| |
| |
| |
| |
Ex vulnere pulchrior
Die wondt, maeckt gesont.
De naeld' is u pinceel, die schildert frisse rosen,
Van zijde maekje verw, en doet het linnen blosen,
Ghy opent, en ghy sluyt, ghy heelt ook datje steekt,
Ghy geeft meer alsje neemt, ghy maeckt oock datje breekt.
Ick prijse dit beleyt, ick noem het soete ranken,
Maer handelt my alsoo, ick sal u des bedanken:
Vriendin, ick ben gequetst door uwen soeten mont,
O, geeft my doch behulp met dat my gaf de wont.
| |
Ruyckende kruyden, stinckende luyden.
Wanneer ick nu en dan een vryster sie bordueren:
Soo leer ick even daer een deel geslepe kueren.
Besiet, o soete jeught, besiet een loosen treck,
Ontrent het meeste gout daer is de meeste pleck.
Wat is'er menigh mensch alleen met schijn behangen!
Wat is'er menigh oogh alleen met schijn te vangen!
Maer 't is niet altijt schoon, dat al te schoone blinckt,
Die altijt soete rieckt, 't is seker datse stinckt.
| |
Jacob. I. 12.
Saligh is den man die versoekinge verdraeght, want als hy beproeft sal zijn, sal hy de kroone der heerlijckheydt ontvangen.
Die aen het wit satijn geeft hondert duysent steken,
En meynt noch evenwel de sijde niet te breken:
Want als de snege maeght haer naelde wederhout,
Waer eerst de steke was, daer is dan enkel gout.
O, stelt u weerde ziel om met gedult te dragen
Al wat van boven komt. Al zijn het harde slagen,
't En brengt u geen verderf. Des Heeren wonderhant
Geneest, oock alse quetst; en koelt, oock alse brant.
| |
| |
't Is een streeck van voorsichtigheydt alle ongewoone dingen voor verdacht te houden. Niemant en heeft oyt, sonder merckelijcke oorsaken, besetheyt in een sloef, sparigheydt in een opsnapper, vriendelickheydt in sijn vyandt gesilen; noyt en wert'er heusheydt by den trotsen, mildigheydt by den gierigen te vergeefs gepleeght. Daer de taerte meest verbrant is, stroyt den pasteybacker het meeste suycker: daer liet satijn meest gepleckt is, voeght den borduerwercker het meeste gout. De gebreken der menschen en werden noyt ter goeder trouwen getemt, seyt Seneca; sy houden veel eer haren aert en wreetheydt in, alse die af-leggen, en als inen der minst op verhoet is, soo breken sy weder uyt en wandelen den ouden karrepat. Wanneer een gram mensche, seyt Tacitus, sijn gramschap inkropt, let dan vry op u stuck, want 't is een gewis teycken van een wreet voornemen.
Gelijck een maget met haer borduerwerk, so handelt de goede Godt metten mensche. Wie heeft hy oyt vereert, die hy te voren niet belast en hadde? wie van de sijnen heeft hy oyt tijdelijck oft geestelijck gesegent, die hy te voren in beyde niet en hadde besocht? Den oudtvader Jacob en is niet eer, met vrouwen, kinderen, knechten, maeghden, en vee, als met een heyrleger, omringelt, tot de sijnen gekeert, voor hy met een staf alleen in de hand veltvluchtich was vertrocken. Joseph en is niet eer tot Konincklijcken glans verheven geweest, voor hy in 't duyster des kerkers was nedergelaten. In geestelijcke saken: Paulus en heeft niet eer de goddeloosen uyt den doodt getogen, voor hy in de dood van de Godtsalige had bewillight: hy en heeft voor Godes kercke niet eer gestreden, voor by die wel hestelijk te voren hadde bestreden: hy en heeft het licht des Euangeliums niet gesien, dan doen hy steke-blint geworden was. Om kort te maken, den Godtsaligen strecken selfs hare swaricheden, 't zy in ziele of in lichaem, gantsch en al ten goede: en daerom mach een Christelijck gemoet wel sekerlijck aldus reden-kavelen: de Heer wil my tot eeren verheffen, en waerom doch? want my wert oneere aengedaen. Hy wil my verftercken, want ick gevoele mijne swackheyt. Hy wil my verrijcken, want hy besoeckt my met armoede: hy wil my verblijden, want hy trest my met droefheden. Siet daer! een selsame, doch een vaste maniere van reden-kavelen van de kinderen Godts.
| |
Ex vulnere pulchrior.
Puugere te dicam, vel pingere? nescio, Phylli,
Pungis, et hac ipsa stamiua pingis acu,
Fulget, iô, sana cute pulchrior ipsa cicatrix,
Dumque nocet, bysso sert pia cuspis opem.
Cum tua respiciat tenuem clementia pannum,
Menè magis dura conditione premes?
Corda mihi pungis, nec deprecor; ô mea, punge
Phylli, genas labris tu modo pinge tuis.
| |
Ce que blesse, me dresse.
Tu fais, au blancq satin, maiut trou par ton aguille,
En piequant peins, Margot, que tu es belle fille!
Tont, que tu as blessé, en est gentil et sain:
O que me traictc aiufi, Margot, ta belle main!
| |
Non bene olet, qui bene semper olet.
Quem situs insecit Phyllis, tegit arte colorem,
Quod micat aurato stamiue, menda suit.
Quid picti fictique juvant mendacia vultus?
Hanc natura sugit, quae petit artis opem,
Crimen habet sormosa nimis; quae spirat odores,
Crede mihi, vitium quod tegit, ore gerit.
Non nativus honos, sed picta videtur imago,
Semper ubi roseo vernat honore cutis.
| |
Dessous la couverture, se trouvera l'ordure,
Les fautes du satin cacher par artifice,
As bien appris, Margot: ou l'or est, gist le vice.
Tout que te semble beau plus qu'ordinairement;
De n'estre beau par tout tu trouveras souvent.
| |
Sanat, quod perculit.
Non tibi sert animus tua serica perdere, quamvis
Mille foraminibus serica, virgo, notes:
Quod laceravit acus, rutilo mox splendct in auro:
Pulchrior ex ipso vulnere tela redit.
| |
Sanat, quod perculit.
Quos premis, Alme Deus, non opprimis, arrige meutem,
Qui gemis aethereâ vuluera facla manu:
Perfer, erit sa â cute pulchrior ipsa cicatris;
Et dabit haud dubiam vulneris Auctor opem.
| |
D'un costé dieu oingt, de l'autre il poingt.
Tu fais au blanc satin dix mille troux, iu'amie,
De tont celà pourtant ton coeur ne s'en soucie;
| |
D'un costé dieu oingt, de l'autre il poingt.
L'ouvrage en est plus beau. Dieu par son chastiment
Gnerit le coeur humain, sa playe sains nous rend.
| |
Non bene olet, qui bene semper olet.
Insolita omnia meritò suspecta csse, prudentiores moneut. Nunquam, nisi gravi de causâ, in sordido splendorem, in prodigo parsimoniam, in hoste amicitiam aliquis expertus est; nunquam gratuita in superbo comitas, in avaro liberalitas fuit. Nota est pistoris dulciarii frequens fallacia, cui ambustam placentae partem densiori saccharo tegere! nota acu-pictricis puellulae fallax solertia, cui pannum, parte qua decolor aut maculosus, auro obducere moris est. Nunquam bonâ side (ait Seneca) vitia mansuescunt; submittunt feritatem, magis quàm exuunt, et, quum minus exspectaveris, exasperantur; torvitas mitigata cito in naturam suam recedit. Acuté, ut omnia, Tacitus, certisfimum faevae cogitationis indicium est, inquit, in irato homine irae occultatio. Tu, cui haec eveniunt, cave canem; et hostem veterem difficulter amicum, amicum veterem non facilè hostem fieri certo tibi persuade.
Sed quae mutatis inducitur, atque sovetur
Tot medicaminibus, coctaeque siliginis offas
Accipit, et madidae; facies dicetur, an ulcus?
| |
tertul. de cultu Foemin.
Quantum à nostris disciplinis aliena funt, faciem sictam gestare, quibus simplicitas omnis indicitur: effigiem mentiri quibus linguâ non licet! appetere quod datum non sit, quibus alieuis abstinendum! speciem exercere, quibus studium pudicitiae est; edite mulieres Christianae, quomodo praecepta Dei custodiatis, lineamenta non custodientes.
| |
Sanat, quod perculit.
Quod in bysso virgo acu-pictrix, id in nobis agit Deus. Quem, precor, unquam honoravit magnus ille Opisex, quem non antè oneravit? Quem unquam è suis aut gratia spirituali imbuit, aut honore corporali egregiè decoravit, nisi praemissa, in utroque, insigni aliqua calamitate? Non antè patriarcha Jacob opulentus, et ingenti famulitio, tanquam exercitu, stipatus ad suos rediit; quàm solus bacillo innixus in exteras regiones profugus abiisset. Non antè Jose hus regali splendore emicuit, quàm carceris squallore sorduisset. In spiritualibus: non autè Paulus impios à morte revocavit, quàm in piorum mortum consensisset; Ecclesiam non propugnavit, quam eam oppugnasset; lucem denique Euangelii, nisi caecus, non vidit. Quid multa? utiles sunt fidelibus afflictiones, etiam animi. Si quando ergo afflgi te contigerit, Omens pia, corpore, sive animo, in solatium tui hoc, aut simili, argumentum deprome: Deo est propositum me honorare, infamia enim afficior: me firmare, quippe debilitor: divitiis me cumulare, in paupertatus augustias detrudor: gaudio me afficere, doloribus cruciandum me tradidit. Nam, ut ait.
| |
augustin. sup. Psalm. XXI.
Intelligat homo medicum esse Deum, et tribulationem medicamentum esse ad salutem, non poenam ad damnationem; sub medicamento positus, ureris, secaris, clamas: non audit medicus ad voluntatem, sed audit ad sanitatem.
| |
perkin. Tract. de Spirit. desert.
Dei gratia incipit, persicitur, ut plurimum, per contraria.
| |
Apocalyp. II. 10.
Ne craiu rieu des choses que tu as a soufsrir: Sois sidelle jusques à la mort; et je te donnerai la couronne de vie.
| |
ovid. de Remed. Amor. lib. 1.
Discite sanari, per quam didicistis amare:
Una manus vobis vulnus opemque feret.
Vulnus, Achillaeo quae quondam fecerat hosti,
Vulueris auxilium Pelias hasta tulit.
| |
dan. heyns. Mon el. II.
Elevat una undas pectoris, una domat.
|
|