus si ita visum decernere; quid de iis tandem statuendum erit, qui crebrâ vitiorum repetitione consnetudinem peccandi contraxisse, et peccata in naturam transtulisse videri possunt? tales (tametli aliquando por intervalla melioris frugis spem de sese praebere videantur) non levi de causâ in bònorum numerum transscribendos censent oculatioris. Remanet plerumque concusfio aliqua, etiam post febrim. Mare post tempestatem etiandum ea agitatur. Qui diu in vinclis sucrunt, etiam soluti claudicant. Vitiis diu assueti, etiam cum ea deserunt, quaedam retinent vestigia, ac in eadem facilè rccident.
- Ad mores natura recurret
Damnatos, sixa et mutari ncscia.
in L. si unus, vers. Pactus, ss. de Pact.
Res de sacili redit ad suom naturam.
| |
Dum spiras, spera.
Cum vitae nostrae decurfus continuam peccatorum seriem prae se ferat, nihil miseris solatii restare, facilè colligimus, nisi Deus quispiam nobis adsit, cui vita continua henevolentiae scaturigine placidè decurrat. Talis autem in omni rerum natura solus tu, mitissime Jesu, cujus animum ab omni asperitate alienum quoties intucor, toties extra spem positus sperare tamen audeo. Moysen miracula edidisse legimus, sed Aegyptum afflixisse: Eliam, sed coelum claulisse: Elisoeum, sed belluas in pueros evocasse: Petrum, sed homines morte multasse: Paulum, Elymae visum ademisse. Tu vero, qui mei merum, aut piscium multitudinem in retio egisti; ut cibus largior homini suppeteret: aut aquam in vinum mutast, ut potus luberier sufficeret: Tu motum paralyticis, visum caecis, sermonem mutis, sanitatum aegrotis, munditiem leprosis, mentem sanam daemoniacis, vitam mortuis reddidisti: In nullum tu durus, nisi in ventos, sed quia ii in homines duri: nisi fortè in ficum, sed quia fructum non ferret: nisi fortè in discipulos, sed eum poenas cogitarent. Licet ergo conscientis, peccatorum molc, ingruat, nunquam me desperatio ad laqueum, semper poenitentia ad Christum evocabit.
| |
bern. Serm. 7.
Si insurgant advcrsum me proelia, si muudus saeviat, si fremat malignus, si ipsa caro advcrsus spiritum coneupiscat, in te sperabo, tu arundinem quassatum non franges.
Esa. 9. Habitantibus in regione umbrae mortis, lux orta est.
| |
lucret. lib 6.
Sed fugitare decet fimulaere, et pabula amoris
Abstergere sibi, atque alio convertere mentem.
Sie, nisi vitaris quidquid revocabit amorem,
Flamma recandeseit quae modò nulle fuit.
Amor quamquam discedit aut tempore aut ratione victus,
non tamen penitus re inquit animam remanetque in
en vestigium veluti silvae exustae ant fumantis.
|
|