|
| |
| |
| |
| |
Captis oculis, capitur bellua.
Verwonnen oogh, begonnen min.
Ghy sult een leeuwe selfs haest maken u gevangen,
Verwint hem maer het oogh. Soo eens de soete wangen
Van eenigh aerdigh dier verblinden u gesicht,
Ach! van een dapper man en blijfje maer een wicht:
Al treets'u op den neck, ghy sult haer trotsheyt lyden:
Al spouts'u in den baert, ghy sult de gramschap myden.
Wat dient'er veel geseyt? - al waer oyt minne quam,
Daer wort de felste leeuw soo mack gelijck een lam.
| |
Is 't oogh verrast, 't beest is in last.
Besiet, het moedigh dier de Leuwe staet gebonden,
Om dat men sijnen aert ten lesten heeft gevonden:
Ach! Sampson is gevat, omdat sijn machtigh haer
Wert, door een ontrou wijf, zijn vyandt openbaer.
Wil iemant in der haest zijn vyandt overwinnen,
Die leere sijnen gront en aengebore sinnen.
Want soo hy dat geheym ten vollen weten kan,
Daer is geen twijfel aen, hy is'er meester van.
| |
Matth. VI. 23.
Indien u ooge boos is, soo sal u geheele lichaem duyster wesen.
Al is de felle Leeuw de koninck van de dieren,
En dat hem al het wout en alle menschen vieren,
Wint iemant niettemin het ooge van het beest,
Sijn lijf is sonder kracht, zijn herte sonder geest.
Siet, wat het oogh vermagh; het oogh heeft vreemde krachten
En over ons bedrijf en over ons gedachten;
O, sooje tucht bemint en schouwt den vuylen brant,
Houdt doch het dertel oogh geduerigh in den bant.
| |
| |
De menschen werden voor het meerendeel geleydt, niet so seer door de dingen selfs, als door de inbeeldinge die sy van de selve in 't hooft krijgen. 't Is te verwonderen, wat den eersten inval by yder een van ons al vermagh; want so haeft wy eens zijn ingenomen, en konnen wy nauwelijcx, om iet anders te gevoelen, gebracht werden. Voor een Prince, seyt Tacitus, die eerst aen 't Rijk komt, is 't oorboir voor een genadigh en goedertieren Vorst by den gemeenen roep gehouden te werden. Voor een man, die nieuwelijx een jonge vrouwe getrout heeft, seyt Plutarchus, is 't geraden alderley scherpheydt te schouwen, om de inbeeldinge van haer teer gemoet t'hemwaerts te trecken. Die van de liefde handelen, schryven 't eerste gesichte en ontmoetinge sonderlinge kracht toe om harten te stelen. Met desen treek heeft Venus de oogen van Dido, in de eerste vertooninge van haren AEneas, Judith het gesichte van Holofernes t'haerder eerster gesichte vervoert en ingenomen. Let'er op, die 't aengaet.
Als haer de slange door een enge plaetse wil indringen, kan sy maer het hooft daer in krijgen, het geheele lijf sal lichtelijck volgen. 't Gaet even soo met de oude Slange, den Duyvel, de welcke ons soo verre open vindende, dat hy maer de beginselen der sonde daer in kan vesten, hy sal lichtelijck alderley grouwelen daer by voegen. Daar is wel een Jacobs ladder, om opwaerts ten Hemel te klimmen; maer daer is mede een nederhellende wech, leydende ten verderve. De Duyvel, uyt zijnde om iemandt te verlocken, gebruyckt gantsch kleyne, en naulijck iet van het goede afwijckende beginselen; glijdende also, ongevoelijcker wijse, allengskens dieper. Hy, willende den David tot een doodtflager maken, berijdt hem voor eerst met het sacht toomken van ledicheydt; maer verweckt daer by in hem een krielen sin, vuylen lust, overspel, en ten laetsten den doodtflagh selfs, schier als een nootwendigh gevolgh van 't voorgaende. De sonde is trots van aert, sy en wil met alleen gaen, sy moet t'elcken den eenen laquay of den anderen achter haer steert hebben. Elck dan, die alle sonden niet wil inlaten, moet elck van de selve van eersten af wederstaen. 't Is gevoechlijcker, seyt den borger, een moetwilligen gast de deure voor 't hooft te sluyten, als, ingelaten zijnde, hem uyt te jagen. 't Is voorsichtelijker, seyt den krijgsman, des vyandts inganck te beletten, als binnen 's landts met hem te oorlogen. 't Is wijsselijck gedaen, seyt den Medecijn, de sieckten in haer beginselen te bejegenen. 't Is goet, seyt den lantman, de schapen voor den dam te schutten. Het beste van alle is, seyt den Christen, de sonde al in hare geboorte den neck te breken.
| |
Captis oculis, capitur bellua.
Mox leo captus erit, si lumina capta leoni:
Si nescis, oculis vincitur omnis amans.
Sensibus ergo tuis ubi dulcis inhaesit imago,
Perque oculos intrans corde resedit amor,
Mox domitâ cervice jugum, gratosque labores,
Dulcia mox tergo verbera nempe feres:
Et licet aut leo sis, aut tigride saevior orbâ,
Accipies leges, quas tibi dictat amor.
| |
Par des yeux les deux fenestres, darts d'amour deviennent maistres.
Quand on jette au lion un drap dessus la teste,
La veuë luy prenant, on prendra tost la beste;
Farouche nul serà quant il est pris au yeux,
Apprivoisé seras, si tu es amoureux.
| |
Primo vincuntur oculi.
Vincere si saevum cupis, et vincire leonem,
Fac oculos vincas, et leo victus erit.
Dum vocat in pugnam validas tuba rauca cohortes,
Ferreaque horrendo sulminat aere seges,
Dux oculos visu, dux murmure territat aures
Hostibus, et pavidos excitat arte metus.
In pugnis oculi primum vincuntur et aures:
Lumina qui potuit vincere, victor abit.
| |
Oeil gaigné, corps perdu.
L'oeil au lion perdu, pert aussi tost sa vie:
Le chef d'armée ainsi faict peur à sa partie,
Par monstres non cognus, ou quelque aspect hideux
Il gaignera le coeur, qui a gaigné les yeux.
| |
Psalm. XI. 9. Averte oculos meos ne videant vanitatem.
Qui modo liber erat, victis leo servit ocellis:
Quisquis es, à victo lumine, victus eris.
Credite, peccati sunt lumina nostra senestrae,
Hâc et avarities, et levis intrat amor.
| |
Psalm. XI. 9. Averte oculos meos ne videant vanitatem.
Pande fores, subit hostis, et omnia caede cruentat:
Pande oculos, Satanas cordis in arce furit.
Cura sit, ô teneri tibi ne capiantur ocelli,
Ni servuni vitiis subdere pectus ames.
| |
Luce XI. 35. Regarde que la lumiere qui est en toy, ne soyent tenébres.
Le fin-rusé veneur le grand Lion attrape,
En luy gaignant les yeux, d'un voile de sa cappe;
| |
Luce XI. 35. Regarde que la lumiere qui est en toy, ne soyent tenébres.
Combien des braves gens sont par leur yeux frapez!
Nos yeux, helas! nous sont senestres de pechez.
| |
Oculi primo vincuntur.
Movent ac turbant homines non res, sed, quas de rebus babent, opiniones: primae istae notiones mirum est quantum valeant; nec animos semel praejudicio occupatos facile quis in integrum restituat. Novum imperium inchoantibus utilem esse clementiae samam! invisumque principem seu benè seu malè facta premere, prudenter notat Tacitus. Valet hoe sanè etiam in rebus privatis. Recens conjugatos dissidia, ut scopulos, vitare jubet Plutarchus, ne videlicet simultas praematura animos, antequam coaluerint, dissolvat. Qui amoris scita tradidere, amanti, primis praesertim alloquiis, ut Dominae oeulis ac auribus blandiatur, vehementer incumbendum putant. Scivit id, ac in ufum deduxit Venus, apud Virg. quit enim Dea nescit amoris? ideoque aeneam suum primo aspectu Didoni os humerosque Deo similem videndum exhibuit. Eodem strategemate Juditha primo vigiles, mox Imperatorem ipsum Assyriorum Holosernem circumvenit. Ut vidit, ut periit, usque adeò.
| |
tacit. de Morib. Germ.
Primi, in omnibus praeliis, oculi vincuntur.
| |
lips. Doct. Civil. lib. V cap. XVI.
Clamor repentinus aliquis, aut imago, ant aspectus sugâ saepe exercitum implevit: et haec talia magis, quam gladius, consternant hostem, videbisque militem vanis et inanibus magis, quàm justis formidinis causis moveri.
| |
livius:
Nihil tam leve est, quod non magnae interdum rei momentum saciat.
| |
Nequitlae duces, oculi.
Serpenti, loco augusto insinuare sese dum conatur, si caput modo uspiam detur immittere, protinus integro corpori facilis est transitus. Anguis istius mystici caput, id est, primam peccati suggestionem, si admittemus, illicò ad ipsa cardis penetralia malum praecurret. Hic et alibi principiis obstandum est: nam quemadmodum scalas quasdam Jacobaeas exstare novimus, quibus, tanquam per gradus, in coelum enitimur: in via est quaedam declivis ac prona, qua lubrico lapsu in preditionem serimur. Nil adversario nequius; quoties aliquem in scelus aliquod pellicit, nou statim sormatum, ac suis depietum coloribus id ipsum proponit, sed à parvis ferè initiis, non tam malis, quàm ad malum insensibili quodammodo vergentibus, remorditur, atque ita sensim ulterius progrediendo, id quod intendit, patrat. Nemo repentè fuit turpissimus. Davidem in homicidium propellere dum vult, si recta eo tendat, horrebit vel nomen sceleris bonus rex, otium itaque primo suggerit, ac torporem, mox oculum nequam, hinc adulterium, denique istis praemissis, ut necessarium, infert homicidium. Omne peccatum superbum est, amat asseclam.
| |
Luc. XI. 34.
Lucerna corporis tui est oculos tuus! si oculos tuus fuerit simplex, totum corpus lucidum erit; si autem nequam fuerit, etiam corpus tuum tenebrosum erit. Vide ergo ne lumen quod in te est, tenebrae sint.
| |
nilus in Sentent.
Cohibe oculum, cum enim non attenderis, circumvolvitur. Munito aures et oculos, per illa enim ingrediuntur omnia tela malitae.
Non bene conveniunt, nec in una sede morantur
| |
mantuan.
Quisquis amat, servit; sequitur captivus amatam,
Fert domitâ cervice jugum, fert dulcia tergo
Verbera, sert stimulos, trahit et bovis instar aratrum.
|
|
Auteursrechtvrij
