| |
| |
| |
| |
Fugiendo, non effugit.
Mijn last, is aen my vast.
Soeckt iemant los te zijn van alle minne-banden,
Soo laet de vrijster daer, en treckt in vreemde landen,
Roept Naso tot de jeught; maer na dat ick liet vint,
De raet die Naso geeft, en is maer enckel wint:
Ick hebbe verr' geseylt, ick hebbe veel gereden;
En siet! het oude pack, dat kleeft my aen de leden;
Dat draeg ick op den bergh, dat vind ick in het dal,
Ach! wat in 't herte woont, dat voert men over al.
| |
Als ick spring, soo waeght'et al.
De Schiltpad draegt haer huys geduerig op de leden,
Sy gaet als sonder sorgh, en sachtjes henen treden,
Men vintse menighmael van alle noot bevrijt,
Al gaet de vos sijn hol, de beer sijn leger quijt;
Wie in sijn boesem draeght sijn geit en beste panden,
Sijn winckel, sijn beslagh, sijn vette koren-landen,
Die heest een seker ers, en wandelt onbevreest;
Waer is doch iemant arm, die rijck is in den geest?
| |
Johanx. VIII. 34.
Die sonde doet, is der sonden dienaer.
Waer heen ellendig dier? ey! wilt u gangen staken,
Het is om niet gepoogt, door vluchten los te raken;
Gaet aen het open strant, of in het dichte wout,
Het kleeft u aen het lijf, dat u gevangen houdt.
Is iemant overstolpt met ongesonde lusten,
Die torst een stage last; waer sal hy konnen rusten?
Al rotst hy om het lant, en hier, en weder daer,
Sijn pack dat blijft hem by, en weegt hem even swaer.
| |
| |
De lansknecht en vreest niet dan als hy wel gedost is, seyt Lampridius; en, integendeel van dien, gelijck den Poëet seyt:
Die kruys noch munt heeft in sijn tas,
Past op de stroopers niet een bras:
Want hy, wiens teer-gelt is een niet,
Betaelt den roover met een liet.
De rijckdom maeckt den mensch bevreest, uyt geen andere redenen, dan overmidts de selve hem kan afgenomen werden. Al wat van ons afgesondert en verscheyden is, wert haest en licht vergauckelyck. Adel wert de nakomelingen nagelaten. Rijckdom kan anderen gegeven werden: eere verwandelt op anderen by opdracht. Maer deught en wetenschap zijn aen den mensche soo vast gehecht, datse van hem in geenderley manieren en zijn af te sonderen. Laet ons dan met de verstandigen besluyten, dat alles wat ons of gegeven, of opgedragen, oste wel nagelaten kan werden, ous eygen en ware goet niet en zy: laet ons trachten sodanigen goedt na te jagen, dat uyt brandt en schipbreucke met ons kan ontvluchten.
Een Hinde met een pijl geraeckt,
Waer dat se loopt, hoe dat se 't maeckt,
Hoe dat se rent door bergh en dal,
Eylaes! 't en baet haer niet met al:
De schicht, die haer aendoet de smert,
Blijft vast gehecht dicht onder 't hert.
Veel koopluyden, welcker saken qualyck staen, schicken wel hun boecken aen d'een zijde, om daer in haren soberen staet niet te sien, maer wat baet'et? sy weten 't al van buyten, en drogen den hertzeer alreede in haren boesem. Sommige zijn gequetst, en weten 't wel, nochtans (door, ick en weet niet wat, kleynhertigheyt) en willen sy geen wondemeester ontrent haer lijden, konnen oock niet verdragen, dat haer wonde getcnt werde, om (quansuys) niet te weten hoe diep die zy, en ondertusschen loopt haer bloet daer henen. Even soo is 't gestelt met een quaed gewisse: men wilse verbergen, maer men kan niet. Veel zijnder die met herwaerts en derwaerts te reysen, met gaen en keeren, met vrolyck geselschap te gebruycken, die soecken als af te slijten, immers in slaep te wiegen, ofte wel in den wijn als te verdrencken; maer, och armen! te vergeess; hetgene dat hun quelt, is te diep in hun geplaetst. Die doornen in sijn voeten heeft, waer hy oock gaet, hij treet'er op, en gevoelt overal de pijne. De schaduwe volght het lichaem, de sonde het ghemoet, seyt den oudtvader Basilius: het gewisse doet een yder sien een afbeeltsel van 't gene hy bedreven heeft. Wat soeckt men doch een sondigh gemoedt hier of daer te verbergen? en (soo men seyt) achter stoelen en bancken te steken? Een ongesonde ziele dient genesen, en niet versteken te zijn.
| |
Fugiendo, non effugit.
Naso viam docuit longos mollire furores,
A patria, ut valeas, inquit, Amator abi.
Jussa secutus eram, memini, tua, doctor Amoris,
Hoc quoque sustinui dicere: Phylli vale.
Jamque feror; juga montis equo, mare puppe pererro:
Me tamen impositum, me tarnen urget onus,
Non animuni fugiens, coelum modo mutat, Amator.
Quo fugis? heu! tecum, dum fugis, ibit Amor.
| |
Fuir ne sert.
Soit que je cours aux champs, ou dans la nier me baigne,
Par tout, où que je vais, mon mal las! m'accompaigne,
Que fais-je pauvre Amant? je porte mon malheur,
Je change de païs, gardant le mesme coeur.
| |
Omnia mea mecum.
Omnia qui secum portat sua, non vada salso
Horreat in fluctu, non freta vasta tremat;
Non tristi miser ore domus, molesque relictas
Respiciat, parvâ dum rate vectus abit:
Ingruat ense latro, grassentur ad oftia fures,
Aut canit, aut placido memhro sopore levat.
O secura quies! ô paupertatis amicae
Commoda! foelices qui tua dona colunt.
| |
Il va seurement, qui n'a rien.
Tout ce que m'appartient tousjours chez moy je porte,
O joye, et ô bonheur de non vulgaire sorte!
Ce que le monde fuit, c'est ma felicité;
O quel plaisir comprend un'doete pauvreté!
| |
Impius et in libertate servus est.
Impia quae proprio mens pondere pressa laboras,
Quo fugis? in nulla pes tibi fixus humo.
Nil fuga prosuerit, nam quod fugis, instat eunti:
Impia perpetuus mens sibi carcer adest.
Cui corpus, cui corda regit malesuada cupido,
Colla licct jactet libera, servus erit.
Nil juvat, heu! latebras animo quaesisse nocenti,
Hunc, licct effugiat carcere, carcer habet.
| |
Qui mal vit, son mal le suit.
Va t'en, où tu voudras; ce nonobstant sans cesse
Ta charge te poursuit, et ton fardeau te presse.
Coeur plein d'impieté: encores que tes pas
Sont pleins de liberté, esclave tu seras.
| |
Omnia mea mecum.
Miles non timet, inquit Lampridius, nisi vestitus, calceatus, armatus, et habens aliquid in zonulâ; contra: Cantabit vacuus coram latrone viator.
Sollicitum reddunt hominem divitiae, non aliâ de causâ, quàm quod eripi, et ab co auferri possunt. Separabile utique fluxuinque ac mobile est, quidquid externum est. Opes aliis douari, honores in alios transferri, nobilitas ad haeredes transmitti potest; virtutem verò ac doctrinam affixam adeò et infixam homini scimus, ut ab eo nullo modo avelli aut separari possit. Statuam ergo, cum sapientibus, omne id quod aut datum nobis, aut in nos translatum, aut ad nos transmissum est, proprium nobis ac verum bonum uon esse. Dicemusque cum Cicer., contentum rebus suis esse, certissunas esse divitias. Etenim si isti callidi rerum aestimatores prata ac areas quasdam magni aestimant, quod ei generi possessionum minimé quasi noceri possit: Quanti est aestimanda virtus, quae nec eripi, nec surripi potest, neque naufragio, neque incendio amittitur, nec tempestatum, nec temporis permutatione mutatur? quâ. praediti qui sunt, soli sunt divites; soli enim possident res et fructuosas, et sempiternas.
| |
laërt. Monebat Anthistenes ea paranda bona, quae cum naufragio enatent.
sen. de Tranq.
Aut ego fallor, aut regnum est inter avaros, circumscriptores, latrones, plagiores, unum esse cui noceri, cui eripi nihil possit. Habiliora sunt corpora pusilla, quae in arma sua contrahi possunt, quàm quae supersunduntur, et undique magnitudo sua vulueribus objecit.
| |
Impius et in libertate servus est.
Cervus sagitti faucius, citato quidem cursu huc illuc vagatur, ac nemora Haeret lateri lethalis arundo.
Solent mercatores, rebus pessum cuntibus, rationum libros plerumque seponere, omniaque removere quae aeris alieni molem ipsis refriquant; sed nec minus mentem excitam curae agitant. Vidi aliquando graviter saucios, qui chirurgum tamen admittere recusarent, ne scilicet vulnus tentaret, ac inspiceret; cum undaret interea omni ex parte cruor. Multi quidem confcientiam vino immergere, jocis fallere, vel eregrinando excutere tentavêre. Frustra. Ut enim is, qui spinas habet in pedibus, ubique spinas calcat; ita isti animum noxium ac inquictum secum circumserunt, enmque differunt quidem, non tamen auferunt. Umbra corpus, peccata animum sequuntur, inquit Basil., et manifestas facinorum repraesentant imagines. Quid agitis, miseri? aegra mens curanda, non occultanda est.
| |
augvjstin., de Cicit. Dei:
Bonus, etiamsi serviat, liber est. Malus etiamsi regnet, servus est; nec unius hominis, sed, quod gravius est, tot dominorum, quot vitiorum.
| |
hieron. Epist. ad Simpl.
Stulto imperare servitus est: et, quod pejus est, quo paucioribus praesit, pluribus dominis et gravioribus servit. Servit enim propriis passionibus, servit suis cu iditatibus, quarum dominatio, nec nocte nec die, sugari potest: quia intra se dominos habet, intra se servitium patitur intolerabilc.
| |
propert. lib. 1. el 30.
Quo fugis ah demens? nulla est fuga, tu licet usque
Ad Tanaim fugias, usque sequetur Amor.
Instat semper Amor, supra caput, instat amanti;
Et gravis ipse super libera colla sedet.
| |
s. gelais.
Avant sera la grand mer sans onde,
Sans fruict la terre, et le ciel sans clarté,
Que mon esprit n'aime mieux en ce monde
D'estre à vous serf, qu'à autre en liberté.
|
|